Ông Zelensky: Ukraine sẵn sàng rút quân khỏi Donbass với một điều kiện quan trọng

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông sẵn sàng rút quân khỏi khu vực Donbass – khu vực công nghiệp trọng điểm ở miền Đông – với điều kiện Nga cũng đồng ý rút lực lượng, nhằm tạo ra một vùng phi quân sự.

Điều này nằm trong khuôn khổ một kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm mà ông Zelensky công bố rộng rãi với truyền thông vào đêm Giáng sinh (24/12), đánh dấu đề xuất phản biện mới nhất đối với văn kiện 28 điểm ban đầu.

Là một phần của kế hoạch 20 điểm – đã được thảo luận nhưng chưa hoàn toàn được nhất trí với Mỹ, ông Zelensky cho biết khu vực Donbass có thể trở thành một "khu kinh tế tự do", dù vẫn chưa rõ khu vực này sẽ được quản lý hoặc phát triển như thế nào.

Kế hoạch hòa bình, mà ông Zelensky cho biết cần phải được đưa ra trưng cầu dân ý, cũng có thể bao gồm một thỏa thuận tương tự xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia, hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Nhà lãnh đạo Ukraine mô tả tài liệu này là "một văn kiện nền tảng về việc chấm dứt giao tranh, một văn kiện chính trị giữa chúng tôi, Mỹ, châu Âu và Nga".

"Chúng tôi sẵn sàng cho một cuộc họp với Mỹ ở cấp lãnh đạo để thảo luận các vấn đề nhạy cảm", ông nhấn mạnh, đồng thời cho rằng các vấn đề lãnh thổ cần được thảo luận ở cấp cao nhất.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Getty

Kế hoạch này đã được thảo luận và tiến gần đến hoàn tất giữa các phái đoàn Ukraine và Mỹ tại các cuộc đàm phán ở Miami cuối tuần trước, nhưng chưa đạt được đồng thuận về việc quân đội cần phải rút lui đến đâu và lực lượng quốc tế sẽ đóng quân ở đâu, theo ông Zelensky.

Ông cho biết, những điều này sẽ đòi hỏi những cuộc đàm phán khó khăn, nhưng sẽ cung cấp cho Ukraine những đảm bảo an ninh "mạnh mẽ", buộc các đối tác NATO phải hành động trong trường hợp xung đột tái bùng phát.

Về phía Nga, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 24/12 cho biết Tổng thống Vladimir Putin đã được Đặc phái viên Kirill Dmitriev báo cáo về các đề xuất hòa bình từ phía Mỹ sau các cuộc tiếp xúc ở Miami.

Tuy nhiên, ông Peskov từ chối bình luận về phản ứng của Nga đối với các đề xuất, hoặc hình thức cụ thể của các văn kiện, nói rằng Điện Kremlin sẽ không thảo luận về vấn đề này thông qua giới truyền thông.

"Tất cả các thông số chính trong lập trường của phía Nga đều đã được các đồng nghiệp của chúng tôi từ phía Mỹ biết rõ", ông Peskov nói với các phóng viên.

"Hiện tại, chúng tôi dự định sẽ xây dựng lập trường của mình dựa trên thông tin mà người đứng đầu nhà nước đã nhận được và sẽ tiếp tục liên lạc trong thời gian rất gần thông qua các kênh hiện có", vị phát ngôn viên bổ sung.

Nga vẫn duy trì lập trường cứng rắn, yêu cầu Ukraine nhượng lại các phần lãnh thổ còn lại ở Donbass mà Ukraine đang kiểm soát (khoảng 5.000 km2).

Moscow hiện kiểm soát hầu hết Luhansk và khoảng 70% Donetsk – 2 vùng tạo thành Donbass, và chưa có dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ đồng ý rút quân khỏi các vùng đất đã nằm dưới quyền kiểm soát của họ.

Minh Đức (Theo The Independent, Reuters)