Ông chủ Binance tích tụ khối tài sản 96 tỷ USD như thế nào?

Được tổ chức trên đảo Yas, cách trung tâm thành phố khoảng 30 phút, giải đua Grand Prix Abu Dhabi là sự kiện hàng năm, nơi quy tụ của các hoàng tử, minh tinh màn bạc, vận động viên nổi tiếng và một cựu nhân viên phát triển phần mềm kiêm lật bánh burger tại McDonald's.

Tuy có xuất thân không mấy hào nhoáng, chỉ trong một đêm, người nhân viên tại McDonald's - Changpeng Zhao (hay còn gọi là CZ) - đã lọt vào hàng ngũ những người giàu nhất thế giới khi trở thành ông chủ sàn giao dịch tiền mã hóa Binance.

Theo Bloomberg, CZ là nhân vật có tầm ảnh hưởng ở UAE. Ông hiện sở hữu một căn hộ ở Dubai và thường xuyên tổ chức tiệc gần Burj Khalifa, tòa nhà cao nhất thế giới, để gặp gỡ hoàng gia ở Abu Dhabi, những người mong muốn đưa Binance đến đất nước này.

Thành công nhờ tiền mã hóa

Bloomberg Billionaires Index cho biết giá trị tài sản ròng của Zhao hiện lên đến 96 tỷ USD, vượt qua hàng loạt tên tuổi khác như Mukesh Ambani, Mark Zuckerberg…

Song, khối tài sản này có thể lớn hơn thế nếu tính đến số lượng tiền mã hóa của vị tỷ phú 44 tuổi. Ngoài Bitcoin, CZ đang nắm giữ lượng lớn Binance coin (BNB), token của công ty. Chỉ riêng trong năm 2021, giá trị BNB đã tăng 1.300%.

Tuy vậy, tương lai của công ty đang phụ thuộc vào mối quan hệ với các cơ quan quản lý trên thế giới và việc tìm một địa điểm thuận lợi làm trụ sở chính. Không chỉ bị cấm cửa ở Trung Quốc, Binance còn bị Bộ Tư pháp (DOJ) và Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) điều tra về nghi vấn tiếp tay cho hoạt động rửa tiền, trốn thuế.

Dù vậy, Binance vẫn là một ví dụ thành công nhờ tiền mã hóa.

Doanh thu từ giao dịch phái sinh và giao ngay của Binance áp đảo các sàn tiền mã hóa khác. Ảnh: Bloomberg.

Theo phân tích khối lượng và phí giao dịch của Bloomberg, sàn giao dịch này đã tạo ra ít nhất 20 tỷ USD doanh thu trong năm 2021, gấp 3 lần kỳ vọng của giới quan sát Phố Wall cho Coinbase, công ty tiền mã hóa khác mới IPO với giá trị thị trường đạt 50 tỷ USD.

“Coinbase có thể giống một con khỉ đột nặng hơn 360 kg theo quan điểm của Mỹ, nhưng Binance lớn hơn thế nhiều”, Chris Brendler, nhà phân tích từ DA Davidson & Co., cho biết.

Zhao từ chối bình luận về câu chuyện này. Binance cũng phản bác tính chính xác từ số liệu giá trị thị trường và tài sản ròng của CZ mà Bloomberg đưa ra.

Tại Diễn đàn Kinh tế mới Bloomberg ở Singapore, CZ đã giải thích về những con số đằng sau sự thăng tiến vũ bão mà Binance tạo ra vào năm 2017.

Trong khoảng 24 giờ qua, khối lượng giao dịch của sàn có thời điểm đạt 170 tỷ USD. Vào những ngày tồi tệ nhất, con số này cũng có thể chạm đến 40 tỷ USD, gấp 4 lần so với giai đoạn 2 năm trước đó.

“Tôi không quan tâm đến sự giàu có, tiền bạc hay thứ hạng”, Zhao lên tiếng trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 11. Ông thậm chí cho biết đã chuẩn bị cho đi gần như toàn bộ tài sản trước khi chết.

Zhao có nhiều lý do để lo lắng cho tương lai của công ty. Ngoài DOJ và IRS, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) cũng đang điều tra hành vi thao túng thị trường, giao dịch nội gián và giao dịch sản phẩm gắn liền với tiền mã hóa của người dùng Mỹ của Binance. Bên cạnh Mỹ, công ty cũng lọt vào tầm ngắm tại Anh, Nhật Bản, Đức…

Người phát ngôn công ty cho biết Binance đang “làm việc với các cơ quan quản lý trên toàn thế giới và coi trọng các nghĩa vụ tuân thủ”.

“Tôi không phải là người theo chủ nghĩa vô chính phủ. Tôi không tin rằng nền văn minh của con người đủ tiên tiến để sống trong một thế giới thiếu luật lệ”, Zhao khẳng định.

Vốn hóa thị trường tiền mã hóa đang dao động quanh ngưỡng 2.090 tỷ USD. Ba năm trước, con số này chỉ vỏn vẹn khoảng 135 tỷ USD.

Tuy nhiên, giá Bitcoin giảm hơn 8% trong năm nay, xuống dưới 42.400 USD/đồng, thấp hơn nhiều so với ATH gần 69.000 USD vào đầu tháng 11. Sự khắc nghiệt của thị trường thậm chí kéo giá cổ phiếu của Coinbase xuống 35% trong 2 tháng qua.

