Pháo tự hành Zuzana-2 bất ngờ nhận 'mưa phàn nàn' từ Quân đội Ukraine

Pháo tự hành Zuzana-2 155 mm do Slovakia chế tạo là một trong những vũ khí đầu tiên được nước ngoài viện trợ cho lực lượng vũ trang Ukraine sau khi chiến sự bùng nổ.

Từ tháng 8/2022 đến tháng 8/2023, Bratislava đã giao 10 tổ hợp pháo tự hành Zuzana-2 cho Kyiv, vũ khí này đã được sử dụng một cách khá rộng rãi trên chiến trường và không bị phàn nàn bất cứ điều gì.

Mặc dù vậy vào thời điểm này, vô số thông tin tiêu cực liên quan đến chất lượng vũ khí nói trên lại được đăng tải rộng rãi trên các phương tiện truyền thông Ukraine.

Các quân nhân thuộc Ukraine phàn nàn về việc độ tin cậy của pháo tự hành Zuzana-2 khá thấp, một số tổ hợp đã bị hỏng chỉ vài ngày sau khi đến mặt trận và không thể sửa chữa được. Trong quá trình giao tranh, 2 khẩu Zuzana-2 đã bị phá hủy, 1 khẩu khác hỏng nặng.

Tuy nhiên điều đáng chú ý ở đây là Ukraine bắt đầu chỉ trích vũ khí Slovakia sau khi xảy ra các vấn đề liên quan tới bình diện chính trị khi Thủ tướng Robert Fico lên cầm quyền từ tháng 10/2023.

Chính quyền mới của Slovakia đã từ chối cung cấp vũ khí cho Ukraine và muốn xem xét lại các chương trình hợp tác kỹ thuật quân sự, điều này khiến Kyiv nhiều lần tỏ ý không hài lòng.

Zuzana dùng khung gầm bọc thép bánh lốp TATRA 8x8 nhằm tiết kiệm chi phí so với phương án lắp đặt trên xe bánh xích. Vỏ giáp cung cấp sự bảo vệ trước các loại vũ khí bộ binh nhẹ cũng như mảnh pháo, đặc biệt mặt trước còn chống được đạn súng máy hạng nặng 14,5 mm.

Toàn bộ hệ thống có trọng lượng 32 tấn; chiều dài 14,2 m (pháo quay về phía trước); thân xe dài ~ 10 m; chiều rộng 3 m; chiều cao 3,52 m. Xe có hệ thống điều hòa áp suất lốp trung tâm, phòng chống vũ khí hủy diệt hàng loạt NBC và hệ thống chữa cháy tự động.

Động cơ diesel TATRA T3B-928.70 công suất 420 mã lực đặt phía sau cùng hộp số 10 cấp cho tốc độ di chuyển tối đa 80 km/h; tầm hoạt động 600 km; leo được dốc 60%; đi trên mặt phẳng nghiêng 30%; vượt vật cản cao 0,6 m; vượt hào rộng 2 m; lội nước sâu 1,4 m.

Thiết kế nòng nằm giữa 2 ngăn của tháp pháo có tác dụng ngăn cách, bảo vệ kíp chiến đấu 4 người khỏi tác hại của thuốc phóng khi bắn. Tháp pháo có khả năng xoay 360 độ nhưng nòng bị giới hạn ở góc nâng 60 độ, nó có động cơ phụ trợ để hoạt động khi động cơ chính đã tắt.

Zuzana-2 bắn được tất cả các loại đạn 155 mm chuẩn NATO, theo cả hai cơ chế tác xạ trực tiếp lẫn gián tiếp (nòng hạ thấp tối đa xuống góc -5,5 độ), nó có 3 loại đạn chính gồm đạn nổ mạnh tiêu chuẩn (HE), đạn tăng tầm và đạn nổ lõm chống tăng (HEAT).

Tổ hợp trang bị hệ thống nạp tự động, nòng được nạp đạn và liều phóng ở bất kỳ góc nâng nào, có 40 viên nằm sẵn trên băng tải, bên cạnh đó là bộ phận thiết lập để cài đặt chế độ nổ cho đạn có ngòi điện tử.

Tốc độ bắn của Zuzana-2 là 6 phát/phút, hoặc 16 phát/3 phút. Khi nạp đạn bằng tay thì giảm xuống còn 2 phát/phút. Nhịp tác xạ trong chế độ cầm chừng là 1,5 phát/phút. Những viên đạn nặng 43,5 kg bắn đi từ Zuzana 2 có thể đạt tầm xa 41 km.

Điểm đặc biệt của Zuzana 2 là nó có chế độ MRSI (Multiple Round Simultaneous Impact Firing), cho phép bắn nhiều viên đạn ở các góc nâng và liều phóng khác nhau để chúng tới mục tiêu gần như cùng lúc.

Zuzana-2 có mức độ tự động hóa cao khi có thể bắn thông qua dữ liệu nạp vào máy tính. Trên xe còn có hệ thống định vị mục tiêu, cho phép hoạt động với bản đồ kỹ thuật số. Vũ khí phụ gồm 1 súng máy 12,7 mm gắn trên nóc.

Thông thường mỗi khẩu đội Zuzana-2 sẽ có một xe điều khiển hỏa lực đi theo hỗ trợ, bên cạnh đó là xe nạp đạn bọc thép cũng sử dụng khung gầm TATRA 8x8. Tuy nhiên khi cần thiết thì mỗi tổ hợp pháo tự hành hoàn toàn đủ khả năng tác chiến độc lập.

Việt Dũng