Nữ Kiểm sát viên và hành trình bảo vệ lẽ phải

Đóng góp vào nỗ lực chung đó là nhiều cá nhân tiêu biểu, điển hình là nữ Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn, Trưởng Phòng Kiểm sát việc giải quyết án dân sự (Phòng 9), VKSND tỉnh.

Giải quyết hàng nghìn vụ, việc

Chúng tôi tới thăm phòng làm việc của Trưởng Phòng 9 Phạm Thị Hoàn lúc chị đang cần mẫn bên chồng hồ sơ dày cộp, tay cầm bút chăm chú đánh dấu, ghi chú từng chi tiết nhỏ. Gắn bó với ngành Kiểm sát đến nay đã gần 30 năm thì có tới hơn 20 năm, chị chuyên sâu trong lĩnh vực kiểm sát giải quyết án dân sự.

Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn phát biểu tham luận về chủ đề nâng cao chất lượng giải quyết án dân sự tại một hội nghị của VKSND tỉnh Thanh Hóa.

Tìm hiểu được biết, trong suốt quá trình công tác, Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn đã kiểm sát hoặc chỉ đạo Phòng 9 giải quyết hàng nghìn vụ án dân sự với đủ dạng tranh chấp: đất đai, thừa kế, hợp đồng, hôn nhân gia đình… Có vụ kéo dài nhiều năm, có án từng được đình chỉ rồi kháng cáo, có những vụ ranh giới giữa đúng và sai mong manh như sợi chỉ. Nhưng bằng sự tỉnh táo, nhạy bén và bản lĩnh nghề nghiệp, chị luôn có quan điểm đề nghị Tòa án xem xét toàn diện, đúng pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân.

Trong quá trình công tác, Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn đã chỉ đạo kiểm sát giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 1.353 vụ, việc (đã giải quyết 1.232 vụ, việc); Kiểm sát giải quyết theo thủ tục phúc thẩm 412 vụ, việc (đã giải quyết 401 vụ, việc); Là Kiểm sát viên tham gia phiên tòa, phiên họp 1180/1180 vụ, việc (đạt 100%); Chỉ đạo kiểm sát giải quyết theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm 3 vụ, đã giải quyết 3 vụ (đạt 100%).

Đồng thời, nữ Kiểm sát viên đã từng kiểm sát 13.676 bản án, quyết định của Tòa án hai cấp. Đặc biệt, qua nghiên cứu các bản án, quyết định của TAND khu vực, đơn vị phát hiện nhiều vi phạm của Tòa án, đồng chí đã tham mưu cho Lãnh đạo VKSND tỉnh ban hành 20 kháng nghị phúc thẩm; 18 kiến nghị (8 kiến nghị đối với các vi phạm của Tòa án - đạt 100% và 10 kiến nghị phòng ngừa vi phạm - vượt 08 kiến nghị), các kiến nghị đều được chấp nhận, tiếp thu (vượt 10%); Chỉ đạo đơn vị phối hợp với TAND tỉnh tổ chức 32 phiên tòa rút kinh nghiệm (vượt 10 phiên tòa).

Chỉ tính riêng trong 2 năm 2024-2025, kháng nghị của Viện kiểm sát Thanh Hóa đã được Tòa án chấp nhận đạt tỉ lệ cao (40/41 vụ, đạt 97,5% - vượt 27,5% chỉ tiêu của Ngành), 1 vụ không được chấp nhận đã báo cáo đề nghị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm. Báo cáo đề nghị VKSND cấp trên kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đối với 9 vụ.

Trưởng phòng 9 Phạm Thị Hoàn chia sẻ: “Có những kháng nghị mặc dù đương sự đã rút đơn khởi kiện nhưng vì nhận thấy bản án của Tòa án có vi phạm. nghiêm trọng; chúng tôi đã bảo vệ quan điểm, kháng nghị đến cùng, không rút kháng nghị, buộc Tòa án phải chấp nhận kháng nghị của Viện kiểm sát, hủy án sơ thẩm, giao hồ sơ cho cấp sơ thẩm giải quyết lại từ đầu theo đúng quy định pháp luật. Đơn cử như trong năm 2025, VKSND có 21 kháng nghị, đã xét xử 19 kháng nghị thì có 18 kháng nghị được Tòa án chấp nhận, 1 kháng nghị không chấp nhận. Với kháng nghị không được chấp nhận này, chúng tôi cũng đã báo cáo VKSND tối cao, đề nghị kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm, chứ không buông xuôi.”

Đẩy nhanh tiến độ giải quyết án dân sự trong giai đoạn đầu tinh gọn bộ máy

Trưởng phòng 9 Phạm Thị Hoàn cho biết: “Thực hiện Thông tư 03/2025/TT-VKSTC ngày 30/6/2025 của VKSND tối cao quy định về tiếp nhận nhiệm vụ, thực hiện thẩm quyền của VKSND các cấp, để đảm bảo việc chuyển giao thẩm quyền được thuận lợi và nhanh chóng, đúng quy định của pháp luật, trong thời gian qua, bản thân tôi đã chỉ đạo đơn vị tăng cường phối hợp với TAND tỉnh đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình theo thủ tục sơ thẩm. Rà soát tất cả các vụ án đang tạm đình chỉ để ra quyết định tiếp tục giải quyết, đến nay không có án tạm đình chỉ kéo dài.”