Ở vấn đề pháp lý, tương tự Binance, một số doanh nghiệp khác như BitMex cũng gặp nhiều khó khăn. Tháng 8/2021, BitMex đã trả 100 triệu USD để giải quyết các vấn đề với CFTC và Mạng lưới thực thi tội phạm tài chính. Công ty trước đó bị cáo buộc cho phép giao dịch phái sinh bất hợp pháp và vi phạm luật chống rửa tiền.

Từng bán nhà để mua Bitcoin

Zhao là công dân Canada nhưng được sinh ra ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Phải cho đến khi CZ 12 tuổi, gia đình ông mới chuyển đến Vancouver.

Ông được tiếp xúc với công nghệ khi còn trẻ và theo học ngành khoa học máy tính. Zhao nhanh chóng tìm được công việc thuộc lĩnh vực tài chính ở Tokyo và New York, bao gồm 4 năm làm việc tại Bloomberg LP, công ty mẹ của Bloomberg News..

Con đường làm giàu từ tiền mã hóa của Zhao bắt đầu ở Thượng Hải vào năm 2013. Trong một trận đấu poker với Bobby Lee, khi đó là CEO của BTC Trung Quốc và nhà đầu tư Ron Cao, Zhao được khuyến khích đầu tư 10% giá trị ròng vào Bitcoin.

Sau một thời gian nghiên cứu, ông quyết định bán căn hộ để mua Bitcoin. Vào năm 2017, Zhao chính thức thành lập Binance.

Binance đã trở thành điểm đến hàng đầu để giao dịch altcoin, khái niệm chỉ những đồng coin/token khác Bitcoin. Theo CoinGecko, công ty hiện cung cấp khả năng giao dịch hơn 350 danh mục trên sàn, nhiều gấp đôi Coinbase.

Zhao đang là tỷ phú giàu nhất hoạt động trong lĩnh vực tiền mã hóa. Ảnh: Bloomberg.

Tim Swanson, người đứng đầu bộ phận tình báo thị trường tại Clearatology, một công ty blockchain có trụ sở tại London, cho biết Binance đã thành công trong việc tạo sự gắn bó với người dùng bằng cách cho phép khách hàng sử dụng token BNB để giảm phí giao dịch.

Công ty của Zhao hiện là nhà cung cấp giao dịch phái sinh lớn nhất. Ban đầu, Binance cho phép khách hàng mở tài khoản bằng địa chỉ email. Sàn tập trung vào các giao dịch tiền mã hóa - tiền mã hóa và hạn chế các tương tác với các ngân hàng truyền thống cũng như giới quản lý.

Vào tháng 8, công ty thông báo tất cả người dùng mới phải xác minh danh tính và giới hạn rút tiền đối với cá nhân không tuân thủ.

Binance chưa bao giờ có một trụ sở chính thức. Tuy thành lập ở Trung Quốc, sàn giao dịch này liên tục chạy đến Nhật Bản và Malta. Dù hiện diện phần lớn ở Singapore, Binance cũng phải sớm rời khỏi đây khi không thể đăng ký trở thành sàn giao dịch sở tại.

Trong hồ sơ pháp lý, các luật sư của công ty cho biết Binance được thành lập ở Quần đảo Cayman, nơi nổi tiếng là thiên đường thuế và quy định nước ngoài. Khả năng hoạt động ở bất kỳ đâu khiến giới quản lý gặp khó khăn trong việc thiết lập quyền tài phán với công ty.

“Cách tiếp cận của họ là ‘chúng tôi không cần cơ quan quản lý, chúng tôi được phân quyền’. Điều đó thực sự hiệu quả để phát triển và mở rộng quy mô cũng như đổi mới sản phẩm”, Brendler nhận xét.

Song, để huy động tiền từ nhà đầu tư nước ngoài, Zhao cần thay đổi Binance. Giới đầu tư có xu hướng mong muốn công ty có một số biện pháp giám sát của chính phủ để đảm bảo khả năng hoạt động hợp pháp.

Tại UAE, Binance đã ký thỏa thuận với cơ quan Trung tâm Thương mại Thế giới Dubai nhằm xây dựng khuôn khổ quy định về tiền mã hóa.

Trước đó, Binance.US, một đơn vị giao dịch được quản lý riêng biệt, đã bổ nhiệm cựu giám đốc điều hành tiền tệ của Mỹ làm CEO để giải quyết các lo ngại về quy định. Tuy vậy, hành trình của vị này kết thúc nhanh chóng khi chỉ kéo dài vỏn vẹn 3 tháng.

Cuối năm 2021, Binance tiếp tục tìm cách huy động tiền từ các quỹ tài sản tại Mỹ nhằm theo đuổi mục tiêu IPO. Wall Street Journal cho biết các cựu lãnh đạo ước tính công ty có thể được định giá tới 300 tỷ USD.

Nếu Binance IPO thành công, chắc chắn Zhao sẽ trở thành người giàu nhất thế giới, vượt qua cả Elon Musk và Jeff Bezos.

Ngọc Phương Linh