Nông dân Hướng Hóa lo lắng vì giá tiêu giảm sâu

Nhiều người trồng tiêu ở Hướng Hóa phơi tiêu cất trữ đợi giá cao hơn xuất bán. Ảnh: KKS

Hướng Phùng là một trong những xã có diện tích hồ tiêu lớn ở Hướng Hóa với hơn 20 ha, tập trung chủ yếu ở các thôn Hướng Đại, Hướng Độ và Hướng Hải. Gần 1 tháng nay, nông dân trên địa bàn xã tiến hành thu hoạch hồ tiêu niên vụ 2019 - 2020 nhưng họ không phấn khởi như những năm trước vì giá tiêu giảm thấp nhất trong 5 năm trở lại đây. Gia đình ông Nguyễn Khoa ở thôn Hướng Hải, xã Hướng Phùng có 700 gốc tiêu gần 10 năm tuổi. Những vụ tiêu đầu, thời tiết thuận lợi nên sản lượng và chất lượng tiêu cao cộng với giá tiêu ổn định đã đem lại nguồn thu nhập khá cao cho gia đình ông. Nhờ cây tiêu, gia đình có điều kiện trang trải nợ nần, sinh hoạt hằng ngày và đầu tư cho các con ăn học. 2 năm nay, tiêu rớt giá từ 180 nghìn đồng/kg năm 2016 xuống còn 50 nghìn đồng/kg năm 2019 và hiện tại giá chỉ còn gần 38 nghìn đồng/kg nên gia đình ông không mặn mà với việc chăm sóc, đầu tư phát triển vườn tiêu.

Ông Khoa chia sẻ: “Những năm trước khi tiêu được mùa, được giá, người trồng tiêu ở xã phấn khởi vì có nguồn thu nhập khá, tạo động lực để mở rộng sản xuất. Bên cạnh đó, để thu hoạch thuận lợi, chúng tôi thuê nhân công thu hái, góp phần giúp nhiều lao động nhàn rỗi ở địa phương có thêm việc làm, tăng thu nhập. Hai năm nay, đặc biệt là niên vụ này vườn tiêu của gia đình tôi vừa mất mùa (năng suất giảm gần 50%), vừa giảm giá xuống mức rất thấp nên chúng tôi không đủ chi phí cho tiền phân bón, tiền công thuê người hái. Vì vậy, khâu thu hoạch do các thành viên trong gia đình đảm nhiệm. Lâu nay, cứ mong đầu tư vào cây tiêu để phát triển kinh tế bền vững nhưng tình hình giá cả không ổn định như thế này không biết chúng tôi có kiên trì giữ được vườn tiêu hay không?”.

Toàn huyện Hướng Hóa hiện có 233,7 ha hồ tiêu, trong đó diện tích cho thu hoạch gần 130 ha, tập trung chủ yếu ở các xã Hướng Phùng, Tân Liên, Tân Hợp và thị trấn Khe Sanh. Những năm trước, năng suất hồ tiêu của Hướng Hóa đạt khá cao và ổn định qua các năm, chất lượng đảm bảo. Nhờ loại cây này, nhiều nông dân trên địa bàn thoát nghèo bền vững, vươn lên khá giả. Hai năm trở lại đây, tiêu rớt giá sâu, nông dân đứng trước nỗi lo khó giữ được vườn tiêu lâu dài. Bên cạnh đó, do thời tiết khô nóng, mưa muộn nên độ ẩm không khí thấp dẫn tới cây tiêu ở nhiều địa phương trên địa bàn Hướng Hóa khó ra hoa, đậu trái, một số diện tích bị dịch bệnh làm ảnh hưởng đến năng suất. Trước tình hình này, chính quyền các địa phương trong huyện tích cực vào cuộc nhằm giúp nông dân ổn định tâm lý, duy trì phát triển sản xuất.

Ông Phan Ngọc Long, Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng cho biết: “Giá tiêu những năm gần đây liên tục giảm sâu nên những người trồng tiêu gặp rất nhiều khó khăn. Thời tiết không thuận lợi cũng đã làm cho tiêu mất mùa, năng suất giảm. Vì vậy, người dân không mặn mà trong việc đầu tư chăm sóc vườn tiêu dẫn đến một số diện tích tiêu không phát triển và bị dịch bệnh. Trước tình hình đó, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động người dân tập trung thu hoạch tiêu cho đúng mùa vụ, đảm bảo cây đủ sức phát triển cho năm sau; duy trì, giữ lại diện tích trồng tiêu với hy vọng thời gian tới giá tiêu sẽ ổn định trở lại. Đồng thời, cử cán bộ nông nghiệp về cơ sở hướng dẫn người dân cách phòng, chống dịch bệnh cho cây tiêu cũng như xử lý những diện tích tiêu bị sâu bệnh hại; ngoài việc giữ lại vườn tiêu hiện có, nông dân nên đầu tư những loại cây trồng, vật nuôi phù hợp, có giá trị kinh tế cao để phát triển kinh tế gia đình bền vững”.

Giá tiêu giảm sâu, trong khi đó chi phí đầu tư, chăm sóc hồ tiêu tốn kém hơn hẳn những loại cây trồng khác đã làm cho nông dân Hướng Hóa gặp nhiều khó khăn. Nhiều người sau khi thu hoạch tiến hành phơi khô, cất trữ đợi khi nào giá tiêu cao hơn mới bán. Một điều đáng ghi nhận là hiện chưa có tình trạng người dân chặt phá vườn tiêu để chuyển đổi sản xuất, đa số đều giữ vườn tiêu và trồng thêm những loại cây trồng khác để lấy ngắn nuôi dài, đảm bảo cho cuộc sống gia đình trong thời gian giá tiêu chưa tăng.

Ông Hoàng Đình Bình, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Hướng Hóa cho biết: “Năng suất tiêu năm nay ước tính tương đương với năm ngoái (bình quân 1,2 - 1,7 tấn khô/ha). Tuy nhiên, giá tiêu năm nay thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây, bằng 70% của năm 2019 (khoảng 35 - 40 nghìn đồng/kg). Thời điểm này khi người dân đang thu hoạch tiêu đúng vào thời điểm COVID-19 diễn biến phức tạp nên ảnh hưởng không nhỏ đến giá cả, thu mua các mặt hàng nông sản trên địa bàn. Hiện nay, ngành nông nghiệp huyện đang hướng dẫn nông dân thu hoạch hết diện tích tiêu của vụ đông xuân 2019 - 2020 để tiếp tục chăm sóc, ổn định diện tích tiêu hiện có. Khuyến khích người dân áp dụng, nhân rộng mô hình tưới nhỏ giọt cho cây hồ tiêu nhằm mang lại hiệu quả cao trong việc phát triển cây tiêu cũng như giảm chi phí sản xuất. Tiếp tục hướng dẫn người dân tăng cường các biện pháp phòng trừ dịch bệnh cho cây hồ tiêu, hướng đến sản xuất sạch”.

Kô Kăn Sương