Ông Trump chỉ trích Chủ tịch Fed cân nhắc hạ lãi suất

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Fed Jerome Powell tại một cuộc họp báo ở Nhà Trắng hồi năm 2017 - Ảnh: Bloomberg.

Ông phê phán việc ông Powell cân nhắc hạ lãi suất, cho rằng việc này nhằm mục đích mang tới lợi thế cho Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024.

“Tôi trông có vẻ như ông ta đang cố gắng hạ lãi suất xuống để giúp cho ai đó trúng cử. Tôi không chắc, nhưng tôi nghĩ ông ta sẽ làm gì đó để giúp những người Dân chủ. Nếu ông ta hạ lãi suất thì có lẽ là như vậy”, ông Trump nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn được kênh Fox Business Network phát sóng hôm thứ Sáu vừa rồi.

Ông Trump cũng tiết lộ đã có “một vài lựa chọn” cho ghế Chủ tịch Fed trong trường hợp ông trúng cử tổng thống Mỹ thêm một nhiệm kỳ nữa, nhưng từ chối tiết lộ đó là những ai.

Tại họp báo vào hôm thứ Tư tuần vừa rồi, sau khi Fed kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ định kỳ, ông Powell nói rằng Fed đang cân nhắc hạ lãi suất từ mức cao nhất nhiều thập kỷ - một sự xoay trục từ cuộc chiến chống lạm phát bằng cách tăng lãi suất dồn dập trong gần 2 năm qua. Tuy nhiên, ông Powell loại trừ khả năng Fed tăng lãi suất vào tháng 3, khiến thị trường tài chính dịch chuyển kỳ vọng về thời điểm Fed có thể tiến hành đợt giảm lãi suất đầu tiên sang tháng 5, hoặc thậm chí trong nửa sau của năm nay.

Sự thận trọng của ông Powell có cơ sở hợp lý là các số liệu gần đây cho thấy nền kinh tế Mỹ vẫn mạnh, dù lạm phát duy trì xu hướng giảm. Báo cáo từ Bộ Lao động Mỹ vào hôm thứ Sáu vừa rồi cho thấy nền kinh tế tạo được 353.000 công việc mới trong tháng 1, vượt xa dự báo của giới phân tích. Một nền kinh tế vững vàng đặt ra rủi ro lạm phát “bốc đầu” trở lại nếu Fed hạ lãi suất quá sớm.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn nói trên, ông Trump cáo buộc ông Powell đưa chính trị vào quá trình cân nhắc chính sách tiền tệ. Cáo buộc này là sự tiếp nối hàng loạt công kích mà ông Trump đã nhằm vào ông Powell kể từ khi chính ông bổ nhiệm ông Powell vào ghế Chủ tịch Fed vào năm 2017. Ông Powell được Tổng thống Joe Biden tái bổ nhiệm vào vị trí này vào năm 2021. Chủ tịch Fed là một cương vị không thể sa thải, nhưng mỗi Tổng thống Mỹ có trách nhiệm 4 năm một lần đề cử một ứng cử viên để Quốc hội phê chuẩn.

Mối quan hệ giữa ông Trump và ông Powell đã không mấy ấm áp ngay từ sau khi ông Powell trở thành nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới. Khi đó, ông Trump đã cáo buộc việc ông Powell tăng lãi suất gây tổn hại cho nền kinh tế Mỹ. Fed - với bản chất được quy định là một cơ quan phi chính trị và độc lập - đã phớt lờ sự công kích của ông Trump.

Trong suốt nhiệm kỳ trước của ông Trump, ông Powell đã từ chối trả lời nhiều câu hỏi tại các cuộc họp báo về các dòng tweet của ông Trump nhằm vào ông và Fed. Thay vào đó, ông tiếp tục khẳng định Fed hoàn toàn tập trung vào sứ mệnh kép là cải thiện tăng trưởng việc làm và giữ lạm phát ở mức thấp.

Khi Fed hạ lãi suất xuống mức gần 0 để phản ứng khẩn cấp với việc Covid-19 trở thành đại dịch toàn cầu vào đầu năm 2020, ông Trump đã đưa ra lời khen ngợi hiếm hoi dành cho ngân hàng trung ương Mỹ.

Theo lý thuyết kinh tế, việc tăng lãi suất nhằm mục đích hãm bớt đà tăng trưởng và qua đó chống lại lạm phát. Tuy nhiên, một tác dụng phụ của việc tăng lãi suất là chính phủ, người tiêu dùng và doanh nghiệp phải trả lãi cao hơn khi vay nợ. Tăng lãi suất là việc không thể thiếu trong một chu kỳ kinh tế, nhưng các chính trị gia thường có xu hướng phàn nàn khi lãi suất cao.

Dù vậy, cuộc tấn công liên tiếp của ông Trump nhằm vào Fed và Chủ tịch Fed trong nhiệm kỳ cầm quyền trước của ông là chưa từng có tiền lệ, cả về tần suất và mức độ trực diện. Mỗi lần ông Trump đăng trạng thái (tweet) lên mạng xã hội Twitter - nay là X - về Fed hoặc ông Powell, thị trường tài chính Mỹ lại biến động.

Cũng trong cuộc trả lời phỏng vấn Fox, ông Trump cho rằng thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm thời gian gần đây là nhờ ông, rằng thị trường đi lên vì nhà đầu tư “nghĩ rằng tôi sẽ trúng cử”.

Tại cuộc họp báo tuần trước, khi được hỏi liệu ông có muốn giữ vị trí Chủ tịch Fed thêm một nhiệm kỳ nữa, ông Powell đáp ông không chú tâm đến điều này.

“Tôi không có quan điểm gì về việc này. Đó là việc mà tôi không chú tâm tới. Tôi đang tập trung vào làm nhiệm vụ của chúng tôi. Năm nay sẽ là một năm rất quan trọng đối với Fed và chính sách tiền tệ, và tất cả chúng tôi đều quyết tâm và tập trung vào công việc”, ông nói.

An Huy