Ông Trump xem xét chuyển khoản tài trợ 3 tỷ USD cho Harvard sang các trường nghề

Tuyên bố được đăng tải trên nền tảng Truth Social chưa đầy một tuần sau khi chính quyền của ông Trump tìm cách cấm Harvard tuyển sinh sinh viên nước ngoài. Đây là một bước đi mới trong nỗ lực giành lại quyền kiểm soát của Nhà Trắng đối với các cơ sở giáo dục đại học danh giá của Mỹ.

Ông Trump đã ra lệnh đóng băng khoản khoảng 3 tỷ USD tiền tài trợ liên bang cho Harvard trong những tuần gần đây, đồng thời lên tiếng chỉ trích gay gắt chất lượng giảng viên do Harvard tuyển dụng. Đại học Harvard sau đó đã đệ đơn kiện chính quyền liên bang nhằm khôi phục nguồn tài trợ, lập luận rằng hành động này là vi phạm nghiêm trọng quyền tự do học thuật được Hiến pháp bảo vệ, đồng thời là hành vi vi phạm pháp luật liên bang.

Các sinh viên trường Harvard. Ảnh: Reuters

Phần lớn số tiền 3 tỷ USD bị đóng băng đến từ các khoản phân bổ ngân sách của Quốc hội dành cho Viện Y tế Quốc gia (NIH), nhằm tài trợ cho các dự án nghiên cứu y sinh sau khi trải qua quy trình xét duyệt nghiêm ngặt. Đây là những công việc chuyên sâu, vốn không phù hợp với các mô hình đào tạo nghề.

Hiện vẫn chưa rõ liệu ông Trump có đang đề cập trực tiếp đến các khoản tài trợ đã bị đình chỉ trước đó hay không. Harvard cho biết họ đã nhận được loạt thông báo trong đầu tháng 5/2025 từ nhiều cơ quan liên bang, bao gồm NIH, Cục Lâm nghiệp Mỹ, Bộ Năng lượng, Bộ Quốc phòng về việc chấm dứt gần như toàn bộ tài trợ liên bang. Các bức thư đều viện dẫn lý do rằng các khoản tài trợ “không còn phù hợp với các ưu tiên của cơ quan”.

Cả Harvard lẫn Nhà Trắng đều từ chối bình luận vào ngày 26/5 về các chi tiết liên quan đến số tiền cụ thể hoặc kế hoạch phân bổ nguồn tài trợ cho các trường dạy nghề theo quy định hiện hành.

Vào tuần trước, một thẩm phán liên bang đã tạm thời chặn chính quyền Trump thi hành lệnh cấm Harvard tuyển sinh sinh viên nước ngoài. Phán quyết này mang lại sự bảo vệ tạm thời cho hàng nghìn sinh viên quốc tế, những người có nguy cơ bị buộc chuyển trường theo chính sách mà Harvard mô tả là "vi phạm trắng trợn Hiến pháp Mỹ và các đạo luật liên bang".

Hiện tại, Harvard có gần 6.800 sinh viên quốc tế, chiếm khoảng 27% tổng số sinh viên của trường. Học phí từ nhóm sinh viên này cũng là một phần đáng kể trong nguồn thu của ngôi trường này.

Động thái mới đây của ông Trump được xem là bước leo thang mới nhất trong cuộc chiến ý thức hệ giữa Nhà Trắng và giới hàn lâm Mỹ. Trong những tuần gần đây, chính quyền cũng đe dọa sẽ tước quy chế miễn thuế của Harvard, tăng thuế đối với quỹ tài trợ của trường và mở cuộc điều tra dân quyền về việc liệu Harvard có phân biệt đối xử với “nhân viên da trắng, nam giới, người dị tính hoặc người gốc Á” trong quá trình tuyển dụng và đào tạo hay không. Tuy nhiên, Harvard cho biết việc tuyển dụng và tuyển sinh của trường vẫn tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật.

Diệp Thảo/VOV.VN (biên dịch) Theo Reuters