Ô tô tông liên hoàn ở Hà Nội: Cần trưng cầu giám định tâm thần đối với lái xe
Theo luật sư, cơ quan chức năng cần trưng cầu giám định tâm thần để xác định thời điểm gây tai nạn tài xế có mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi hay không.
Trong vụ tai nạn liên hoàn xảy ra tối 28/7 ở quận Hà Đông (Hà Nội), người lái ô tô SantaFe gây tai nạn - Hà Thanh Hưng (SN 1977, ở Yên Bái, tạm trú tại phường La Khê, quận Hà Đông, Hà Nội) khai nhận bản thân có tiền sử bị bệnh động kinh nặng, mỗi khi lên cơn gần như trí nhớ không còn.
Trả lời PV VTC News, TS. Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, vụ tai nạn này cho thấy rất nhiều vấn đề cần phải làm rõ và có thể sẽ là một vụ án hình sự.
"Thông tin ban đầu từ cơ quan chức năng, tài xế không có nồng độ cồn, không dương tính với ma túy. Tuy nhiên tài xế khai có tiền sử bệnh động kinh. Bệnh động kinh là một dạng của bệnh lý tâm thần có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức, điều khiển hành vi của người bệnh.
Với thông tin này, cơ quan điều tra sẽ yêu cầu gia đình cung cấp hồ sơ bệnh án, đơn thuốc và làm rõ quá trình điều trị tâm thần của người đàn ông này như thế nào. Nếu cần thiết sẽ trưng cầu giám định tâm thần để xác định tại thời điểm vụ tai nạn xảy ra người này có mắc bệnh đến mức làm mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi hay không?", luật sư Đặng Văn phân tích.
Theo luật sư, trong trường hợp có căn cứ cho thấy tại thời điểm lái xe gây tai nạn, người đàn ông này mắc bệnh tâm thần đến mức không kiểm soát được hành vi của mình thì người này sẽ được loại trừ trách nhiệm hình sự.
Còn trường hợp kết quả giám định pháp y tâm thần cho thấy người này tuy có tiền sử bệnh tâm thần nhưng tại thời điểm lái xe gây tai nạn, người này hoàn toàn nhận thức, điều khiển được hành vi của mình, vụ tai nạn do lỗi xử lý tình huống, không làm chủ tốc độ thì cơ quan điều tra vẫn khởi tố vụ án hình sự.
"Điều đáng chú ý là theo lời khai của gia đình tài xế, trong thời gian điều trị bệnh tâm thần, người đàn ông này được cấp giấy phép lái xe và vẫn điều khiển phương tiện bình thường. Đây là sự việc không thể xem nhẹ, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hồ sơ cấp giấy phép lái xe, thủ tục cấp giấy phép lái xe được thực hiện thế nào.
Trường hợp có căn cứ cho thấy có hành vi cấp giấy phép lái xe cho người tâm thần dẫn đến hậu quả người này tham gia giao thông và gây tai nạn chết người thì cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án hình sự về tội giả mạo trong công tác, tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng hoặc các tội danh khác liên quan đến thủ tục cấp giấy phép lái xe", Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp nhấn mạnh.
Luật sư Cường cho biết thêm, trường hợp tại thời điểm sát hạch, cấp giấy phép lái xe, người này đã điều trị ổn định, che giấu tiền sử bệnh động kinh, kết quả khám sức khỏe để sát hạch lái xe, sau khi được cấp giấy phép lái xe bệnh mới tái phát thì cơ quan chức năng sẽ không xem xét trách nhiệm của đơn vị cấp giấy phép lái xe.
Cơ quan điều tra sẽ thận trọng trong việc thu thập thông tin, đánh giá chứng cứ, đặc biệt là khả năng nhận thức, điều khiển hành vi của tài xế khi vụ tai nạn xảy ra để xác định người này có lỗi hay không. Bệnh lý về thần kinh, động kinh cũng là yếu tố quan trọng để xác định năng lực hành vi của người đàn ông này, làm cơ sở áp dụng pháp luật theo quy định.
Như vậy, trường hợp cơ quan chức năng xác định người điều khiển phương tiện giao thông có lỗi khi không làm chủ tốc độ dẫn đến vụ tai nạn thì người lái xe sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất của tội danh này theo quy định tại khoản 1 Điều 260 bộ luật hình sự với mức chế tài là phạt tù 1 - 5 năm.
Ngoài ra, người gây tai nạn còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nạn nhân. Thiệt hại bao gồm chi phí cứu chữa đối với những nạn nhân bị thương, tiền công người chăm sóc, tiền thu nhập bị mất, bị giảm sút của nạn nhân thường tích, chi phí mai táng đối với nạn nhân đã tử vong và một khoản bồi thường tổn thất về tinh thần theo quy định của Bộ luật dân sự.
Với nạn nhân tử vong thì người gây tai nạn còn phải bồi thường tiền nghĩa vụ cấp dưỡng đối với người mà nạn nhân có nghĩa vụ phải cấp dưỡng theo quy định của pháp luật. Hai bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường, nếu không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu tòa án giải quyết theo quy định pháp luật.
"Vụ việc này một lần nữa cho thấy việc sát hạch, cấp giấy phép lái xe đòi hỏi rất thận trọng, nghiêm túc và đúng quy trình, quy định pháp luật để giảm thiểu những vụ việc tai nạn thương tâm. Đồng thời mỗi người phải có ý thức trong việc tham gia giao thông, với những người có tiền sử bệnh động kinh, tâm thần thì không nên điều khiển phương tiện giao thông dù là đã điều trị ổn định. Phương tiện giao thông là nguồn nguy hiểm cao độ, có thể gây ra tai nạn bất kỳ lúc nào", luật sư Đặng Văn Cường nêu quan điểm.
Khoảng 20h15 ngày 28/7, Hà Thanh Hưng lái ô tô màu đen hiệu Hyundai SantaFe BKS 30E - 455.XX. Khi xe của Hưng đi tới đường Ngô Thì Nhậm, hướng Ngô Quyền đi đường Quang Trung (quận Hà Đông) thì va chạm liên hoàn với 3 ô tô, 5 xe máy và 1 xe máy điện.
Vụ tai nạn khiến nữ Đại úy M.T.T.T. thiệt mạng. Một nạn nhân bị gãy cẳng chân phải, được cấp cứu và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông. Bốn người bị xây xát nhẹ phần mềm, đã được xuất viện.
Tại hiện trường, 4 xe ô tô, 5 xe máy và 1 xe máy điện bị hư hỏng.
Ngày 29/7, Công an quận Hà Đông tạm giữ tài xế Hà Thanh Hưng, đồng thời chuyển hồ sơ vụ tai nạn sang Cơ quan điều tra Bộ Quốc phòng tiếp tục điều tra.