Ông Trump trừng phạt Colombia nặng nề: Đòn kinh tế khẩn cấp, các nước dè chừng
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp mức thuế 25% và các lệnh trừng phạt lên Colombia sau khi tổng thống Gustavo Petro không cho phép hai máy bay quân sự của Mỹ chở người bị trục xuất đáp xuống Colombia.
Loạt biện pháp trừng phạt khẩn cấp
Theo CNN , rạng sáng 26/1 (giờ Việt Nam) Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành mức thuế khẩn cấp, áp dụng ngay lập tức, ban đầu là 25%, lên Colombia và sẽ tăng lên 50% sau một tuần. Lý do bởi nước này đã từ chối các chuyến bay quân sự của Mỹ trục xuất người Colombia về nước.
Bên cạnh đó, ông Trump cũng áp một loạt lệnh trừng phạt khác, như cấm đi lại và thu hồi thị thực đối với các quan chức Chính phủ Colombia, cùng với biện pháp trừng phạt khẩn cấp về ngân hàng và tài chính.
Đáp lại, Tổng thống Colombia Gustavo Petro tuyên bố cũng áp mức thuế 25% đối với Mỹ. Trước đó, ông Petro đã từ chối những chuyến bay trục xuất với lý do rằng người nhập cư phải được trao trả lại một cách đàng hoàng và giữ được lòng tự trọng cho họ, thay vì đối xử như thể họ là tội phạm.
Ngay trong ngày đầu nhậm chức, ông Trump đã ban sắc lệnh áp thuế 25% đối với Canada và Mexico và trừng phạt thêm 10% với hàng nhập từ Trung Quốc từ ngày 1/2 do đây là các nước có thặng dư thương mại lớn với Mỹ.
Trên mạng xã hội Truth Social của mình, ông Trump cũng khẳng định “những biện pháp này chỉ là khởi đầu” (với Colombia).
Việc ông Trump trừng phạt Colombia nặng nề được cho là biện pháp “làm gương” vì không nhận lại người nhập cư. Động thái này khiến các nước buộc phải thận trọng hơn đối với các quyết sách của ông Trump để không bị thiệt hại về kinh tế.
Đây là lần đầu tiên ông Trump sử dụng sức ép kinh tế để buộc các quốc gia khác tuân theo kế hoạch trục xuất hàng loạt người nhập cư trái phép của ông kể từ khi ông nhậm chức vào tuần trước, hôm 20/1.
Trước đó, ông Trump đã tung ra rất nhiều chính sách kinh tế để bảo vệ lợi ích quốc gia, từ ban bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng, giảm thuế trong nước, tăng thuế nhập khẩu từ một số nước.
Để giải quyết các điểm nóng trên thế giới, ưu tiên của ông Trump cũng là các đòn đánh vào kinh tế.
Chính quyền Tổng thống Trump hôm 25/1 cũng đã ra lệnh đóng băng gần như toàn bộ viện trợ nước ngoài của Mỹ, ngoại trừ hỗ trợ quân sự cho Israel, Ai Cập và viện trợ lương thực khẩn cấp.
Động thái trên cho thấy sự quyết liệt của Mỹ trong việc ưu tiên lợi ích quốc gia lên hàng đầu của ông Trump. Với tầm ảnh hưởng rộng lớn, quyết định này có thể gây chấn động đến các nước nhận viện trợ của Mỹ, trong đó có Ukraine.
Thắng lợi đầu tiên của ông Trump khiến các nước dè chừng
Ngay sau quyết định của ông Trump, Tổng thống Colombia đã “ăn miếng trả miếng”, cũng tuyên bố áp thuế cao lên hàng nhập từ Mỹ.
Tuy nhiên, Tổng thống Petro ngay sau đó cho hay ông sẵn sàng cho phép các chuyến bay dân sự của Mỹ (thay vì máy bay quân sự) chở những người di cư bị trục xuất hạ cánh, miễn là những người trên máy bay không bị đối xử "như tội phạm".
Sau đó, theo CNN, Nhà Trắng ra tuyên bố Chính phủ Colombia đã “đồng ý với các điều khoản của Tổng thống Trump, trong đó chấp nhận không hạn chế tất cả người nước ngoài bất hợp pháp trở về, kể cả trên máy bay quân sự của Mỹ mà không có giới hạn hay chậm trễ”.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc, chính quyền ông Trump sẽ tạm dừng các lệnh trừng phạt.
Với cuộc xung đột tại Ukraine, hôm 21/1 ông Trump cũng đã bất ngờ dọa trừng phạt, áp thuế lên Nga nếu Moscow không đàm phán chấm dứt xung đột ở Ukraine. Đây là sức ép mới lên chính quyền Nga, trái với thái độ thân thiện với tổng thống Nga Vladimir Putin trong nhiều năm qua.
Với nước Nga, chi tiêu quân sự trong 3 năm qua khiến lạm phát tăng cao, kinh tế đình trệ. Các biện pháp trừng phạt có thể khiến tình hình tồi tệ hơn. Ông Trump đã nhận thấy có thể gây áp lực không chỉ lên Ukraine mà còn cả Nga, để ép hai bên phải nhượng bộ và chấm dứt chiến tranh.
Phản hồi về lời đe dọa trừng phạt của ông Trump, Điện Kremlin cho rằng "không thấy gì mới" nhưng sẵn sàng đối thoại theo tinh thần tôn trọng lẫn nhau với tân tổng thống Mỹ.
Hôm 27/1, Điện Kremlin tỏ ra sốt ruột khi xác nhận vẫn chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ phía Mỹ về việc sắp xếp cuộc gặp giữa ông Putin và ông Trump cho dù trước đó Nga đã bắn đi tín hiệu sẵn sàng gặp mặt.
Với Trung Quốc, Bắc Kinh cũng đưa tin về cuộc điện đàm đã diễn ra giữa Chủ tịch nước Trung Quốc và ông Trump trước khi ông chủ Nhà Trắng mới nhậm chức. Ông Tập Cận Bình bày tỏ hy vọng sẽ có khởi đầu tốt đẹp trong quan hệ với Mỹ.
Theo Bloomberg, sau vụ Colombia, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 27/1 khẳng định Trung Quốc sẽ tiếp nhận những công dân Trung Quốc không có giấy tờ tại Mỹ. Có khoảng 210.000 người di cư Trung Quốc không có giấy tờ tại Mỹ vào năm 2022, theo Washington.