NSND nhạc sĩ Cao Đình Lưu qua đời

NSND nhạc sĩ Cao Đình Lưu

GS nhạc sĩ Trần Thế Bảo cho biết người nhạc sĩ tài hoa đã rời xa bạn bè đồng nghiệp ngày 11-12, thọ 76 tuổi.

Ông ra đi, mang theo bao ký ức và tinh hoa của một thế hệ nghệ sĩ cống hiến trọn đời cho việc bảo tồn, nghiên cứu và sáng tạo nghệ thuật truyền thống. Nhưng di sản của ông vẫn ở lại như một ngọn đèn bền bỉ soi sáng cho bao thế hệ.

Nhạc sĩ Cao Đình Lưu được sinh ra trong cái nôi nghệ thuật

NSND Cao Đình Lưu sinh ra trong một gia đình mà nghệ thuật không chỉ là nghề nghiệp, mà là máu thịt. Cha mẹ ông là nghệ nhân Cao Đình Hùng và nghệ nhân Hoàng Thị Thìn, là hai nghệ sĩ tuồng nổi tiếng trong vùng, được người dân mến mộ bởi tài năng và sự tận tụy với sân khấu cổ truyền. Trong không khí thấm đẫm thanh âm trống tuồng, tiếng hát, trình thức vũ đạo và nghi lễ sân khấu dân gian, cậu bé Cao Đình Lưu sớm hấp thụ cái đẹp của nghệ thuật như hấp thụ ánh sáng đầu đời. Chính nền tảng ấy đã nuôi dưỡng tình yêu tuồng bền bỉ trong ông, để rồi cả cuộc đời ông tiếp tục thắp lên ánh lửa mà cha mẹ truyền lại.

Không chỉ riêng ông, cả gia đình đều tiếp tục gìn giữ truyền thống quý giá ấy: NSƯT Cao Đình Liên – em trai, đạo diễn Nhà hát Tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh (Đà Nẵng); Cao Thị Lý – chị gái, nguyên diễn viên Liên đoàn Dân ca Nghệ An và Nghệ nhân ưu tú Cao Thị Loan – em gái, một trong những người sáng lập CLB Tuồng Trung Thành (Yên Thành, Nghệ An).

Hành trình từ lớp sáng tác Khu V đến Nhà hát Tuồng Trung ương

Tháng 5-1975, tại lớp sáng tác 9 tỉnh miền Trung ở Quy Nhơn, do GS nhạc sĩ Trần Thế Bảo mở sau ngày đất nước thống nhất, tài năng của chàng thanh niên Cao Đình Lưu bắt đầu được nhìn thấy rõ rệt. Là trợ lý của GS nhạc sĩ Thế Bảo, ông cần mẫn, kiên trì và thông minh, luôn biết lắng nghe và sẻ chia với thầy trong mọi công việc.

NSND nhạc sĩ Cao Đình Lưu

Cuối năm 1975, hai thầy trò cùng được điều ra Hà Nội. Đây là bước ngoặt quan trọng: Cao Đình Lưu chính thức về công tác tại Nhà hát Tuồng Trung ương (nay là Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Việt Nam). Tại đây, ông không chỉ học nghề diễn mà còn mở rộng khả năng trong lĩnh vực âm nhạc sân khấu, điều góp phần làm nên dấu ấn riêng của ông trong nền tuồng Việt Nam.

Một đời phấn đấu, xứng danh Nghệ sĩ Nhân dân nghiên cứu âm nhạc tuồng

Dù trưởng thành trong gia đình nghệ thuật, Cao Đình Lưu tuyệt đối không ỷ lại vào xuất thân. Ông học nghề bằng tất cả sự nghiêm cẩn của người muốn giữ gìn vốn cổ. Ông diễn rất giỏi, và còn nghiên cứu sâu về hệ thống làn điệu, âm nhạc của nghệ thuật tuồng, ông chuyên soạn âm nhạc cho nhiều vở diễn nổi tiếng.

Nhiều đồng nghiệp nhận xét: "Ông hiểu tuồng từ hơi thở đến nhịp trống, từ cử chỉ đến âm vực – như hiểu chính mạch máu của mình".

Chính sự kết hợp giữa diễn xuất, âm nhạc và nghiên cứu đã tạo nên chân dung một nghệ sĩ – học giả hiếm có của sân khấu truyền thống.

Sự nghiệp ấy được ghi nhận bằng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, một phần thưởng xứng đáng cho người đã cống hiến gần như trọn đời cho nghệ thuật dân tộc.

Thanh Hiệp (Ảnh do gia đình cung cấp)