Ông Putin gặp phái đoàn Mỹ trong hơn 4 giờ để thảo luận về hòa bình Ukraine
Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp đặc phái viên của ông Donald Trump và ông Jared Kushner tại Điện Kremlin, giữa lúc châu Âu cảnh báo về một thỏa thuận có thể định đoạt tương lai Ukraine và cán cân quyền lực tại châu Âu.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, đặc phái viên tổng thống Kirill Dmitriev và cố vấn chính sách đối ngoại Yuri Ushakov tham dự cuộc họp với đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Steve Witkoff và ông Jared Kushner tại Điện Kremlin ở Moscow, Nga, ngày 2/12. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Steve Witkoff, cùng con rể ông Trump là Jared Kushner tại Điện Kremlin hôm 2/12 để thảo luận về khả năng chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu nhất châu Âu kể từ Thế chiến II.
Ngay trước cuộc gặp, ông Putin cảnh báo châu Âu rằng họ sẽ đối mặt với “thất bại nhanh chóng” nếu khai chiến với Nga, đồng thời bác bỏ các đề xuất đối trọng của châu Âu về Ukraine, gọi đó là “hoàn toàn không thể chấp nhận với Nga”.
Ông Trump nhiều lần tuyên bố muốn chấm dứt cuộc chiến, nhưng các nỗ lực của ông – bao gồm hội nghị thượng đỉnh với ông Putin tại Alaska vào tháng 8 và các cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky – vẫn chưa đem lại hòa bình.
Tuần trước, một kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ bị rò rỉ đã gây lo ngại cho giới chức Ukraine và châu Âu, khi họ cho rằng bản đề xuất này nhượng bộ các yêu cầu cốt lõi của Moscow về NATO, quyền kiểm soát 1/5 lãnh thổ Ukraine và hạn chế quân đội Ukraine.
Sau đó, các cường quốc châu Âu đưa ra bản đề xuất đối trọng, và trong các cuộc đàm phán ở Geneva, Mỹ và Ukraine tuyên bố đã tạo ra một “khuôn khổ hòa bình cập nhật và tinh chỉnh” nhằm chấm dứt chiến tranh.
Trong cuộc gặp hôm 2/12, ông Putin đã vui vẻ trò chuyện với ông Witkoff rằng ông vui mừng được gặp gỡ, đồng thời hỏi về chuyến dạo quanh Moscow của ông Witkoff và Kushner – trong đó có việc đi bộ qua Quảng trường Đỏ, ngang Lăng Lenin đến các tòa tháp của Kremlin.
“Một thành phố tuyệt vời”, ông Witkoff nói với ông Putin, cùng sự hiện diện của trợ lý đối ngoại Yuri Ushakov và đặc phái viên đầu tư Kirill Dmitriev. Hai bên đều có phiên dịch.
Cuộc đàm phán tại Điện Kremlin kéo dài hơn bốn giờ và tiếp tục đến nửa đêm theo giờ Moscow.
“Tôi cử người của mình sang Nga để xem liệu có thể đạt được thỏa thuận hay không. Không hề dễ dàng. Một mớ hỗn độn”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các ở Washington, cho biết thương vong trong chiến sự lên tới 25.000–30.000 người mỗi tháng.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, người dẫn đầu nỗ lực chỉnh sửa lại kế hoạch hòa bình gốc nhằm đáp ứng quan ngại của Ukraine và châu Âu, cho biết ông Witkoff đang cố gắng kết thúc chiến tranh.
Ông Putin cáo buộc châu Âu cản trở hòa bình
Ngay trước cuộc gặp tại Kremlin, ông Putin cáo buộc châu Âu tìm cách phá hoại nỗ lực hòa bình của ông Trump bằng việc đưa ra các đề xuất mà họ biết rõ là không thể chấp nhận đối với Nga.
