Ông Pompeo nói với Trung Quốc: Lập tức thả 2 công dân Canada

Theo hãng tin Canadian Press, Ngoại trưởng Mike Pompeo nói rằng Mỹ “lo ngại sâu sắc” về việc Trung Quốc buộc tội cựu viên chức ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor.

“Những lời buộc tội này có động cơ chính trị và hoàn toàn không có căn cứ. Mỹ sát cánh với Canada trong việc kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho hai người ngay lập tức và bác bỏ việc sử dụng các biện pháp giam giữ phi lý này để ép buộc Canada” - Pomp Pompeo nói trong một tuyên bố.

“Bên cạnh đó, chúng tôi lập lại lời kêu gọi của Canada về việc tiếp cận lãnh sự ngay lập tức với hai công dân của mình theo Công ước Viên về Quan hệ lãnh sự, vì Trung Quốc đã cấm việc tiếp cận như thế trong gần sáu tháng và thế giới không biết gì về tình trạng của hai người Canada”, nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ nói thêm.

Hai người Canada bị Trung Quốc buộc tội gián điệp. Ảnh: AFP

Trước đó trong ngày 22-6, Bắc Kinh tuyên bố vụ buộc tội hai công dân Canada là gián điệp không liên quan đến vụ bà Mạnh Vãn Châu, Giám đốc Tài chính của tập đoàn công nghệ Huawei của Trung Quốc - người đang chống lại khả năng bị dẫn độ sang từ Canada sang Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã đưa ra tuyên bố trong một cuộc họp báo hàng ngày. Khi được hỏi về việc Thủ tướng Canada Justin Trudeau kêu gọi Trung Quốc chấm dứt những gì ông gọi là giam giữ tùy tiện hai ông Kovrig và Spavor, ông Triệu nói rằng không có cái gọi là “giam giữ tùy tiện” ở Trung Quốc.

Trong khi Trung Quốc khăng khăng cho rằng vụ giam giữ hai công dân Canada không liên quan đến bà Mạnh, các cựu viên chức ngoại giao và chuyên gia cho biết những người này đang bị Bắc Kinh sử dụng để gây áp lực với Canada.

Trung Quốc đã nhiều lần kêu gọi phóng thích bà Mạnh, và cảnh báo Canada có thể phải đối mặt với hậu quả vì đã giúp đỡ Mỹ trong vụ án này.

Ông Triệu cũng đã nói với một cuộc họp báo thường kỳ hôm 19-6 rằng các cáo trạng nhằm vào hai công dân Canada là “những tình huống đặc biệt nghiêm trọng vốn đã vi phạm Điều 111 của Luật Hình sự của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”, liên quan đến gián điệp và bí mật nhà nước.

Theo điều khoản này, người bị kết tội có thể lãnh án 10 năm tù hoặc chung thân, tờ National Post đưa tin.

“Các sự thật là rõ ràng và bằng chứng là vững chắc và đầy đủ. Ông ta phải chịu trách nhiệm hình sự theo cáo buộc nêu trên” - ông Triệu nói về ông Kovrig, trước khi đưa ra tuyên bố tương tự về ông Spavor.

Việc buộc tội là bước tiếp theo trong trình tự tố tụng tư pháp đối với hai công dân Canada, và có nghĩa là một phiên tòa chính thức có thể bắt đầu.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau khẳng định sẽ tiếp tục gây sức ép lên Trung Quốc. Ảnh: CBC

Thủ tướng Trudeau đã nói rằng đó là “một sự xấu hổ thực sự”, Trung Quốc dường như không hiểu rằng các chính quyền ở Canada không thể can thiệp vào hệ thống tư pháp.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục áp lực lên chính phủ Trung Quốc để chấm dứt việc giam giữ tùy tiện hai công dân Canada này, vốn đang bị giam giữ không vì lý do nào khác ngoài việc chính phủ Trung Quốc thất vọng với thủ tục tố tụng độc lập của ngành tư pháp Canada” - ông nói.

Hai người Canada đã bị Trung Quốc bắt giữ với các cáo buộc vi phạm an ninh nhà nước vào cuối năm 2018, sau khi Canada bắt giữ bà Mạnh theo yêu cầu của Mỹ.

Hồi tháng 12-2019, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này đã kết thúc điều tra về hai công dân Canada, và vụ việc đã được chuyển sang các công tố viên. Vụ ông Kovrig được các công tố viên ở Bắc Kinh xử lý, trong khi vụ ông Spavor được xem xét ở tỉnh Liêu Ninh.

Ông Spavor bị buộc tội do thám các bí mật quốc gia và cung cấp bất hợp pháp các bí mật nhà nước cho các thực thể bên ngoài Trung Quốc, trong khi ông Kovrig bị buộc tội do thám các bí mật quốc gia và dữ liệu tình báo cho các thực thể bên ngoài Trung Quốc, theo hai thông báo được đăng tải trực tuyến hôm 19-6.

Ông Kovrig làm việc cho Nhóm Khủng hoảng Quốc tế (ICG), một tổ chức phi chính phủ tập trung vào các nỗ lực nhằm giải quyết xung đột. ICG hôm 19-6 không đưa ra bình luận, nhưng tổ chức này trước đó tuyên bố những lời buộc tội chống lại ông Kovrig là mơ hồ và không có căn cứ.

Ông Spavor (44 tuổi) là một doanh nhân có mối quan hệ sâu sắc với CHDCND Triều Tiên.

Đầu tháng này, Đại sứ Trung Quốc tại Canada, ông Cong Peiwu cho biết hai người Canada bị giam giữ hiện ở trong tình trạng sức khỏe tốt, nhưng các chuyến thăm lãnh sự đã bị đình chỉ do các biện pháp hạn chế nhằm phòng ngừa COVID-19.

Hồi tháng trước, bà Mạnh đã thất bại trong một nỗ lực pháp lý nhằm tránh bị dẫn độ sang Mỹ để đối mặt với các cáo buộc gian lận, chấm dứt hy vọng về việc thoát khỏi tình trạng quản thúc tại gia ở Vancouver.

Gần đây bà đã đưa ra lập luận mới tại một tòa án Canada nhằm tiếp tục chống lại khả năng bị dẫn độ sang Mỹ, theo các tài liệu tòa án công bố được công bố tuần qua.

TRÙNG QUANG