Ông lão miền Tây 25 năm 'thổi hồn' vào lá thốt nốt, lập kỷ lục Việt Nam

Trong căn nhà rộng hơn 20m² ở xã Thoại Sơn, tỉnh An Giang, cụ ông 83 tuổi ngày ngày tỉ mỉ hướng dẫn học viên và nhân viên vẽ tranh bằng bút lửa (mũi hàn thợ điện – PV) trên lá thốt nốt.

Dù đến với hội họa theo cách “tay ngang”, song bằng niềm đam mê và sự sáng tạo không ngừng, ông Võ Văn Tạng đã được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công nhận là “Nghệ nhân làm tranh bằng chất liệu thốt nốt nhiều nhất Việt Nam”.

Nghệ nhân Võ Văn Tạng. Ảnh: T.T

Vốn là cán bộ ngân hàng, trong một lần đi thẩm định mô hình vay vốn của hộ dân Khmer ở Tri Tôn, ông Tạng được nghe kể về công dụng đặc biệt của lá thốt nốt non. Lá màu vàng nhẹ, phơi khô vẫn dẻo dai, bền bỉ.

“Thốt nốt được ví như cây xóa đói giảm nghèo của bà con Khmer. Ngoài thu hoạch trái làm nước giải khát, đường, lá còn dùng làm chất đốt, chuồng nuôi dơi lấy phân…”, ông chia sẻ. Ý tưởng dùng lá thốt nốt làm chất liệu hội họa nảy sinh từ đó.

Năm 1999, ông bắt đầu tập vẽ, thử nghiệm với màu nước nhưng nhanh phai. Vì là loại hình mới, ít tài liệu, ít người theo đuổi, ông liên tục thất bại.

Bức tranh tái hiện khung cảnh hồ Ông Thoại. Ảnh: T.T

Bước ngoặt đến khi ông du lịch Đà Lạt, thấy nghệ nhân vẽ tranh bằng bút lửa trên gỗ thông và tự hỏi: “Sao mình không thử trên lá thốt nốt?”.

Ý tưởng độc đáo thôi thúc ông bắt tay vào thực hiện ngay. Ông mua lá non ở vùng Bảy Núi, phơi khô nhiều tuần, cắt thành phiến thẳng rồi dán thành nền tranh.

“Những ngày đầu, việc điều chỉnh bút lửa rất khó. Bút có ba mức nhiệt, cho ra ba màu: Vàng nhạt, nâu, đen. Chỉ cần vẽ sai một nét là hỏng cả bức”, ông nhớ lại.

Sau khi nghỉ hưu, ông dành trọn thời gian cho đam mê vẽ tranh trên lá thốt nốt. Tranh của ông xoay quanh các chủ đề như các nhà lãnh đạo Đảng, quê hương, phong cảnh.

Bức tranh Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chủ tịch Tôn Đức Thắng của nghệ nhân Võ Văn Tạng. Ảnh: T.T

Theo ông Tạng, một trong những “sản phẩm để đời” của ông là bức tranh tái hiện bản di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bức tranh này được thực hiện vào năm 2010, kích thước cao 2m, rộng 1,2m.

Bức tranh được ông Tạng cùng các học trò hoàn thành trong gần một tháng. Tác phẩm này sau đó được trưng bày tại khu du lịch hồ Ông Thoại (huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang cũ).

Xưởng tranh của ông đã sản xuất hàng trăm nghìn bức tranh, riêng tranh về Bác Hồ và Bác Tôn lên tới hơn 50.000 bức, giá từ vài trăm nghìn đến hàng chục triệu đồng.

Cơ sở đã tạo việc làm cho 12 lao động, thu nhập 6-10 triệu đồng/tháng. Ông Tạng đã truyền nghề cho hơn 100 học viên, song chỉ khoảng 20 người gắn bó lâu dài.

Hình ảnh thôn quê được khắc họa sinh động. Ảnh: T.T

Tranh lá thốt nốt của ông được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao, khẳng định giá trị văn hóa – nghệ thuật độc đáo. Hơn 25 năm “thổi hồn” vào lá thốt nốt, ông Tạng tâm niệm: Khi mình hết lòng với nghệ thuật, nghệ thuật sẽ trả ơn xứng đáng.

Trần Tuyên