Nông nghiệp tăng tốc xuất khẩu

Ngành nông nghiệp vẫn trụ vững, duy trì xuất khẩu tăng trưởng hai chữ số

Thiên tai gối tiếp gây áp lực lên nông nghiệp

Từ cuối quý III/2025 đến nay, thiên tai và thời tiết cực đoan liên tục bao phủ nhiều vùng trên cả nước, đặt ngành nông nghiệp và môi trường vào tình thế chưa từng có trong nhiều năm. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chuỗi mưa lớn kéo dài gây lũ quét, lũ lụt, sạt lở đất tại các tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ, đặc biệt đợt mưa lũ từ cuối tháng 9 đến giữa tháng 10 đã khiến nhiều người chết và mất tích, hàng chục nghìn hộ dân gặp khó khăn. Hạ tầng giao thông, thủy lợi, đê điều, điện, trường học, cơ sở y tế bị tàn phá, thiệt hại ước tính lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.

Khi công tác khắc phục còn dang dở, tháng 11 tiếp tục ghi nhận các đợt mưa lớn và sạt lở tại Trung Bộ, cuốn trôi hàng nghìn héc-ta lúa, hoa màu, cây ăn quả và diện tích nuôi trồng thủy sản. Các công trình hạ tầng nông thôn bị vùi lấp, khiến sản xuất nông nghiệp vốn đang chịu tổn thương càng thêm chồng chất.

Không chỉ miền núi và Trung Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long – vùng trọng điểm về lúa gạo và thủy sản cũng đối mặt với hạn hán cục bộ, thiếu nước sinh hoạt và sản xuất. Xâm nhập mặn gia tăng buộc nhiều địa phương phải điều chỉnh lịch thời vụ, đồng thời đẩy rủi ro mất an ninh nguồn nước và tác động trực tiếp đến an ninh lương thực quốc gia.

Những hiện tượng cực đoan, tần suất dày đặc trong năm 2025 phản ánh tác động ngày càng mạnh mẽ của biến đổi khí hậu, đòi hỏi ngành nông nghiệp phải thúc đẩy chiến lược thích ứng sâu rộng, từ quy hoạch sản xuất đến quản lý rủi ro thiên tai.

Ông Nhữ Văn Cẩn –m- Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, nhiều vùng nuôi bị cuốn trôi toàn bộ, mất trắng con giống và hạ tầng sản xuất. Để hỗ trợ người dân khôi phục sinh kế, Cục đã yêu cầu địa phương sớm hoàn tất hồ sơ xác nhận thiệt hại theo Nghị định 09/2025/NĐ-CP, làm cơ sở hỗ trợ tài chính. Đồng thời, Cục làm việc với ngân hàng nhằm thực hiện khoanh nợ, giãn nợ, hoãn nợ và mở hạn mức tín dụng mới cho các hộ nuôi bị thiệt hại nặng.

Sau bão, Cục Thủy sản phối hợp Cục Chăn nuôi và Thú y tổ chức Hội nghị khôi phục sản xuất sau bão số 10, 11 tại Hải Phòng (23/10), vận động doanh nghiệp hỗ trợ con giống, thức ăn và vật tư thiết yếu với mức giá ưu đãi cho người dân.

Ở lĩnh vực chăn nuôi, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y Nguyễn Thu Thủy cho biết, chăn nuôi lợn đang phục hồi sau dịch tả lợn châu Phi, nhưng tiến độ chậm do ảnh hưởng của mưa bão và tâm lý e ngại tái đàn. Ngược lại, chăn nuôi gia cầm tăng trưởng khá nhờ điều kiện sản xuất thuận lợi, dịch bệnh được kiểm soát và giá bán ổn định.

Trong khi đó, hoạt động nuôi trồng thủy sản có xu hướng ổn định trở lại. Các tỉnh phía Nam đang vào vụ thu hoạch tôm, còn Đồng bằng sông Cửu Long đã bước vào vụ thả nuôi năm 2026, đảm bảo nhịp sản xuất liên tục và tạo nguồn cung cho năm tới.

Kinh tế nông nghiệp tăng tốc cuối năm

Bối cảnh thiên tai khắc nghiệt không làm chững lại đà phục hồi của toàn ngành. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Bộ đã điều hành quyết liệt, linh hoạt và có trọng tâm ngay từ đầu năm 2025, đồng thời hoàn thiện khung thể chế về đất đai, tài nguyên nước, môi trường, biến đổi khí hậu và nông nghiệp.

Nhờ đó, sản xuất trồng trọt - chăn nuôi - thủy sản duy trì ổn định, bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm thiết yếu và hỗ trợ xuất khẩu.

Kết quả xuất khẩu 11 tháng đầu năm cho thấy khả năng chống chịu ấn tượng của ngành nông nghiệp. Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 11/2025 ước đạt 5,8 tỷ USD, giảm 3,7% so với tháng trước nhưng tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 11 tháng, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 64,01 tỷ USD, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, giá trị xuất khẩu nông sản đạt 34,24 tỷ USD (tăng 15%), sản phẩm chăn nuôi 567,4 triệu USD (tăng 16,8%), thủy sản 10,38 tỷ USD (tăng 13,2%), lâm sản 16,61 tỷ USD (tăng 5,9%), đầu vào sản xuất 2,2 tỷ USD (tăng 29,9%).

Thị trường châu Á tiếp tục dẫn đầu, chiếm 45,1% tổng kim ngạch; châu Mỹ chiếm 22,8%; châu Âu 13,4%.

Trong các mặt hàng chủ lực, cà phê là tâm điểm tăng trưởng. Khối lượng xuất khẩu cà phê tháng 11 năm 2025 ước đạt 80 nghìn tấn với giá trị đạt 463,3 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu cà phê 11 tháng đầu năm 2025 đạt 1,4 triệu tấn và 7,88 tỷ USD, tăng 14,1% về khối lượng và tăng 59,7% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy, giá trị xuất khẩu hàng rau quả tháng 11/2025 ước đạt 850 triệu USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu hàng rau quả 11 tháng đầu năm 2025 đạt 7,91 tỷ USD, tăng 19,5% so với cùng kỳ năm trước.

Thủy sản tiếp tục là nhóm xuất khẩu chủ lực với giá trị ước đạt 10,38 tỷ USD, tăng 13,2%. Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản chiếm lần lượt 20,2%, 17,6% và 15%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, Brazil tăng mạnh nhất 37,4%, trong khi Nga giảm 3,6%.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định Bộ kiên định mục tiêu tăng trưởng 4% cho toàn ngành và phấn đấu kim ngạch xuất khẩu 65-70 tỷ USD trong năm 2025. Bộ tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách; tăng cường cải cách hành chính và chuyển đổi số; đẩy mạnh cơ cấu lại ngành gắn với nông nghiệp sinh thái, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng trong sản xuất.

Song song, Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, công nghệ sinh học, dữ liệu lớn và tự động hóa trong sản xuất, bảo quản, chế biến nông - lâm - thủy sản.

Về thẻ vàng IUU, Bộ đã chuẩn bị đoàn công tác làm việc với Ủy ban châu Âu (EC) tại Bỉ và tiếp đoàn thanh tra EC lần thứ 5. Hội nghị toàn quốc về IUU đã được tổ chức dưới sự chủ trì của Thủ tướng, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong gỡ bỏ cảnh báo.

Hải Yến