Ông Thaksin đối mặt nguy cơ gì nếu về nước?

Vừa qua, bà Paetongtarn Shinawatra (con gái cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra) thông báo cha bà sẽ trở về nước vào ngày 10-8 sau hơn 15 năm sống lưu vong, theo tờ Bangkok Post.

“Tôi không thể tin những gì tôi đang viết. Cha tôi sẽ trở về vào ngày 10-8 tại sân bay Don Mueang” - bà Paetongtarn cho biết, đồng thời tiết lộ rằng cựu thủ tướng đề cập kế hoạch trở về nước từ đầu năm ngoái.

Cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra. Ảnh: NIKKEI ASIA

Hôm 27-7, trong buổi gặp mặt trực tuyến với người ủng hộ Thái Lan, ông Thaksin cũng xác nhận rằng “trong vài ngày nữa tôi sẽ về nhà”.

Ông Thaksin, 74 tuổi, giữ chức thủ tướng Thái Lan từ năm 2001 cho đến khi ông bị phế truất vào năm 2006. Kể từ đó ông Thaksin sống lưu vong.

Ông Thaksin đang chịu những bản án nào?

Trong thời gian ông vắng mặt, Tòa án Tối cao Thái Lan kết án ông Thaksin tổng cộng 12 năm tù với 4 tội danh.

Thứ nhất, ông Thaksin bị kết án 2 năm tù về tội lạm dụng quyền lực trên cương vị thủ tướng để giúp vợ lúc bấy giờ là bà Khunying Potjaman na Pombejra mua đất thuộc sở hữu nhà nước nhưng với giá thấp hơn giá thị trường. Thời hạn thực thi phán quyết kéo dài 10 năm và đã hết hạn vào tháng 10 năm 2018.

Thứ hai, ông Thaksin bị kết án 2 năm tù vì tội bất chính liên quan 2 chương trình xổ số mà ông mở từ tháng 8-2003 đến tháng 9-2006. Theo phán quyết, ông chỉ thị các đơn vị liên quan mở 2 chương trình xổ số bất chấp sự phản đối từ nhiều người, làm thất thoát hơn 53 triệu USD.

Thứ ba, cựu thủ tướng Thái Lan bị kết án 3 năm tù vì lạm dụng chức vụ khi ủy quyền cho Ngân hàng Xuất nhập khẩu (Exim) Thái Lan cho Myanmar vay 4 tỉ baht. Số tiền này dùng để mua thiết bị từ công ty viễn thông thuộc sở hữu của gia đình ông Thaksin.

Thứ tư, ông Thaksin bị kết án 5 năm tù vì cho phép các quan chức giữ cổ phần trong Tập đoàn Viễn thông Shin Corp. Theo luật Thái Lan, chính trị gia không được phép nắm cổ phần công ty truyền thông.

Ba phán quyết sau vẫn còn thời hạn thực thi đối với ông Thaksin.

Ông Thaksin sẽ bị bắt giữ?

Bình luận về việc ông Thaksin về nước, hôm 26-7 Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha cho hay các cơ quan chức năng biết rõ công việc của họ và sẽ tuân thủ các quy trình cần thiết.

Cục trưởng Cục Cải huấn Thái Lan Ayut Sintoppant nói rằng ông Thaksin sẽ bị bắt giữ ngay khi đến sân bay Don Mueang và các quan chức của Cục sẽ tiến hành theo lệnh của tòa án, theo trang Thai Enquirer.

Ông Thaksin và con gái Paetongtarn Shinawatra - hiện đang là ứng cử viên thủ tướng Thái Lan của đảng Vì nước Thái. Ảnh: FACEBOOK

Theo tiến trình pháp lý, Cục Cải huấn sẽ được thông báo khi có lệnh bắt giữ ông Thaksin. Sau khi các thủ tục của tòa án hoàn tất, các quan chức cải huấn sẽ áp giải ông tới cơ sở giam giữ, nhiều khả năng là Trại tạm giam Bangkok.

Tuy nhiên ông Ayut nói rằng cho đến thời điểm hiện tại, Cục Cải huấn vẫn chưa nhận được lệnh bắt giữ của tòa án. Ngoài ra, ông cho biết Phó Thủ tướng kiêm quyền Bộ trưởng Tư pháp Thái Lan Wissanu Krea-ngam chưa liên lạc với Cục Cải huấn về kế hoạch trở về nước của ông Thaksin.

Người đứng đầu Cục Cải huấn cũng cho biết vì tuổi cao, ông Thaksin sẽ được đối xử như tù nhân lớn tuổi và được chăm sóc y tế theo khuyến cáo của bác sĩ trong trường hợp ông bị các bệnh nền nghiêm trọng. Các bác sĩ sẽ chỉ định việc điều trị y tế của ông Thaksin và không áp dụng khung thời gian cụ thể.

Theo đó, khi ông Thaksin về nước, ông sẽ phải xét nghiệm COVID-19 và cách ly 10 ngày trước khi chuyển đến trung tâm y tế để chăm sóc và điều trị (nếu có).

Trong khi đó, ông Montri Paenjaroen - lãnh đạo Văn phòng quản lý xuất nhập khẩu số 2 chịu trách nhiệm quản lý sân bay Don Mueang - nói cơ quan này không có thông tin về sự trở về của ông Thaksin.

Ông Montri cho hay cảnh sát đã ban hành hướng dẫn để xử lý trường hợp của cựu thủ tướng, đồng thời giải thích vì lệnh truy nã ông Thaksin vẫn còn hiệu lực nên ông sẽ bị giam giữ và bàn giao cho cảnh sát thủ đô Bangkok theo quy trình pháp lý thông thường.

Ngôi sao hy vọng cho ông Thaksin?

Hôm 27-7, Phó Thủ tướng Wissanu cho biết ông Thaksin được quyền xin ân xá từ hoàng gia trong vòng 24 tiếng kể từ thời điểm ông bị giam giữ.

“Tất cả tù nhân đều có quyền xin ân xá từ hoàng gia Thái Lan trong ngày đầu tiên bị giam giữ. Tuy nhiên nếu đơn xin ân xá bị bác bỏ, họ không thể nộp đơn xin ân xá tiếp theo trong vòng 2 năm” - ông Wissanu cho hay.

VĨNH KHANG