Nông sản tìm 'đất sống' trên chợ online

Với mục tiêu đến cuối năm 2025, giảm 100% số hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn sức lao động theo chuẩn nghèo đa chiều, nhiều địa phương ở Đà Nẵng đã tích cực hỗ trợ các người dân tham gia HTX và phát triển HTX theo hướng thị trường, hiện đại, thích ứng với chuyển đổi số. Chính vì vậy mà những mục tiêu mà Đà Nẵng đặt ra đã sớm được hoàn thiện.

Điểm nhấn Hòa Bắc

Xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang) có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và cũng là xã thuộc khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định số 861/QĐ-TTg.

Hòa Bắc có 2 thôn đồng bào dân tộc thiểu số là Giàn Bí và Tà Lang với tổng số 248 hộ (có 2 hộ đồng bào Khơ me, còn lại là đồng bào Cơ tu). Nhưng nhờ mô hình HTX dịch vụ tổng hợp Hòa Bắc tập trung phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm và ứng dụng công nghệ trong trao đổi hàng hóa, tiêu thụ mà giờ đây kinh tế địa phương đã khởi sắc.

Nhờ ứng dụng công nghệ và hỗ trợ vốn, tư vấn cách triển khai, một số người dân trong xã còn phát triển thêm nghề dệt thổ cẩm, làm homestay và vận hành theo mô hình HTX Nông nghiệp sinh thái và Du lịch cộng đồng Hòa Bắc.

Người dân xã Hòa Bắc liên kết sản xuất hàng hóa.

Đến nay, HTX Du lịch cộng đồng Hòa Bắc đã hình thành mạng lưới với 19 thành viên chính thức và gần 200 thành viên liên kết, trong đó có 95 thành viên là phụ nữ đồng bào Cơ tu. HTX đã hỗ trợ xây dựng 10 vườn mẫu, 4 mô hình đồi giữ nước tại địa phương; triển khai các mô hình chăn nuôi, trồng trọt sinh thái giúp vừa tạo điểm tham quan học tập vừa cung ứng nguyên liệu sạch cho bữa ăn dành cho du khách.

Điều thuận lợi là các hoạt động từ kinh doanh, sản xuất, tổ chức các lớp tập huấn, tham quan đều được HTX này ứng dụng công nghệ số nên thuận lợi trong liên kết thành viên và thu hút khách hàng. Qua đó, không chỉ góp phần phát triển kinh tế, tạo công việc cho đồng bào dân tộc thiểu số mà còn gìn giữ, quảng bá văn truyền thống đồng bào Cơ Tu đến với du khách.

Không chỉ tại xã Hòa Bắc mà hầu hết các xã trên địa bàn huyện Hòa Vang hiện nay các mô hình HTX của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã đến gần hơn với công nghệ thông tin, chuyển đổi số. Nhiều sản phẩm hàng hóa của người dân, thành viên đã được các HTX đưa lên các chợ online để rộng đường tiêu thụ.

Như tại HTX Rau-Hoa-Củ-Quả Hòa Vang, HTX chế biến kinh doanh hàng xuất khẩu Bảo Trung, HTX Vận tải và Kinh doanh tổng hợp Hòa Liên, HTX sản xuất trầm hương thương mại dịch vụ Hòa Bắc… đều đã ứng dụng công nghệ số, quảng bá dịch vụ trên mạng và đưa sản phẩm lên các trang , chợ điện tử.

Vượt thách thức

Một trong những thuận lợi là Đà Nẵng là thành phố phát triển mạnh về chuyển đổi số nên việc hỗ trợ người dân, thành viên vùng đồng bào dân tộc thiểu số ứng dụng công nghệ thông tin, tiêu thụ hàng hóa qua chợ mạng không quá khó khăn. Người dân, HTX cũng có thể dễ dàng kết nối được với các doanh nghiệp công nghệ và được hỗ trợ những ứng dụng phù hợp để phục vụ phát triển sản xuất, quản lý kinh doanh.

Ngay như HTX chợ Hòa Cường vốn là mô hình bán hàng truyền thống nhưng thời gian gần đây, các tiểu thương, thành viên HTX cũng đã tiếp khách hàng thuận lợi hơn nhờ sử dụng mạng xã hội facebook và ứng dụng thương mại điện tử để livestream bán hàng. Nhờ đó, doanh số bán hàng của các thành viên, tiểu thương được cải thiện và duy trì hoạt động ổn định.

