Phấn đấu cuối năm không còn xã đặc biệt khó khăn

Kinh tế phát triển, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trong đồng bào DTTS giảm mạnh từ 18,96% năm 2021 xuống còn 5,47% năm 2024

Theo báo cáo tổng kết, đánh giá Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh, đến thời điểm này, chương trình đã mang lại nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong việc nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện đời sống và phát triển kinh tế địa phương. Trên cơ sở những kết quả đạt được, tỉnh Lâm Đồng phấn đấu đến cuối năm 2025, 100% xã và 50% thôn, bản vùng đồng bào DTTS và miền núi sẽ thoát khỏi diện xã đặc biệt khó khăn.

Theo thống kê, giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Lâm Đồng có 77 xã thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi, trong đó 72 xã khu vực III, 72 thôn đặc biệt khó khăn (46 thôn đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực I, 3 thôn đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II và 23 thôn thuộc xã khu vực III). Tuy nhiên, nhờ sự đầu tư mạnh mẽ, đồng bộ từ Trung ương và địa phương, sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và người dân, đến cuối năm 2025, tỉnh dự kiến không còn xã thuộc khu vực III - tức toàn bộ các xã sẽ được nâng chuẩn, thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn.

Bên cạnh đó, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trong đồng bào DTTS đã giảm mạnh từ 18,96% năm 2021 xuống còn 5,47% năm 2024 và dự kiến chỉ còn 3,47% vào cuối năm 2025. Tốc độ giảm nghèo trung bình hằng năm đạt hơn 3%, đúng theo mục tiêu của Quyết định 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Về cơ sở hạ tầng - một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá xã đặc biệt khó khăn, đã có bước tiến vượt bậc. Đến nay, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông hóa; tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện lưới đạt 99,8%; hơn 96% hộ được tiếp cận nguồn nước hợp vệ sinh.

Để đạt được bước chuyển lớn này, tỉnh Lâm Đồng đã có những chính sách điều hành quyết liệt, sáng tạo. Nổi bật, Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết 16-NQ/TU về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2022-2030; HĐND tỉnh xây dựng nhiều nghị quyết thực hiện CTMTQG về Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS; UBND tỉnh cụ thể hóa bằng hàng loạt kế hoạch, đề án và quy định về phân bổ vốn, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nhà ở và sinh kế cho người dân vùng đặc biệt khó khăn. Về phía Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phối hợp với các tổ chức thành viên, các cấp ủy, chính quyền, các sở, ngành của tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với phong trào thi đua “Cùng cả nước, Lâm Đồng chung sức xây dựng nông thôn mới”...

Cùng với đó, tổng vốn đầu tư thực hiện CTMTQG Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, lên đến hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn Trung ương chiếm phần lớn. Nhờ sự chỉ đạo chặt chẽ và phối hợp hiệu quả giữa các ngành, các địa phương, nguồn vốn đã được phân bổ hợp lý, ưu tiên cho các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào DTTS.

Không chỉ là kết quả từ sự đầu tư của Nhà nước, việc các xã dần thoát khỏi vùng đặc biệt khó khăn còn chứng minh cho tinh thần vươn lên, nỗ lực vượt khó của chính người dân địa phương. Cụ thể, đồng bào DTTS tại Lâm Đồng ngày càng chủ động tiếp cận khoa học, kỹ thuật, cải tiến sản xuất, phát triển mô hình kinh tế hộ, tổ hợp tác. Nhiều hộ đã chuyển từ tập quán canh tác nương rẫy sang sản xuất hàng hóa bền vững, biết liên kết với thị trường, từng bước nâng cao thu nhập và chất lượng sống. Các phong trào gìn giữ bản sắc văn hóa, vệ sinh môi trường, xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc cũng được phát triển rộng khắp, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng đồng bào.

Theo đánh giá chung, CTMTQG trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã và đang phát huy hiệu quả tích cực, mang lại diện mạo mới cho vùng đồng bào DTTS và miền núi của địa phương, kinh tế phát triển, kết cấu hạ tầng thiết yếu được quan tâm đầu tư. Hệ thống đường liên xã, giao thông nông thôn được cứng hóa; bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân không ngừng được cải thiện và phát triển ổn định.

Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo vùng DTTS giảm đều qua các năm, thu nhập bình quân đầu người tăng dần qua các năm. Đồng bào đã biết ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất; từng bước thay đổi tập quán canh tác lạc hậu; chuyển đổi tập quán từ sản xuất nương rẫy sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa mang lại kinh tế cao; số hộ đồng bào DTTS sản xuất, kinh doanh giỏi ngày càng tăng. Người dân, đặc biệt là đồng bào DTTS, tích cực tham gia vào các hoạt động phát triển sản xuất, xây dựng nông thôn mới, thay đổi tư duy “trông chờ, ỷ lại” vào Nhà nước, góp phần tích cực vào việc thoát nghèo bền vững.

Tự do, tín ngưỡng vùng đồng bào DTTS luôn được đảm bảo; giáo dục và đào tạo có nhiều chuyển biến; công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân được chú trọng; dịch bệnh được kiểm soát.

Công tác xây dựng Đảng, chính quyền đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống chính trị cơ sở vùng DTTS được củng cố, kiện toàn và ngày càng phát huy hiệu quả. Đội ngũ cán bộ cơ sở được quan tâm bồi dưỡng, từng bước nâng cao năng lực quản lý chương trình. Quốc phòng, an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được củng cố và tăng cường.

Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, tỉnh Lâm Đồng tiếp tục đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù, đồng thời tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ, đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực, nâng cao chất lượng giám sát và đánh giá chương trình nhằm bảo đảm phát triển bền vững, không để ai bị bỏ lại phía sau.

THỤY TRANG