Nước mắt nghẹn ngào của cô giáo ở Nghệ An bị lũ cuốn trôi nhà cửa
Mưa lũ tại xã miền núi Mỹ Lý (Nghệ An) khiến nhiều nhà cửa của giáo viên bị cuốn trôi, trắng tay chỉ sau một đêm.

Cô Lô Thị Như, giáo viên Trường Mầm non Mỹ Lý 2. (Ảnh: Phạm Tâm)
Nước mắt thành dòng
Bản Xiềng Tắm, xã miền núi biên giới Mỹ Lý là một trong những địa phương ở Nghệ An chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt mưa lũ do cơn bão Wipha gây ra.
Một tuần trôi qua, lũ rút nhưng nơi đây vẫn còn là đống đổ nát, tan hoang, mùi bùn non tanh nồng. Giữa khung cảnh xé lòng của bản Xiềng Tắm, có những giọt nước mắt lặng lẽ của các giáo viên, những người vừa mất đi tất cả chỉ sau một đêm.

Một phần bản Xiềng Tắm, xã Mỹ Lý bị lũ cuốn trôi, vùi lấp. (Ảnh: Phạm Tâm)
Đứng lặng lẽ giữa đống đổ nát, nơi dòng Nậm Nơn vừa hung hãn càn quét qua, cô giáo Lô Thị Như (SN 1989), giáo viên Trường Mầm non Mỹ Lý 2, nhìn vào khoảng không vô định bằng đôi mắt đỏ hoe, sưng mọng vì khóc quá nhiều.
Chỉ mới một tuần trước, nơi đây là ngôi nhà gỗ nhỏ, tổ ấm của 5 con người. Giờ đây, nó chỉ còn là một đống đổ nát, trơ lại mấy thanh kèo vắt vẻo, xiêu vẹo như sắp đổ sập.
"Đêm đó, nước lên nhanh quá. Tôi chỉ kịp hô hoán bố mẹ và bế vội 2 đứa con chạy lên chỗ cao hơn. Lúc ngoảnh lại thì không còn thấy nhà đâu nữa. Tôi nói với đứa con, nhà mình trôi hết rồi. Nhưng nó còn nhỏ không biết gì", cô Như khóc trong nghẹn ngào.
Ngôi nhà của cô chỉ cách bờ sông Nậm Nơn chừng 100m. Cuộc sống của một mình cô Như gồng gánh nuôi bố mẹ già và 2 con nhỏ (cháu lớn năm nay lên lớp 6, con gái út mới 3 tuổi) vốn vô cùng vất vả. Tài sản trong nhà chẳng có gì quý giá ngoài chiếc xe máy cũ cô dùng làm phương tiện đi lại, chiếc tivi, quạt điện…

Ngôi nhà của cô Như giờ chỉ còn lại đống đổ nát. (Ảnh: Phạm Tâm)
Mấy ngày qua, cô Như vẫn cặm cụi bới trong lớp bùn dày đặc, hy vọng mong manh tìm lại được chút gì đó, nhưng tất cả đều vô vọng.
Hành trang của cả gia đình 5 người giờ đây chỉ là bộ quần áo duy nhất mặc trên người, phải nương nhờ, ở tạm nhà người thân. Nỗi đau mất mát quá lớn khiến người phụ nữ mạnh mẽ ấy dường như suy sụp.
Cách đó không xa, bi kịch tương tự cũng ập xuống gia đình cô giáo Lữ Thị Dư (SN 1988), giáo viên Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 2. Căn nhà của cô bị lũ cuốn trôi hoàn toàn, không còn dấu vết.
Tại nền cũ của ngôi nhà, giờ chỉ có một phần mái tôn của nhà hàng xóm bị lũ đánh dạt vào, nằm chỏng chơ như một chứng tích của thiên tai.

Nơi ở của cô Lữ Thị Dư chỉ còn lại bùn đất, và một phần nhà hàng xóm trôi đến. (Ảnh: Phạm Tâm)

