Ổ cứng có tính năng tự hủy dữ liệu ngay cả khi ngắt nguồn
Teamgroup vừa ra mắt ổ SSD P250Q Self-Destruct - một sản phẩm được thiết kế dành riêng cho các môi trường đòi hỏi mức độ bảo mật cao, nơi dữ liệu nhạy cảm cần được xóa bỏ nhanh chóng và không thể phục hồi.
Các ổ cứng càng ngày càng mang tính báo mật cao
Với việc kết hợp giữa phương pháp xóa dữ liệu bằng phần cứng và phần mềm, sản phẩm này nhằm giải quyết những lo ngại ngày càng gia tăng về bảo vệ dữ liệu trong các lĩnh vực công nghiệp và quân sự.
Tuy nhiên, dù công nghệ có vẻ tiên tiến, tính ứng dụng của tính năng tự hủy này bên ngoài những môi trường kiểm soát nghiêm ngặt vẫn là điều đáng nghi ngờ.
Tính năng tự hủy: Lời hứa và thực tiễn
Trung tâm của P250Q là một mạch phá hủy độc quyền được cấp bằng sáng chế, được thiết kế để xóa dữ liệu ở cấp độ phần cứng bằng cách nhắm trực tiếp vào chip nhớ Flash IC.
Ổ đĩa còn được trang bị chức năng tự động tiếp tục sau khi mất điện, điều mà Teamgroup cho biết sẽ “đảm bảo quá trình phá hủy dữ liệu vẫn diễn ra liền mạch sau sự cố mất nguồn”, từ đó loại bỏ nguy cơ dữ liệu bị xóa dở hoặc làm sạch không hoàn toàn.
Giống như mẫu SSD P35S của Teamgroup, P250Q cũng có nút kích hoạt chỉ với một cú nhấp chuột và hệ thống đèn LED đa tầng để hiển thị trạng thái, giúp việc điều khiển trở nên đơn giản hơn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi về việc triển khai thực tế.
Liệu người dùng có phải mang theo thiết bị này bên mình khi đi qua các trạm kiểm soát an ninh? Và nếu vậy, chẳng phải nó sẽ gây chú ý nhiều hơn, từ đó làm tăng nguy cơ bị phát hiện?
Điều này làm nổi bật sự thiếu chắc chắn về tính khả thi của tính năng tự hủy khi đối mặt với những kịch bản đe dọa thực sự - một ý tưởng mà Ovrdrive từng từ bỏ do gặp khó khăn trong khâu sản xuất hàng loạt.
Hiệu năng ấn tượng, nhưng tính ứng dụng vẫn hạn chế
Bỏ qua vấn đề trên, thông số kỹ thuật của P250Q vẫn rất cạnh tranh, với các tùy chọn dung lượng từ 256GB đến 2TB, sử dụng bộ nhớ 3D TLC NAND Flash.
Ổ đĩa hoạt động trên giao diện PCIe Gen4x4 và hỗ trợ chuẩn NVMe 1.4, đạt tốc độ đọc lên tới 7.000MB/giây và tốc độ ghi 5.500MB/giây.
Ngoài ra, sản phẩm còn hỗ trợ tính năng giám sát sức khỏe ổ đĩa (S.M.A.R.T.), giúp nâng cao độ tin cậy trong quá trình sử dụng lâu dài.
Tuy nhiên, P250Q có thể sẽ khó chứng minh được giá trị của mình ngoài các trường hợp sử dụng chuyên biệt - có thể hấp dẫn đối với những tổ chức chịu sự quản lý chặt chẽ về xử lý dữ liệu, nhưng với phần lớn người dùng, kể cả những ai đang tìm kiếm ổ cứng bảo mật tốt nhất hoặc ổ cứng siêu bền, giá trị thực tế của sản phẩm này có thể vẫn sẽ bị giới hạn.
Cách xóa vĩnh viễn dữ liệu trên ổ cứng hiện nay
Việc xóa dữ liệu triệt để trên ổ cứng thông thường (HDD) và ổ cứng thể rắn (SSD) có những phương pháp khác nhau do cách thức lưu trữ dữ liệu của chúng khác nhau. Mục tiêu là làm cho dữ liệu không thể phục hồi được bằng bất kỳ phương pháp nào, ngay cả với các công cụ chuyên nghiệp.
