Ông Trump tuyên bố sa thải, Thống đốc Fed phản pháo bất ngờ

Trong lá thư công bố trên mạng xã hội, ông Trump cho rằng Lisa Cook đã có “hành vi gian dối và có thể phạm tội” liên quan đến các khoản thế chấp nhà, dẫn đến việc mất niềm tin vào sự liêm chính của bà. Ông cáo buộc Cook vi phạm nghiêm trọng trong các giao dịch tài chính, từ đó đặt câu hỏi về năng lực và sự đáng tin cậy của bà trong vai trò quản lý.

Trước đó, bà Cook bị một quan chức liên bang tố cáo gian lận thế chấp. Bộ Tư pháp Mỹ cho biết sẽ điều tra, nhưng đến nay bà chưa hề bị buộc tội. Dù vậy, ông Trump vẫn khẳng định “có đủ lý do” để sa thải bà khỏi Hội đồng Thống đốc Fed.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông Trump nhiều lần chỉ trích Fed vì “chậm hạ lãi suất”, cho rằng cơ quan này cản trở mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Lisa Cook

Lisa Cook phản ứng thế nào trước quyết định của ông Trump?

Ngay sau thông báo, bà Cook ra tuyên bố khẳng định ông Trump không có thẩm quyền để sa thải bà. Luật Mỹ chỉ cho phép tổng thống cách chức thành viên Hội đồng Thống đốc Fed “khi có lý do chính đáng”, nhưng khái niệm này chưa bao giờ được định nghĩa cụ thể.

Bà Cook nhấn mạnh: “Tổng thống Trump tuyên bố sa thải tôi ‘vì có lý do’ trong khi không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào. Tôi sẽ không từ chức. Tôi tiếp tục thực hiện nhiệm vụ để phục vụ nền kinh tế Mỹ như từ năm 2022 đến nay.”

Luật sư của bà, Abbe David Lowell, khẳng định sẽ sử dụng mọi biện pháp pháp lý cần thiết để ngăn chặn hành động “bất hợp pháp” này. Nhiều chuyên gia dự báo vụ việc chắc chắn sẽ được đưa ra tòa án, thậm chí có thể đến Tòa án Tối cao.

Việc sa thải này tác động ra sao đến Fed và kinh tế Mỹ?

Fed vốn được thiết kế hoạt động độc lập, tránh sự chi phối của chính trị, nhằm cân bằng hai mục tiêu: kiểm soát lạm phát và hỗ trợ việc làm. Nếu động thái của ông Trump thành công, nó sẽ phá vỡ nguyên tắc độc lập, khiến Fed trở thành “cánh tay chính trị” của Nhà Trắng.

Các nhà kinh tế cảnh báo, điều này có thể làm suy giảm uy tín của Fed, khiến nhà đầu tư mất niềm tin. Hệ quả là đồng USD, chứng khoán Mỹ và trái phiếu chính phủ sẽ chịu áp lực lớn, buộc Washington phải trả lãi suất cao hơn khi vay vốn quốc tế.

Thị trường tài chính phản ứng ngay lập tức: chỉ số USD giảm 0,3%, chứng khoán tương lai đồng loạt đi xuống, trong khi giá vàng – kênh trú ẩn an toàn – tăng 0,45%.

Bà Lisa Cook là người phụ nữ da màu đầu tiên ngồi trong Hội đồng Thống đốc Fed, được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Joe Biden. Việc ông Trump tìm cách loại bỏ bà không chỉ là cuộc đối đầu với Fed, mà còn mang màu sắc chính trị, làm dấy lên tranh cãi trong Quốc hội Mỹ.

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (Dân chủ) gọi đây là “hành vi lạm quyền mang tính độc tài, vi phạm trắng trợn Đạo luật Fed”. Trong khi đó, phía Cộng hòa chưa đưa ra phản ứng chính thức.

Nếu vụ việc được đưa ra tòa, nó sẽ trở thành một trong những phép thử lớn nhất về giới hạn quyền lực của tổng thống Mỹ đối với ngân hàng trung ương.

Ngọc Linh (Theo CNN)