“Họ đứng về phía chiến tranh”, ông Putin nói về các cường quốc châu Âu. “Rõ ràng mọi thay đổi mà họ đưa ra đều nhằm mục đích duy nhất: chặn đứng toàn bộ tiến trình hòa bình, đưa ra những yêu cầu hoàn toàn không thể chấp nhận với Nga”.
Ông Putin nói Nga không muốn chiến tranh với châu Âu, nhưng nếu châu Âu gây chiến, “cuộc chiến sẽ kết thúc nhanh đến mức sẽ không còn ai để Nga đàm phán”.
Ông Putin cũng đe dọa cắt hoàn toàn đường ra biển của Ukraine nhằm đáp trả các cuộc tấn công bằng UAV vào tàu chở dầu thuộc “hạm đội bóng tối” của Nga trên Biển Đen. Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha nói rằng phát biểu này chứng tỏ ông Putin chưa sẵn sàng kết thúc chiến tranh.
Lực lượng Nga đang kiểm soát hơn 19% lãnh thổ Ukraine – khoảng 115.600 km² – chỉ tăng 1 điểm phần trăm so với hai năm trước, dù họ đã tiến công với tốc độ nhanh nhất kể từ 2022.
Ông Zelensky phát biểu tại Dublin nói rằng mọi thứ sẽ phụ thuộc vào các cuộc đàm phán ở Moscow, nhưng ông lo ngại Mỹ có thể mất hứng thú với tiến trình hòa bình.
“Sẽ không có giải pháp dễ dàng… Quan trọng là mọi thứ phải công bằng và minh bạch, không có thỏa thuận ngầm sau lưng Ukraine”, ông nói.
Có cơ sở cho thỏa thuận tương lai
Ông Putin cho biết các cuộc thảo luận hiện nay chưa phải về một dự thảo thỏa thuận, mà về một tập hợp đề xuất mà ông nói tuần trước là “có thể trở thành cơ sở cho các thỏa thuận tương lai”.
Ông Putin khẳng định sẵn sàng đàm phán hòa bình, nhưng nếu Ukraine từ chối, quân đội Nga sẽ tiến xa hơn và giành thêm lãnh thổ.
Trong đoạn video được công bố ngay trước chuyến thăm của ông Witkoff, ông Putin ca ngợi việc quân đội Nga tuyên bố chiếm được thành phố Pokrovsk ở miền Đông Ukraine, gọi đây là chiến thắng quan trọng sau chiến dịch kéo dài.
Quân đội Ukraine nói với Reuters rằng họ vẫn giữ phần phía bắc thành phố và đã tấn công lực lượng Nga ở khu vực phía nam Pokrovsk.
Giới chức Mỹ ước tính thương vong trong chiến tranh lên tới hơn 1,2 triệu người chết hoặc bị thương. Cả Ukraine và Nga đều không tiết lộ con số tổn thất. Xung đột cũng tàn phá nhiều thị trấn, thành phố và khiến hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa.
Kể từ khi các bản dự thảo đề xuất của Mỹ xuất hiện vào tháng trước, các cường quốc châu Âu đã tìm cách củng cố lập trường của Ukraine trước những gì họ xem là một thỏa thuận hòa bình trừng phạt, có thể mở cửa cho đầu tư của Mỹ vào dầu khí và đất hiếm của Nga, đồng thời đưa Moscow trở lại G8.
Những yêu cầu then chốt của Nga bao gồm: cam kết Ukraine không bao giờ gia nhập NATO, hạn chế quy mô quân đội Ukraine, Moscow kiểm soát toàn bộ Donbas, công nhận quyền kiểm soát của Nga tại Crimea, Donbas, Zaporizhzhia và Kherson, cùng các biện pháp bảo vệ người nói tiếng Nga tại Ukraine.
Ukraine nói rằng những yêu cầu này đồng nghĩa với đầu hàng và khiến nước này dễ bị Nga chinh phục trong tương lai, dù Washington đã đề xuất gói đảm bảo an ninh 10 năm cho Kiev.
