Nửa cuối năm 2025, thị trường chứng khoán 'khó đoán'

Áp lực từ thuế quan và địa chính trị vẫn hiện hữu

"Làn sương mù của sự bất định" là cụm từ mà Ngân hàng Đầu tư JPMorgan Chase dùng để mô tả triển vọng thị trường toàn cầu nửa cuối năm 2025. Theo báo cáo mới nhất của họ, chỉ số PMI sản xuất của Mỹ trong tháng 5 giảm xuống 48,5 điểm, cho thấy dấu hiệu suy giảm. JPMorgan dự báo GDP Mỹ sẽ giảm 0,3% cả năm, với hai quý cuối năm rơi vào suy thoái kỹ thuật.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân - Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh tại talkshow “Biến động chứng khoán nửa cuối năm 2025” rằng, thị trường tài chính toàn cầu đang bị chi phối mạnh mẽ bởi yếu tố địa chính trị và chính sách thương mại của Mỹ.

“Diễn biến thị trường có thể thay đổi chỉ trong một dòng tweet của Tổng thống Trump, đỏ lửa hoặc xanh trở lại” - ông Huân nói và nhấn mạnh, những chính sách thuế quan không chỉ tác động ngắn hạn mà còn làm thay đổi dòng chảy vốn toàn cầu, khiến nhà đầu tư quốc tế có thể rút vốn khỏi các thị trường mới nổi như Việt Nam để quay lại Mỹ, tìm kiếm sự an toàn.

Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Phú Hưng (PHS) Nguyễn Thị Mỹ Liên cũng đồng quan điểm khi cho biết, số liệu kinh tế quý I/2025 chưa phản ánh hết các tác động trực tiếp và gián tiếp từ thuế quan. Đồng thời bà cảnh báo bức tranh kinh tế trong thời gian tới sẽ còn khó dự đoán và những biến động từ chính sách thương mại toàn cầu, đặc biệt là từ phía Mỹ, vẫn sẽ tạo áp lực lên môi trường kinh doanh, hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu và dòng vốn đầu tư. Đặc biệt, JPMorgan còn dự báo mức thuế quan Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc có thể chạm 50% vào cuối năm, kéo theo rủi ro lan sang chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bức tranh thị trường chứng khoán nửa cuối năm 2025 là sự tổng hòa giữa cơ hội và thử thách. Ảnh minh họa

Điều đáng chú ý là các yếu tố như tỷ giá và lãi suất hiện không còn là biến số chính trong các dự báo. Dù tỷ giá tăng kịch trần và lãi suất vẫn ở mức thấp, nhà đầu tư cá nhân lại có xu hướng gửi tiết kiệm thay vì giải ngân, cho thấy tâm lý vẫn còn dè dặt. Thuế quan nay đã trở thành nhân tố có ảnh hưởng lớn hơn, chi phối mạnh đến các quyết định phân bổ vốn, buộc các nhà đầu tư phải tính toán lại chiến lược.

Mặc dù đối mặt với những thách thức từ bên ngoài, Việt Nam vẫn được nhìn nhận là một điểm sáng với khả năng thích ứng linh hoạt

“Sự chủ động trong điều hành của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Các công cụ hỗ trợ nền kinh tế được triển khai mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho DN thích nghi, cải thiện năng lực cạnh tranh, sản xuất và giảm thiểu tác động từ những bất ổn bên ngoài. Dù kinh tế các tháng cuối năm có thể sẽ khắc họa rõ nét hơn các khó khăn nếu như chưa có tiến triển thuận lợi trong đàm phàm, chúng tôi vẫn tin vào khả năng thích ứng của Việt Nam, như một điểm sáng đáng chú ý trong khu vực và thế giới” - bà Nguyễn Thị Mỹ Liên khẳng định.

Những “chìa khóa” tiềm năng

Thị trường chứng khoán, theo các chuyên gia, vẫn là kênh đầu tư đáng quan tâm. PHS dự báo tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường sẽ tăng 15% trong năm 2025, tương ứng với P/E forward là 11,8 lần. Mức này khá hấp dẫn để đầu tư so với mức P/E trung bình 10 năm là gần 15 lần. Sau giai đoạn giảm sốc, VN-Index đã và đang bước vào nhịp phục hồi tích cực, chinh phục thành công mốc tâm lý 1.300 điểm. Mức định giá thị trường hấp dẫn cùng nền tảng vĩ mô ổn định là động lực để VN-Index có thể duy trì xu hướng phục hồi.

Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư, Công ty Chứng khoán SSI (SSI) Đào Minh Châu nhấn mạnh: “VN-Index có thể rung lắc trong ngắn hạn, nhưng nếu vĩ mô ổn định và dòng tiền lan tỏa, vùng 1.400 điểm là mục tiêu khả thi trong quý IV/2025”.

Đáng chú ý, không ít chuyên gia cho rằng mức đáy của thị trường đã được xác lập trong tháng 4/2025. Một số ngành xuất khẩu ghi nhận đơn hàng phục hồi, cho thấy khả năng cải thiện sản xuất, kinh doanh nếu môi trường vĩ mô không xấu thêm. Dự báo kết quả kinh doanh quý II của DN tiếp tục tích cực, dựa trên nền thấp của cùng kỳ 2024. Ngoài ra, nhiều DN tranh thủ đẩy mạnh xuất khẩu trong tháng 4, tháng 5 để “né” nguy cơ bị áp thuế, giúp lợi nhuận tăng mạnh. Đây là cơ sở để nhiều tổ chức giữ quan điểm thị trường sẽ ổn định và tích lũy trong ngắn hạn.

Ngoài ra, một lợi thế lớn của thị trường Việt Nam hiện nay là định giá thấp. Theo dữ liệu cập nhật, P/E (hệ số giá trên lợi nhuận mỗi cổ phiếu) của VN-Index chỉ khoảng 12,8 lần, tương đương Indonesia và thấp hơn nhiều nước trong khu vực như Trung Quốc (13,84), Hàn Quốc (13,29), Thái Lan (18,11), Malaysia (19,48) và Mỹ (khoảng 30 lần). Đây là yếu tố then chốt giúp thị trường chứng khoán Việt Nam hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư trung và dài hạn, đặc biệt khi các thị trường lớn đang đối mặt với nhiều bất ổn.

Trước sự giao thoa giữa yếu tố tích cực và rủi ro bất định, nhiều chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên duy trì tâm lý vững vàng và đầu tư có chọn lọc.

Tiểu Thúy