Ông Trump tuyên bố 'đã xong' thỏa thuận với Trung Quốc: Thị trường toàn cầu phản ứng tích cực

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong gặp nhau tại London. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 11/6 tuyên bố mối quan hệ với Trung Quốc đang ở mức “tuyệt vời”, sau khi hai ngày đàm phán thương mại kết thúc với một bản thỏa thuận khung nhằm duy trì lệnh đình chiến mong manh trong cuộc chiến thương mại kéo dài giữa hai nước.

Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: “Thỏa thuận của chúng tôi với Trung Quốc đã xong”, nhưng lưu ý rằng vẫn cần có sự phê duyệt cuối cùng từ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và chính ông.

Theo thỏa thuận, Trung Quốc sẽ cung cấp các khoáng sản đất hiếm và nam châm quan trọng cho các ngành công nghiệp Mỹ, trong khi Washington sẽ cho phép sinh viên Trung Quốc tiếp tục học tập tại các trường đại học Mỹ – một động thái đảo ngược hoàn toàn những lời đe dọa trước đó về việc thu hồi thị thực.

“Chủ tịch Tập và tôi sẽ làm việc chặt chẽ để mở cửa thị trường Trung Quốc cho hàng hóa Mỹ”, ông Trump nói thêm trong một bài đăng sau đó.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết các cuộc đàm phán tại London đang “đi đúng hướng”, đồng thời tiết lộ Bắc Kinh sẽ bắt đầu phê duyệt đơn xin nhập khẩu nam châm Mỹ ngay sau khi thỏa thuận được phê duyệt chính thức. “Chúng tôi sẽ dỡ bỏ các biện pháp hạn chế khi Trung Quốc hành động”, ông nói.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent phát biểu trước Quốc hội cho rằng nếu Trung Quốc thể hiện mình là một đối tác thương mại đáng tin cậy và thực hiện đúng cam kết, thì “việc tái cân bằng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là hoàn toàn khả thi”.

Thị trường phản ứng tích cực

Thông báo này đã giúp thị trường tài chính Mỹ tăng điểm nhẹ. Chỉ số Dow Jones tăng 0,4% lên 43.022,73 điểm, trong khi S&P 500 và Nasdaq Composite đều tăng 0,2%.

Thị trường châu Á khởi sắc mạnh: chỉ số Hang Seng (Hong Kong) tăng 0,8%, chỉ số Nikkei 225 (Tokyo) tăng 0,6%. Tại châu Âu, FTSE 100 (London) tăng 0,1%, còn Paris và Frankfurt giảm nhẹ.

Nhà đầu tư cũng lạc quan khi dữ liệu lạm phát Mỹ tháng 5 thấp hơn dự kiến. Giá tiêu dùng chỉ tăng 0,1% so với tháng 4, cho thấy ảnh hưởng từ các đợt áp thuế mới là hạn chế. Chỉ số CPI lõi – không tính giá năng lượng và thực phẩm – cũng thấp hơn dự đoán.

Đồng USD giảm giá so với các đồng tiền chính, xuống 144,65 yên và 1,1488 USD/euro do thị trường kỳ vọng hạ lãi suất sớm.

Giá dầu Brent tăng 1,6% lên 67,97 USD/thùng, còn dầu WTI tăng 1,9% lên 66,24 USD/thùng.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick phát biểu với giới truyền thông bên ngoài Lancaster House vào ngày thứ hai của cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London, Anh. Ảnh: Reuters.

Đất hiếm và visa du học sinh lọt tâm điểm

Thỏa thuận Mỹ-Trung lần này tập trung vào việc làm dịu căng thẳng thương mại trong các lĩnh vực chiến lược. Gần đây, Washington lo ngại việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm – nguyên liệu then chốt cho sản xuất xe điện, tuabin gió và công nghệ quân sự – bằng cách áp đặt giấy phép mới.

Theo bản thỏa thuận sơ bộ, Bắc Kinh sẽ nới lỏng các hạn chế cấp phép này, nhưng chỉ trong vòng 6 tháng, cho phép họ giữ đòn bẩy trong các vòng đàm phán kế tiếp.

Đáp lại, ông Trump tuyên bố Trung Quốc sẽ cung cấp “các nam châm và bất kỳ loại đất hiếm nào cần thiết” ngay lập tức.

Về phía Trung Quốc, chính quyền Bắc Kinh đã phản đối mạnh mẽ việc Mỹ đe dọa thu hồi visa sinh viên. Trong tuyên bố mới, Trump xác nhận sinh viên Trung Quốc đang theo học tại các trường đại học Mỹ sẽ được ở lại.

Mức thuế hiện tại giữa hai nước vẫn giữ nguyên: Hàng hóa Mỹ vào Trung Quốc chịu thuế 10%, trong khi hàng hóa Trung Quốc vào Mỹ chịu mức thuế tổng cộng 55%, bao gồm các biện pháp mới và cũ.

Thỏa thuận này tiếp nối thỏa thuận đình chiến 90 ngày đạt được tại Geneva hồi tháng trước, khi hai bên nhất trí hạ mức thuế từ 145% xuống còn 55% với hàng Trung Quốc và từ 125% xuống 10% với hàng Mỹ.

Đàm phán “chuyên nghiệp, thẳng thắn”

Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong, trưởng đoàn đàm phán của Bắc Kinh tại London, gọi cuộc đối thoại với Mỹ là “chuyên nghiệp, hợp lý, sâu sắc và thẳng thắn”.

Trong một tuyên bố đăng trên Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV), ông Hà nhấn mạnh hai bên cần “liên tục tăng cường đồng thuận, giảm hiểu lầm và củng cố hợp tác” trong tương lai.

Đại diện thương mại quốc tế Trung Quốc Lý Thành Cương cũng nhận định rằng cả hai phái đoàn đều nhận thức được tầm quan trọng của đối thoại xây dựng. Ông cho rằng thỏa thuận này là một bước tiến nữa nhằm ổn định một trong những mối quan hệ kinh tế quan trọng nhất thế giới, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị đang gia tăng.

Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới (WB) đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống còn 2,3%, viện dẫn sự bất ổn thương mại đang tiếp diễn, dù cũng ghi nhận tiến triển trong đàm phán Mỹ-Trung là dấu hiệu tích cực. Nền kinh tế Mỹ hiện được kỳ vọng tăng trưởng 1,4% trong năm nay, giảm mạnh so với mức 2,8% của năm 2024.

Huyền Chi