Phân định thẩm quyền quản lý thuế theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Thông tư số 40 tập trung điều chỉnh phạm vi điều chỉnh, thành phần và quy trình thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã, quy định trách nhiệm cung cấp thông tin giữa các đơn vị, cũng như quy định về hạch toán thu ngân sách nhà nước đối với số thuế giá trị gia tăng đã được Kho bạc Nhà nước khấu trừ cho các công trình xây dựng liên tỉnh, liên xã.

Cán bộ thuế hỗ trợ người nộp thuế.

Ngoài ra, Thông tư còn cập nhật, thay thế nhiều thuật ngữ liên quan đến đơn vị hành chính trong các mẫu biểu để phù hợp với mô hình tổ chức mới, ví dụ thay thế từ “quận/huyện/thị xã” bằng “xã/phường/đặc khu”. Về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp, Thông tư quy định rõ trách nhiệm phối hợp giữa Đội thuế, Hội đồng tư vấn thuế cấp xã và các cơ quan liên quan trong việc xác định, kiểm tra, lập danh sách đối tượng được miễn, giảm thuế; đồng thời hướng dẫn cụ thể thủ tục miễn thuế đối với hộ nghèo có đất sản xuất ở nhiều địa phương.

Bộ Tài chính cũng quy định phân cấp thẩm quyền quản lý thuế giữa các cấp chính quyền địa phương, phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp; điều chỉnh quy định về thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã và trách nhiệm phối hợp trong quản lý thuế; sửa đổi quy định về hạch toán thu ngân sách nhà nước đối với thuế giá trị gia tăng của các công trình xây dựng liên tỉnh, liên xã; cập nhật mẫu biểu hành chính; quy định rõ trách nhiệm phối hợp trong việc xác định, kiểm tra, lập danh sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp; hướng dẫn thủ tục miễn thuế cho hộ nghèo có đất sản xuất ở nhiều địa phương.

Về ảnh hưởng, Thông tư số 40 góp phần phân chia rõ ràng nguồn lực và quyền hạn giữa các địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp bằng cách phân định thẩm quyền quản lý thuế giữa cấp tỉnh và cấp xã, phù hợp với đặc điểm và điều kiện từng địa phương. Thông tư cũng quy định trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan địa phương trong quản lý thuế, đồng thời yêu cầu bảo đảm nguồn lực tài chính, nhân lực và điều kiện cần thiết để thực hiện nhiệm vụ được phân cấp.

Qua đó góp phần phát huy quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương, đồng thời duy trì sự thống nhất, thông suốt trong quản lý nhà nước theo nguyên tắc một việc không quá hai cấp hành chính quản lý. Việc phân quyền này gắn liền với cơ chế kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2025. Đồng thời, bãi bỏ quy định về chi hội đồng tư vấn thuế cấp huyện, thị xã và cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tại điểm a khoản 1 Mục II Thông tư số 117/1999/TTBTC 27/9/1999 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tài chính đối với hoạt động thu thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, tên gọi của cơ quan, chức danh có thẩm quyền đã quy định tại Thông tư này sẽ được chuyển đổi theo tên gọi của cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn tương ứng. Trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật nêu tại Thông tư này được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế thì sẽ thực hiện theo văn bản mới.

Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, các tổ chức, cá nhân được đề nghị phản ánh kịp thời về Bộ Tài chính để được hướng dẫn, hỗ trợ.

Hồng Vân