Phát huy hiệu quả không gian văn hóa công cộng

Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, không gian văn hóa công cộng xuất hiện nhiều ở những địa bàn tập trung đông dân cư, thể hiện bản sắc riêng của vùng đất miền Đông gian lao mà anh dũng. Ở TP.Biên Hòa có thể kể đến khu vực Quảng trường tỉnh với quần thể Thư viện tỉnh, Bảo tàng tỉnh, Trung tâm Tổ chức hội nghị và sự kiện tỉnh hay Phố đi bộ Nguyễn Văn Trị bên dòng sông Đồng Nai hiền hòa. Đây là địa điểm thường xuyên diễn ra các hoạt động chính trị, văn hóa lớn của tỉnh đồng thời cũng là không gian thu hút đông đảo người dân thành phố đến vui chơi, tập luyện thể dục thể thao, thưởng thức các chương trình biểu diễn nghệ thuật hay nghiên cứu những tài liệu, sách báo theo nhu cầu…

Tại các địa phương trong tỉnh, không gian văn hóa công cộng phổ biến nhất vẫn là công viên, nhà văn hóa ấp, khu phố… Hiện toàn tỉnh có 14 nhà văn hóa dân tộc; 11 trung tâm văn hóa - thông tin và thể thao cấp huyện; 139 trung tâm văn hóa thể thao - học tập cộng đồng cấp xã; 780 nhà văn hóa - khu thể thao ấp, khu phố. Bên cạnh việc tổ chức các hoạt động thường niên như phổ biến kiến thức pháp luật, sinh hoạt văn hóa cộng đồng, biểu diễn văn nghệ, thi đấu thể dục thể thao, các thiết chế văn hóa cơ sở này còn là nơi để người dân gặp gỡ, giao lưu nhằm thắt chặt mối quan hệ trong cộng đồng dân cư trong và ngoài khu vực. Ở không ít địa phương, từ chương trình xây dựng nông thôn mới đã xuất hiện nhiều cách làm hay, mô hình hiệu quả nhằm mở rộng, làm phong phú thêm không gian công cộng địa phương.

Tuy nhiên, có một thực tế đáng báo động hiện nay, nhất là ở khu vực thành thị, đó là tình trạng không gian văn hóa công cộng ngày càng thu hẹp, bị xâm lấn làm nơi buôn bán gây mất mỹ quan gây bức xúc trong nhân dân. Không ít công viên trở thành địa điểm tổ chức hội chợ, bán hàng… khiến cho việc vui chơi, luyện tập thể dục thể thao của người dân bị ảnh hưởng. Ở những thiết chế văn hóa cơ sở, do hoạt động khá nghèo nàn nên không thu hút được người dân tham gia, ít nhiều lãng phí. Đặc biệt, Đồng Nai đang rất thiếu những không gian văn hóa công cộng dành riêng cho công nhân lao động, lực lượng có đến hơn 1,2 triệu người và đang hằng ngày, hằng giờ đóng góp lớn vào sự phát triển của tỉnh.

Không gian công cộng được xem là một tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng sống của người dân ở mỗi địa phương. Đồng Nai hiện có không gian văn hóa công cộng khá đa dạng, tuy nhiên hoạt động của những không gian này chủ yếu mới dừng lại ở bề nổi, tức là nghiêng về tổ chức sự kiện, còn thiếu chiều sâu nhằm phát huy tốt nhất hiệu quả sử dụng. Điều này rất cần một sự đầu tư thật sự nghiêm túc để vừa giữ được nét độc đáo của những không gian văn hóa công cộng vừa phát triển, mở rộng nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu nâng cao chất lượng sống của người dân.

Minh Ngọc