- Đối với ổ cứng HDD (Hard Disk Drive)
Ổ cứng HDD lưu trữ dữ liệu trên các đĩa từ tính. Khi bạn xóa một tệp tin thông thường (ví dụ: nhấn Delete và Empty Recycle Bin), hệ điều hành chỉ đơn thuần đánh dấu không gian đó là "trống" và cho phép ghi đè lên sau này. Dữ liệu gốc vẫn còn đó cho đến khi bị ghi đè. Để xóa triệt để trên HDD, các phương pháp chủ yếu dựa vào việc ghi đè dữ liệu nhiều lần.
Sử dụng phần mềm xóa dữ liệu chuyên dụng (Data Wiping Software):
Cách hoạt động: Các phần mềm này sẽ ghi đè lên toàn bộ ổ đĩa hoặc các vùng dữ liệu đã xóa bằng các mẫu dữ liệu ngẫu nhiên hoặc theo các tiêu chuẩn cụ thể (ví dụ: số 0, số 1, hoặc các mẫu phức tạp hơn). Một số tiêu chuẩn phổ biến gồm DoD 5220.22-M (ghi đè 3 lần), Gutmann (ghi đè 35 lần), v.v.. Càng nhiều lần ghi đè, khả năng phục hồi dữ liệu càng thấp.
Ví dụ phần mềm: DBAN (Darik's Boot and Nuke): Một công cụ miễn phí, mã nguồn mở, hoạt động bằng cách khởi động từ USB/CD/DVD và xóa toàn bộ ổ đĩa (thích hợp khi bạn muốn bán hoặc thanh lý máy tính).
Eraser: Công cụ miễn phí, cho phép xóa vĩnh viễn các tệp, thư mục cụ thể hoặc làm sạch không gian trống đã bị xóa trước đó trên ổ cứng.
CCleaner (tính năng Drive Wiper): Phần mềm dọn dẹp phổ biến này cũng có tính năng ghi đè lên không gian trống.
Active KillDisk Freeware: Một công cụ mạnh mẽ khác để xóa toàn bộ ổ đĩa.
Lưu ý: Đối với dữ liệu cực kỳ nhạy cảm, nên chọn các phương pháp ghi đè nhiều lần (ít nhất 3 lần).
Sử dụng lệnh cipher/w trong Windows (cho các thư mục cụ thể):
Đây là công cụ có sẵn trong Windows, giúp ghi đè lên không gian trống của một thư mục cụ thể để dữ liệu đã xóa không thể khôi phục.
Cách làm: Mở Command Prompt (CMD) với quyền Administrator, nhập lệnh cipher /w:D:\TenThuMuc (thay D:\TenThuMuc bằng đường dẫn thư mục bạn muốn làm sạch không gian trống).
- Đối với Ổ cứng SSD (Solid State Drive):
SSD lưu trữ dữ liệu trên chip nhớ flash NAND. Cách hoạt động của SSD khác biệt nhiều so với HDD, do đó các phương pháp xóa dữ liệu cũng khác:
Sử dụng tính năng "Secure Erase" hoặc "NVMe Secure Erase":
Đây là tính năng được tích hợp trong firmware của hầu hết các ổ SSD hiện đại. Nó sẽ gửi một lệnh trực tiếp tới bộ điều khiển của SSD để xóa toàn bộ dữ liệu ở cấp độ thấp (low-level erase) và đưa ổ đĩa về trạng thái ban đầu của nhà sản xuất. Đây là phương pháp hiệu quả và được khuyến nghị nhất cho SSD.
Cách thực hiện: Thường được truy cập thông qua phần mềm tiện ích (Toolbox) của nhà sản xuất SSD (ví dụ: Samsung Magician, ADATA SSD Toolbox, Crucial Storage Executive) hoặc các công cụ bên thứ ba như Parted Magic (có phí).
Lợi ích: Nhanh chóng, hiệu quả và không làm giảm tuổi thọ SSD như việc ghi đè liên tục.
Mã hóa dữ liệu (Encryption) và hủy khóa:
Nếu ổ SSD của bạn có tính năng mã hóa phần cứng (như TCG Opal hoặc eDrive), bạn có thể bật mã hóa toàn bộ ổ đĩa. Sau đó, để xóa dữ liệu, chỉ cần hủy bỏ khóa giải mã (encryption key). Dữ liệu mã hóa sẽ trở nên không thể truy cập được mà không có khóa.
Lợi ích: Rất nhanh và hiệu quả cao trong việc bảo vệ dữ liệu.
