Ông Đinh La Thăng vi phạm gì tại dự án Ethanol Phú Thọ?

Ông Đinh La Thăng tại một phiên tòa vào năm 2018 (Ảnh: TTXVN)

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố ông Đinh La Thăng và 9 đồng phạm về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 224 Bộ luật Hình sự.

Theo kết luận điều tra, tháng 10/2007, ông Đinh La Thăng với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) đã ký nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc.

Tới cuối năm 2007, doanh nghiệp dự án CTCP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí (PVB) được thành lập, vốn điều lệ ban đầu là 405 tỷ đồng, trong đó PVN góp 49% vốn điều lệ.

Sau khi tiến thành đấu thầu rộng rãi, ngày 11/8/2008, PVB và CTCP Thiết kế công nghiệp hóa chất (CECO) ký hợp đồng về tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng công trình và hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà thầu “chìa khóa trao tay”.

Tháng 2/2009, Chủ tịch HĐQT PVB ký quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu khu vực phía Bắc, tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ (Ethanol Phú Thọ) với tổng vốn đầu tư hơn 1.317 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án 18 tháng, dự kiến tháng 10/2010 bàn giao đưa vào sử dụng.

Tháng 9/2008, PVB quyết định phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển gói thầu TK05 "Chìa khóa trao tay" xây dựng nhà máy Ethanol Phú Thọ. Theo đánh giá của CECO, cả 6 nhà thầu gửi hồ sơ đều chưa đạt 100% tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm.

Trong đó, liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T do Tổng Công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) chưa đạt các tiêu chí về năng lực kỹ thuật, tư vấn thiết kế (do chưa làm chủ nhiệm thiết kế công trình sản xuất Ethanol nhiên liệu nào có công suất từ 100.000 m3/năm trở lên) và xây dựng. Mặt khác, báo cáo tài chính năm 2006 thể hiện PVC đang thua lỗ.

Kết luận điều tra cho hay, mặc dù biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực Ethanol và tình hình tài chính khó khăn, nhưng từ trước khi PVB triển khai lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng nhà máy Ethanol Phú Thọ, ông Đinh La Thăng (trong vai trò Chủ tịch HĐQT PVN, Trưởng Ban Chỉ đạo triển khai các Dự án nhiên liệu sinh học) đã chủ trì nhiều cuộc họp của PVN và Ban Chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, định hướng giao cho PVC thực hiện dự án này.

Ông Đinh La Thăng sau đó kết luận, chỉ đạo PVB, PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu và ký hợp đồng EPC với liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T cho dự án Ethanol Phú Thọ. Thực hiện theo chỉ đạo của PVN, PVB đã không tổ chức đấu giá theo kế hoạch mà chuyển sang chỉ định thầu cho liên danh của PVC.

Khi dự án Ethanol Phú Thọ không thực hiện đúng tiến độ, PVC đã có báo cáo, tự thừa nhận liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện.

Tới tháng 3/2013, PVC đơn phương dừng thi công dự án, chưa có hạng mục nào hoàn thành. Sau đó, PVC đề xuất chủ đầu tư hoặc một đơn vị khác trong tập đoàn (PVOil) tiếp quản phần công việc thực hiện trong dự án.

Dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ (Ảnh: Internet)

Theo cơ quan điều tra, từ ngày triển khai dự án (tháng 9/2009) đến khi khởi tố vụ án (tháng 6/2018), PVB đã thanh toán cho PVC hơn 610 tỷ dồng, Alfa Laval hơn 236 tỷ đồng. Chủ đầu tư đã sử dụng hơn 1.467 tỷ đồng để thực hiện dự án.

Cơ quan điều tra xác định, mặc dù từ cuộc họp ngày 7/5/2009, ông Thăng biết Liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ nhưng vẫn chủ trì, kết luận các cuộc họp Ban Chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học về chủ trương chỉ định thầu, chỉ đạo quyết liệt và ra quyết định giao liên danh này thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ theo hình thức chỉ định thầu.

Trong quá trình điều tra, ông Đinh La Thăng có thái độ thành khẩn khai báo; tích cực hợp tác với cơ quan điều tra (và từng có thành tích xuất sắc trong công tác) nên được đề nghị áp dụng các tình tiết giảm nhẹ.

Trước đó, năm 2018, ông Đinh La Thăng bị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm trong 2 vụ án xảy ra tại PVC, PVN và Ngân hàng TMCP Đại Dương tuyên phạt phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trong” tổng hình phạt chung là 30 năm tù.

Nguyễn Ánh