Ứng dụng công nghệ số vào sản xuất kinh doanh.

Có được điều này là nhờ Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp tổ chức các phiên chợ sản phẩm HTX kết hợp với tạo điều kiện cho HTX gặp gỡ các đơn vị, doanh nghiệp công nghệ để học tập kinh nghiệm bán hàng hiện đại.

Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh còn liên kết cùng Liên minh HTX Việt Nam, cụ thể là Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường tổ chức hội nghị triển khai giải pháp hỗ trợ HTX và thành viên vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Trong đó, việc vận hành các chợ sản phẩm HTX trực tuyến đã được thúc đẩy triển khai.

Chủ tịch Liên minh HTX thành phố Đà Nẵng Phạm Công Chính cho biết, kinh tế tập thể, HTX là mô hình kinh tế được ưu tiên lựa chọn, phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay ở nước ta cũng như phù hợp với điều kiện sản xuất kinh doanh của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Đà Nẵng.

Đặc biệt, Đà Nẵng là thành phố trực thuộc Trung ương, nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng cả về lượng và chất. Trong khi đó, ngành nông nghiệp đang phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm biến đổi khí hậu, cạnh tranh mạnh mẽ từ các sản phẩm nhập khẩu... Những thách thức này thúc đẩy các HTX có đồng bào dân tộc thiểu số và ngành nông nghiệp phải thay đổi sang hướng hiện đại, chủ động ứng dụng công nghệ số.

Trong đó, việc phối hợp với Viện Khoa học công nghệ và môi trường để tiến hành khảo sát mức độ chuyển đổi số, xây dựng chợ sản phẩm trực tuyến kết hợp tổ chức tập huấn nâng cao kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số đã và đang giúp nâng cao năng lực vận hành thương mại điện tử cho thành viên HTX và đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.

Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh và Viện Khoa học công nghệ còn đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho thành viên HTX và đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi; thông tin, truyền thông về chương trình và chợ sản phẩm trực tuyến; tổ chức vận hành, hỗ trợ duy trì chợ sản phẩm trực tuyến… cho HTX và người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.

Đa giá trị

Chính vì vậy mà nhiều nông sản của các HTX đã được đưa lên chợ điện tử. Từ rau công nghệ cao của HTX Túy Loan, bưởi Hòa Ninh của HTX rau hoa củ quả Hòa Vang, lúa gạo của HTX dịch vụ sản xuất – kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 đến kiệu hương, dưa hấu, vùng trồng chè dây Hòa Bắc... đã được tiêu thụ rộng rãi qua kênh online.

Các sản phẩm được xây dựng mã vạch, mã QR code truy xuất nguồn gốc sản phẩm đầy đủ. Đồng thời, các HTX còn đẩy mạnh hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử như: trang web sàn giao dịch thương mại điện tử TP Đà Nẵng (danangtrade.gov.vn), Postmart, Lazada, Shopee, Voso, hoptacxa.vn...

Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh, nhờ ứng dụng công nghệ số, đầu ra của các HTX được thuận lợi hơn. Đây cũng là cơ sở để HTX tích cực ứng dụng khoa học công nghệ (như công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính, công nghệ tưới nhỏ giọt, công nghệ cảm biến, tự động hóa, internet vạn vật…) vào sản xuất, từ đó giúp các thành viên tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành, nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường và giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu.

Tất cả những điều này đã thúc đẩy các HTX, liên hiệp HTX của tỉnh phát triển, đóng góp quan trọng vào việc sản xuất khối lượng sản phẩm hàng hóa rất lớn, mang lại những giá trị tích cực cả về mặt kinh tế và xã hội.

Đến nay, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng không còn xã đặc biệt khó khăn dựa trên tiêu chí phân định ba khu vực theo trình độ phát triển. Đời sống hộ đồng bào dân tộc thiểu số được ổn định 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2019-2021 đến nay đã thoát nghèo; hơn 70 hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2022-2025 đến nay cũng đã thoát nghèo.

Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và môi trường (Liên minh HTX Việt Nam) Lê Tuấn An đánh giá, việc thực hiện các giải pháp hỗ trợ phát triển hiệu quả kinh tế tập thể, HTX, trong đó có hỗ trợ HTX sẽ cơ bản giải quyết được các vấn đề tồn tại trong phát triển kinh tế hộ tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đây cũng là cơ sở tạo động lực, khuyến khích thành viên HTX, đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tham gia phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và điều kiện sống.

Đồng Lợi