Đầm sen Thanh Châu rộng hơn 7 ha ở thị trấn Thạch Hà từng được người dân trồng lúa nhưng do không hiệu quả nên bị bỏ hoang một thời gian dài. Khoảng gần chục năm trở lại đây, người dân nơi đây đã chuyển sang trồng sen, mô hình này đã mang về thu nhập khá, hiệu quả kinh tế cao gấp 3 đến 4 lần trồng lúa.
Ban đầu, một số hộ dân trong thôn đưa cây sen về trồng để làm cảnh. Tuy nhiên, khi cây sen mọc lan rộng, đến mùa ra hoa, người dân bóc hạt sen đem bán và thấy có thu nhập khá. Thấy hiệu quả kinh tế hơn trồng lúa, nhiều hộ dân đã tập trung trồng sen trên diện rộng.
Đầu tháng 5 (âm lịch) cũng là dịp vào vụ thu hoạch đài sen. Tại đầm sen Thanh Châu khi trời còn tờ mờ sáng, người dân nơi đây đã chuẩn bị đồ nghề gồm ủng, túi... để xuống đầm sen.
Những ngày này từ sáng sớm hoặc chiều muộn tại đầm sen thôn Thanh Châu luôn trở nên nhộn nhịp.
Theo người dân nơi đây, khi sen ra hoa đến khoảng một tháng thì bắt đầu cho thu đài sen, cứ 2 ngày người dân sẽ đi hái đài sen một lần.
Bà Nguyễn Thị Đào (trú thôn Thanh Châu) vừa nhặt những đài sen vừa chia sẻ, năm nay sen của các gia đình trong thôn nở chậm và không đều như mọi năm, tuy nhiên hoa và đài sen vẫn lớn, hạt to, ăn có vị ngọt và bùi.
Đầu mùa, sen mới nở nên chưa có đài nhiều nhưng vào chính vụ có những gia đình phải hái từ sáng đến trưa mới xong.
Nhiều hộ trồng sen chia sẻ, vào mùa vụ, ước tính mỗi ruộng sen (rộng khoảng 500 - 1.000m2) của một hộ sẽ cho năng suất từ 3 - 5 tạ hạt tươi, thu nhập từ 15 - 20 triệu đồng/vụ, cao gấp 2 - 3 lần so với trồng lúa..
Khi thời tiết chuyển sang mùa đông, cũng là lúc cây sen tàn, người dân thôn Thanh Châu dùng máy cày để làm đất, diệt trừ cỏ dại, bón phân để bắt đầu vụ sen mới. Có người để sen tự mọc, nhưng cũng có gia đình cấy sen mới để cây phát triển tốt hơn.
Vào mùa, người dân chỉ cần nhìn vào cuống sen sẽ biết đài sen đó đã hái được hay chưa. "Nếu hạt sen vừa chín thì mình thu hoạch, non quá cũng không được bởi hạt non khi bóc ra phơi khô sẽ rất nhỏ, thương lái sẽ trả giá thấp hơn, thậm chí không thu mua", anh Chính (thôn Thanh Châu) nói.
Vẫn như mọi năm, đầm sen Thanh Châu cho ra đài sen lớn, hạt to, ăn có vị ngọt và bùi, vì vậy rất được thương lái ưa chuộng, đến nhà thu mua.
"Gia đình tôi trồng hơn 2 sào sen, quá trình chăm sóc cũng không mất nhiều thời gian như trồng lúa. Mỗi mùa vụ, việc bán hạt sen cũng mang lại thu nhập khá cho gia đình”, bà Nguyễn Thị Đào nói.
Không chỉ bán đài sen, hạt sen, các bộ phận khác của cây sen như tâm, nhụy, lá, ngó sen cũng có thể bán được và đem lại thu nhập cao cho nông dân.
Ngày thường, mọi người thu hái đài sen về tách hạt bán với giá 45.000 - 60.000 đồng/kg.
Hái sen tuy mệt vì phải lội bùn lầy nhưng cũng vui vì hạt sen có giá.
Ngoài thu hoạch đài sen, người dân nơi đây cũng tạo thêm dịch vụ cầu nổi nhằm thu hút du khách chụp ảnh lưu niệm.
"Đầm sen Thanh Châu vừa làm đẹp cảnh quan thiên nhiên, vừa khắc phục được điểm khó khăn trong sản xuất nông nghiệp lại giúp bà con trong thôn vươn lên làm giàu chính đáng, góp phần thực hiện tốt việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mang lại thu nhập bền vững ở địa phương", lãnh đạo UBND thị trấn Thạch Hà thông tin.
Cẩm Kỳ