Theo đó, tổng số vụ, việc dân sự sơ thẩm do Phòng 9 VKSND tỉnh đang tiếp tục kiểm sát giải quyết (tính từ ngày 01/7/2025) là 442 vụ, việc. Đã giải quyết 331 vụ, việc, đạt 74,8% (chỉ tính riêng trong tháng 9 đã giải quyết gần 250 vụ, việc); hiện chỉ còn 67 vụ án sơ thẩm vụ, 4 vụ án phúc thẩm. Đến nay, VKSND tỉnh và TAND tỉnh Thanh Hóa vẫn đang tiếp tục đẩy nhanh tiến độ giải quyết án, đảm bảo chất lượng.

Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn (ngoài cùng bên phải) làm giám khảo cuộc thi “Báo cáo án dân sự bằng sơ đồ tư duy”.

Đồng chí Lê Đức Tùng, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Đến 01/7/2025, Phòng 9 vẫn còn hơn 400 vụ án dân sự thuộc thẩm quyền, với tốc độ giải quyết mỗi tháng 30-40 vụ như thời điểm trước đó thì phải mất cả năm mới giải quyết xong án cũ. Tuy nhiên, thực tế là chỉ sau 3 tháng, đến nay số án còn lại không đến 70 vụ, cả sơ thẩm và phúc thẩm. Dự kiến chỉ sau 1-2 tháng nữa sẽ hết án thuộc thẩm quyền cũ, VKSND tỉnh chỉ kiểm sát việc giải quyết án phúc thẩm theo thẩm quyền mới và xem xét giám đốc thẩm, tái thẩm. Những vụ án được đưa ra xét xử nói trên đều là những án khó, án tạm đình, nhưng nay đã đưa ra xét xử với tốc độ như vậy cho thấy vai trò rất quan trọng của người đứng đầu trong việc quản lý, chỉ đạo và phối hợp với Tòa án cùng cấp”.

Các Kiểm sát viên Phòng 9 thì cho biết: Ngoài giờ làm, Trưởng phòng Phạm Thị Hoàn giống như “người chị cả” trong đơn vị, luôn sẵn sàng hướng dẫn cán bộ trẻ: Từ kỹ năng kiểm sát hồ sơ, tham gia phiên tòa, đến cách ứng xử với đương sự. Những ai từng làm việc cùng đều nể phục sự nghiêm túc, chính xác và đầy trách nhiệm của chị.

Nói về công việc Trưởng phòng Phạm Thị Hoàn chia sẻ: “Hơn cả một nghề, với tôi, làm Kiểm sát viên là một sứ mệnh. Có những vụ kéo dài nhiều năm, nếu không đủ kiên trì và thấu cảm thì rất dễ rơi vào bế tắc. Tôi luôn tâm niệm, mỗi vụ án là một câu chuyện của số phận, là niềm tin và mong mỏi của người dân vào sự công bằng. Có những vụ án, khi tòa tuyên án xong, cả hai bên đương sự đều rơi nước mắt – không phải vì sự thắng thua, mà vì họ cảm thấy được tôn trọng, được lắng nghe và được đối xử công bằng. Đó chính là thành công lớn nhất của người Kiểm sát viên làm án dân sựnhư chúng tôi.”

Được biết, thời gian qua, dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo của Trưởng phòng Phạm Thị Hoàn, ngoài việc hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ theo hệ thống chỉ tiêu, Phòng 9 còn đạt nhiều thành tích xuất sắc trong thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá.

Đồng chí Lê Đức Tùng, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thanh Hóa ghi nhận: Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, bản thân đồng chí Phạm Thị Hoàn luôn tuân thủ nghiêm túc sự quản lý, chỉ đạo và phân công nhiệm vụ của lãnh đạo Viện; đồng thời phối hợp với các ngành, đơn vị có liên quan tập trung nâng cao hiệu quả hoạt động công tác kiểm sát; bám sát các Chỉ thị công tác, các văn bản hướng dẫn của ngành, các chỉ tiêu nghiệp vụ để đề ra phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp, hiệu quả. Trải qua nhiều vị trí công tác khác nhau, từ cán bộ, Kiểm sát viên đến Trưởng phòng, ở bất kỳ cương vị nào, đồng chí Hoàn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt và nhiều lần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Với những nỗ lực không ngừng suốt gần 3 thập kỷ công tác, Kiểm sát viên Phạm Thị Hoàn đã đạt được những phần thưởng, danh hiệu xứng đáng như: Nhiều lần được Viện trưởng VKSND tối cao tặng Bằng khen, 2 năm liên tục gần đây (2024-2025) đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được tặng nhiều Giấy khen của Viện trưởng VKSND tỉnh Thanh Hóa …

Đinh Huê