Nước yến giả tràn lan, doanh nghiệp lo 'thua trên sân nhà'

Thông tin được đưa ra tại Hội nghị triển khai Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 8/5.

Yến giả lại nóng tại hội nghị

Chia sẻ tại hội nghị, bên cạnh những vấn đề về xuất khẩu, bà Lý Hứa Thị Lan Phương - Ủy viên Hiệp hội Yến sào Việt Nam - thông tin, hiện nay, sản lượng yến nước ngoài nhập vào Việt Nam còn nhiều hơn cả yến sản xuất trong nước, trong khi đó tổ yến đang rớt giá rất nhiều so với trước đây. Việc yến nước ngoài nhập vào Việt Nam nhưng không được kiểm soát chặt chẽ bằng các tiêu chuẩn, hàng rào kỹ thuật, rất nhiều người đang sử dụng yến kém chất lượng.

Sản phẩm nước yến làm giả không ghi tem nhãn để né xử phạt nặng từ cơ quan chức năng. Ảnh: Lê Thúy

Trên TikTok Shop, yến sào gần như trở thành 'món hàng quốc dân' - luôn nằm trong Top 10 doanh số bán chạy. Điều đáng nói là bất kỳ ai, kể cả cá nhân không đăng ký kinh doanh, cũng có thể rao bán sản phẩm này. Nhưng số lượng bao nhiêu, nguồn gốc từ đâu, chất lượng ra sao - ai là người kiểm soát?

Đồng quan điểm, ông Phan Việt Hưng - đại diện Công ty Nhà yến Việt Nam (Ninh Thuận) - cho hay, trên thị trường hiện nay đang có rất nhiều sản phẩm yến kém chất lượng, hàng nhái, hàng giả.

Rất nhiều người lên TikTok bán các sản phẩm từ yến, trong khi đó, không ai kiểm tra, kiểm soát xem nguồn gốc từ đâu, chất lượng ra sao, nhiều người "tiền mất, tật mang" khi mua phải hàng giả.

Vừa qua, một số vụ việc liên quan đến quảng cáo sai sự thật, bán hàng giả, kém chất lượng trên các nền tảng mạng xã hội bị vạch trần. Do đó, các doanh nghiệp ngành yến cũng cho rằng, cơ quan chức năng cần vào cuộc, kiểm tra chất lượng yến bán trên các nền tảng xã hội.

Nâng cao nhận thức tiêu dùng của người dân

Liên quan đến vấn đề yến giả, trước đó, cuối tháng 11/2024, Tổng cục Quản lý thị trường (nay là Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước) - Bộ Công Thương đã mở cửa Phòng trưng bày với chủ đề "Hiểu hàng thật - Tránh hàng giả", trong đó, có phân biệt nước yến thật - giả tại số 62 Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội.

Bộ Công Thương đã mở cửa Phòng trưng bày với chủ đề "Hiểu hàng thật - Tránh hàng giả", trong đó, có phân biệt nước yến thật – giả. Ảnh: Lê Thúy

Ông Nguyễn Mạnh Thắng - Giám đốc chi nhánh miền Bắc của Công ty Yến Sào Khánh Hòa - phản ánh, vừa qua, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều sản phẩm yến của thương hiệu Yến Sào Khánh Hòa bị làm giả. Sản phẩm giả quét mã QR sẽ không ra thông tin, trên bao bì thể hiện địa điểm sản xuất nhưng cơ quan chức năng vào kiểm tra thì chỉ là nơi gia công.

Đáng chú ý, đối tượng làm giả sản xuất hàng loạt, chỉ khi bán ra thị trường mới dán nhãn các thương hiệu vào để lách xử phạt nặng từ cơ quan chức năng. Chưa kể, các sản phẩm yến làm giả quảng cáo hàm lượng yến lên tới 70%, trong khi thực tế kiểm nghiệm chỉ 0,01%. Đây là thực trạng diễn ra rất nhức nhối.

Ngoài vấn nạn yến sào giả, nhái, kém chất lượng đang gây tổn hại không nhỏ cho các doanh nghiệp yến sào, các đại biểu cũng đề cập tới nhiều vướng mắc đối với sự phát triển của ngành yến sào như sự thiếu rõ ràng trong quy định pháp luật về cấp phép xây dựng nhà yến, đa số nhà yến trên cả nước chưa được cấp phép chính thức, những vướng mắc liên quan tới truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch động vật với sản phẩm yến sào...

Bên cạnh đó là những giải pháp xây dựng thương hiệu quốc gia cho yến sào Việt Nam, hoàn thiện khung pháp lý, ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại để phát triển ngành yến sào...

Khẳng định ngành nuôi yến có tiềm năng, lợi thế và giá trị đem lại rất lớn, ông Dương Tất Thắng - Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) - cho biết, cùng với thị trường xuất khẩu, thị trường trong nước cũng có dư địa rất lớn cho các doanh nghiệp ngành yến Việt Nam.

Thời gian tới, Cục sẽ triển khai xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, quy hoạch vùng nuôi, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm. Bên cạnh tháo gỡ những khó khăn, doanh nghiệp cần tận dụng thế mạnh, tăng cường chế biến sâu, cạnh tranh lành mạnh, hướng tới xây dựng thương hiệu quốc gia.

Theo các chuyên gia, cùng với việc tổ chức sản xuất, các cơ quan chức năng cần tăng cường tổ chức Phòng trưng bày với chủ đề "Hiểu hàng Thật - Tránh hàng Giả". Việc trưng bày sản phẩm có đối chứng thật - giả không chỉ giúp người tiêu dùng dễ dàng so sánh, nhận diện mà còn trang bị kiến thức cần thiết để lựa chọn sản phẩm an toàn, chất lượng, tránh rơi vào bẫy hàng nhái, hàng kém.

Nguyễn Hạnh