Phát động cuộc thi 'Cơ sở y tế không khói thuốc lá' lần thứ nhất
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, thuốc lá là một trong những tác nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu liên quan tới các bệnh lý như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.
Sáng 17/9, tại trụ sở Bộ Y tế diễn ra Lễ phát động cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ nhất. Cuộc thi nhằm phát huy tinh thần chủ động, tích cực của các cơ sở y tế trên toàn quốc trong việc xây dựng một môi trường khám chữa bệnh trong lành, an toàn, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Phát biểu tại lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm thuốc lá cướp đi khoảng 8 triệu sinh mạng trên toàn cầu, tương đương gần 22 nghìn người mỗi ngày.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát động cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ nhất.
Tại Việt Nam, thuốc lá không chỉ cướp đi hơn 84.000 ca tử vong mỗi năm, tức hơn 230 ca mỗi ngày mà hàng chục nghìn người phải chịu đựng hậu quả nghiêm trọng từ việc hút thuốc thụ động. Mỗi làn khói thuốc trong bệnh viện không chỉ là vi phạm quy định, mà là mối nguy trực tiếp với người bệnh, thầy thuốc và cộng đồng, một sự đối nghịch với sứ mệnh thiêng liêng của không gian chăm sóc và cứu chữa sự sống.
"Bởi vậy, cơ sở y tế không khói thuốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc, mà đó là tiêu chuẩn nghề nghiệp, là thước đo văn hóa của bệnh viện, là cam kết đạo đức của người thầy thuốc. Bệnh viện phải là nơi niềm tin được bảo vệ, nơi không một lợi ích nào có thể đánh đổi sức khỏe và sự an toàn của người bệnh. Xây dựng môi trường không khói thuốc chính là xây dựng nếp sống chuyên nghiệp trong bệnh viện, là bảo vệ chính đội ngũ của chúng ta trước những nguy cơ âm thầm nhưng dai dẳng", Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định.
Nhìn lại thời gian qua, với sự hướng dẫn, điều phối từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), các cơ sở y tế trên cả nước đã tích cực triển khai mô hình bệnh viện không khói thuốc như: Hoàn thiện hệ thống biển báo, tăng cường truyền thông, tư vấn bỏ thuốc lồng ghép trong khám, chữa bệnh, giám sát và nhắc nhở trong khuôn viên bệnh viện, đưa tiêu chí không hút thuốc vào đánh giá thi đua, và từng bước hình thành thói quen văn minh trong chăm sóc, phục vụ người bệnh.

Các đại biểu tham dự lễ phát động.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, những nỗ lực ấy đã góp phần tạo nên không gian điều trị an toàn, thân thiện, giúp nhiều người bệnh và thân nhân thay đổi hành vi, và lan tỏa thông điệp sức khỏe đến cộng đồng. Trước sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng với nhiều chiêu thức tiếp thị nhắm vào thanh thiếu niên, chúng ta càng phải kiên định và quyết liệt hơn. Bởi nếu bệnh viện, nơi bảo vệ sự sống, còn dung túng cho khói thuốc, sẽ rất khó đòi hỏi xã hội thay đổi.
Vì thế, Thứ trưởng Bộ Y tế đề nghị người đứng đầu các bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, các cơ sở khám, chữa bệnh nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc; coi đây là một chỉ số cốt lõi trong quản trị bệnh viện, gắn với đánh giá thi đua, khen thưởng đối với nhân viên y tế.
Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” được phát động là chất xúc tác mạnh mẽ để các đơn vị so tài bằng chất lượng quản trị và sự tử tế trong phục vụ. Từ đây, sẽ phát hiện, tôn vinh và nhân rộng những mô hình điển hình, các “bệnh viện thân thiện không khói thuốc”, những “khuôn viên xanh” an toàn, những câu chuyện đổi thay từ chính người bệnh và nhân viên y tế.

Thứ trưởng Bộ Y tế tặng hoa cho Hội đồng chung khảo cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá".
Lãnh đạo Bộ Y tế cam kết tiếp tục hoàn thiện chính sách, hướng dẫn chuyên môn; tăng cường kiểm tra, giám sát; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương để đồng bộ hóa các giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong đó cơ sở y tế không khói thuốc là một trong những trụ cột.
"Chúng tôi kỳ vọng các cơ quan báo chí, truyền thông tiếp tục đồng hành, lan tỏa thông điệp tích cực, xây dựng hình ảnh bệnh viện văn minh, tạo niềm tin cho nhân dân", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.
Theo TS.BS Hà Anh Đức, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, ngày càng nhiều bệnh viện, trung tâm y tế, trạm y tế xã, phường thực hiện nghiêm quy định không hút thuốc trong khuôn viên, gắn biển cấm hút thuốc, tổ chức tuyên truyền cho bệnh nhân, người nhà và cán bộ y tế không hút thuốc lá.
Cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" do Báo Sức khỏe và Đời sống phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tổ chức, được triển khai trên phạm vi toàn quốc với đối tượng tham gia là các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa công lập tuyến tỉnh, thành phố, tuyến trung ương và các bệnh viện trực thuộc trường đại học.
Theo nhà báo Trần Tuấn Linh, Tổng biên tập Báo Sức khỏe và Đời sống, mặc dù đối tượng dự thi là các cơ sở y tế trên quy mô toàn quốc những việc chấm thi rất chặt chẽ với 2 giai đoạn Sơ khảo và Chung khảo, gồm 3 phần chấm điểm chính là: Phần thi trắc nghiệm, Phần thi hồ sơ, Phần thi video. Ban Tổ chức còn thiết kế một phần bình chọn trực tuyến để chính cộng đồng, người bệnh và người nhà bệnh nhân có thể bày tỏ sự ủng hộ của mình với cơ sở y tế.
Ngoài ra, Ban Tổ chức và Hội đồng Giám khảo, với các chuyên gia hàng đầu trong ngành thậm chí sẽ có những chuyến khảo sát, đánh giá thực tế tại cơ sở nếu cần thiết, để đảm bảo mỗi giải thưởng được trao đi đều hoàn toàn xứng đáng.
Lễ trao giải dự kiến được tổ chức vào tháng 12/2025 tại Hà Nội.