Ánh mắt thất thần của cô Lữ Thị Dư khi nhớ lại trận lũ đêm 22/7. (Ảnh: Phạm Tâm)
Chồng cô Dư làm nghề nông, cuộc sống lam lũ. Sau nhiều năm làm lụng, 2 vợ chồng tích góp, vay mượn được 300 triệu đồng để đầu tư mua sắm mấy gian rạp, bàn ghế... với hy vọng có thể làm thêm dịch vụ cho thuê đám cưới, cải thiện kinh tế gia đình.
Ước mơ về một cuộc sống đủ đầy còn chưa thành hình, vợ chồng cô chưa kịp nhận phục vụ đám cưới nào thì tất cả bị dòng lũ dữ cuốn phăng ra sông Nậm Nơn.
"Tôi từng hình dung cảnh bản làng có đám cưới sẽ vui như thế nào, mình cũng có thêm đồng ra đồng vào lo cho con. Giờ mọi thứ trôi theo dòng nước lũ cả rồi, giờ có mơ cũng không dám mơ lại nữa", cô Dư nghẹn ngào nói.
Trường học tan hoang trong biển bùn
Cơn lũ lịch sử không chỉ cướp đi mái ấm của các thầy cô, mà còn gây thiệt hại nặng nề đến các trường học.
Ông Trần Sỹ Hà, Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 2 (bản Xằng Trên, xã Mỹ Lý) cho biết, nhà trường từng trải qua nhiều đợt lũ lụt, nhưng dãy nhà học 2 tầng kiên cố chưa khi nào nước ngập lên đến tầng 2.
Vì vậy, với kinh nghiệm nhiều năm, trước khi lũ về, nhà trường huy động toàn bộ giáo viên di chuyển tài sản, máy móc, đồ dùng học tập, hồ sơ, sổ sách quan trọng lên tầng 2.

Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 2 bị ngập sâu trong lũ. (Ảnh: Sỹ Hà)
Ngay sau khi lũ rút, lòng nóng như lửa đốt, ông Hà một mình đi xe máy vượt đường 75km vào trường kiểm tra. Trên đường đi, nhiều đoạn bị sạt lở, chia cắt nghiêm trọng nên phải bỏ lại xe máy để đi bộ, trèo qua hàng loạt điểm sạt lở.
“Khi đến nơi thì ngôi trường ngập ngụa trong bùn đất lên đến tận tầng 2, toàn bộ tài sản bị cuốn sạch, tôi không cầm được nước mắt nữa", thầy Hà xót xa chia sẻ.
Theo thống kê, toàn bộ 12 chiếc tivi, 5 tủ lạnh, 22 bộ máy tính, toàn bộ bàn ghế của 7 lớp học; 1,7 tấn gạo, sách vở, đồ dùng cá nhân của các em và cả chăn màn, giường tủ... của giáo viên nội trú đều bị cuốn trôi hoặc hư hỏng hoàn toàn.
Ông Hà cho biết, lũ rút đi để lại hàng nghìn mét khối bùn đất phủ kín khuôn viên, có nơi lớp bùn dày đến hơn 3m. Những ngày qua, nhà trường phải huy động giáo viên, cùng sự hỗ trợ của các lực lượng chức năng khẩn trương dọn dẹp, khắc phục hậu quả.
Tương tự, các điểm Trường Tiểu học Mỹ Lý 2 ở bản Xằng Trên, trường Mầm non tại bản Xốp Dương… cũng trong tình trạng tan hoang, bùn đất ngập sâu gần cả mét trong các phòng học.
Những cuốn sách giáo khoa ít ỏi còn sót lại bị ướt sũng, nhòe nhoẹt, không thể sử dụng được.

Điểm Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 1 tại bản Xiềng Tắm bị lũ cuốn trôi. (Ảnh: Phạm Tâm)
Ông Lương Văn Bảy, Chủ tịch UBND xã Mỹ Lý cho biết, thiệt hại của ngành Giáo dục trong đợt lũ này là vô cùng lớn.
Trước mắt, chính quyền địa phương tập trung mọi nguồn lực để ổn định đời sống cho các gia đình giáo viên bị mất nhà cửa, đồng thời khẩn trương tìm phương án để học sinh có nơi học tập khi năm học mới đang cận kề.
"Có thể chúng tôi phải dựng các lớp học tạm, cho các em học nhờ nhà văn hóa cộng đồng hoặc nhà dân… Nhưng đó chỉ là giải pháp tình thế. Về lâu dài, việc xây dựng lại trường lớp kiên cố là một bài toán vô cùng nan giải", ông Bảy trăn trở.
Mưa lũ rồi sẽ qua, nhưng những vết thương lòng và chồng chất khó khăn ở Mỹ Lý vẫn còn đó. Khi năm học mới cận kề, trên lớp bùn đất dày, những thầy cô nơi biên cương vẫn nỗ lực đứng dậy, vượt qua gian nan để tiếp tục sự nghiệp "trồng người".