Ông Trump nêu giải pháp gây sốc cho xung đột tại Gaza

Ông Trump nói: "Tôi muốn Ai Cập tiếp nhận người dân từ Gaza và Jordan cũng nên làm điều tương tự. Chúng ta đang nói về khoảng 1,5 triệu người, và chúng tôi sẽ di dời toàn bộ số đó."

Đề xuất này đi ngược lại chính sách của Mỹ trong nhiều thập kỷ qua, vốn ủng hộ giải pháp hai nhà nước nhằm thành lập một quốc gia Palestine cùng tồn tại với Israel ở Gaza và khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng. Ông Trump cho biết ông đã thảo luận vấn đề này với Quốc vương Abdullah của Jordan vào thứ Bảy và dự định nêu ra trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi vào Chủ Nhật.

Phần lớn Dải Gaza đã bị tàn phá nghiêm trọng trong cuộc xung đột. Ảnh: The Los Angeles Times

Ông Trump nhận định Gaza hiện nay gần như bị phá hủy hoàn toàn và cư dân tại đây đang phải chịu đựng nhiều mất mát. Ông đề xuất xây dựng nhà cho người dân Palestine ở tại một địa điểm khác. Tổng thống Mỹ cho rằng việc di dời có thể là tạm thời hoặc lâu dài. Tuy nhiên, Amman và Cairo đã nhiều lần bác bỏ ý tưởng tiếp nhận người Palestine, lo ngại điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến người dân quốc gia này và gây bất ổn trong khu vực.

Tổng thống Sisi trước đây lo ngại việc tiếp nhận người dân Gaza có thể đe dọa đến thỏa thuận hòa bình giữa Ai Cập và Israel, do nguy cơ một số phần tử sẽ tiếp tục chống lại Israel từ lãnh thổ Ai Cập. Chuyên gia HA Hellyer tại Trung tâm Tiến bộ Mỹ cảnh báo việc di dời người Palestine có thể gây bất ổn lớn, đặc biệt là đối với Jordan, nơi có đông đảo người gốc Palestine, cũng như gây ra xung đột tiềm tàng tại Sinai nếu người Palestine được di chuyển đến đây.

Các nhà lãnh đạo Ai Cập và Jordan, dù đang gặp khó khăn về kinh tế và cần sự hỗ trợ từ Mỹ, không muốn bị xem là đồng lõa trong việc buộc người Palestine phải rời bỏ quê hương, điều mà dư luận Ả Rập coi là "Nakba" thứ hai, tương tự sự kiện năm 1948 khi hàng trăm nghìn người Palestine rời bỏ quê hương trong cuộc chiến lập quốc của Israel.

Ông Hellyer nhấn mạnh lịch sử đã chứng minh mỗi lần người Palestine rời đi, họ hiếm khi có cơ hội quay trở lại. Ông cũng lưu ý ý tưởng này có thể làm suy yếu triển vọng bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia, một mục tiêu quan trọng của Mỹ trong khu vực.

Bất chấp phản ứng tiêu cực từ Ả Rập, các chính trị gia cánh hữu Israel lại tỏ ra hoan nghênh đề xuất của ông Trump. Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich cho rằng đây là ý tưởng tuyệt vời, trong khi Itamar Ben-Gvir, cựu Bộ trưởng An ninh Quốc gia Israel, ca ngợi ông Trump vì đã đưa ra giải pháp đột phá.

Ông Trump cũng xác nhận Lầu Năm Góc đã dỡ bỏ lệnh tạm dừng cung cấp bom 2.000 pound cho Israel do chính quyền ông Biden áp đặt trước đó.

Trong khi đó, lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas tiếp tục gặp nhiều thách thức. Mặc dù bốn nữ binh sĩ Israel đã được trả tự do và 200 tù nhân Palestine được phóng thích, Israel cáo buộc Hamas vi phạm thỏa thuận khi không thả con tin nữ cuối cùng. Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố hàng trăm nghìn người Palestine sẽ không được phép trở về miền Bắc Gaza cho đến khi vấn đề này được giải quyết ổn thỏa.

Tình hình biên giới Israel - Lebanon cũng trở nên căng thẳng khi Israel từ chối rút quân khỏi miền Nam Lebanon theo thời hạn quy định, dẫn đến đụng độ gây thương vong cho hàng trăm người dân Lebanon khi họ cố gắng trở về làng biên giới của mình.

Tùng Lâm