Phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước

NGUYỄN ĐĂNG QUANG, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết khoảng 2.000 bài báo, tác phẩm với nhiều thể loại được ký bằng 174 tên gọi, bút danh, bí danh, là người đồng sáng lập ra báo Người cùng khổ (Le Paria) tại Pháp vào năm 1921, là chủ bút đầu tiên báo Thanh Niên ra số đầu tiên 21/6/1925. Bác Hồ luôn dành sự quan tâm, bồi dưỡng các thế hệ phóng viên, nhà báo cách mạng Việt Nam.

Nói về mục tiêu của báo chí cách mạng, Bác đã phát biểu tại Đại hội Hội Nhà báo Việt Nam lần thứ II tháng 4/1959: “Về nội dung viết, các cô, các chú gọi là “đề tài”, thì tất cả những bài Bác viết chỉ có một đề tài, đó là chống thực dân đế quốc, chống phong kiến địa chủ, tuyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Duyên nợ của Bác với báo chí là như vậy đó”. Bác cũng dạy chế độ ta là chế độ dân chủ, tư tưởng phải được tự do. Đối với một vấn đề mọi người bày tỏ ý kiến của mình góp phần tìm ra chân lý. Khi mọi người đã thống nhất ý kiến, đã tìm thấy chân lý, lúc đó quyền tự do dân chủ hóa ra quyền tự do phục tùng chân lý. Chân lý là cái gì có lợi cho Tổ quốc, cho Nhân dân. Cái gì trái với lợi ích của Tổ quốc của Nhân dân tức là không phải chân lý. Bác dạy: “Không biết rõ, hiểu rõ, chớ nói, chớ viết. Không có gì cần nói, không có gì cần viết, chớ nói, chớ viết càn”.

Với các cơ quan báo chí, Bác cũng dạy phải có lập trường chính trị vững chắc. Chính trị phải làm chủ, đường lối chính trị đúng những việc khác mới đúng được. Cho nên, báo chí của ta phải có đường lối chính trị đúng. Bác nhắc nhở: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút trang giấy là vũ khí sắc bén. Ngòi bút của các bạn cũng là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp trong phò chính, trừ tà”.

Trong suốt quá trình đồng hành cùng dân tộc, báo chí cách mạng đã thể hiện trí tuệ, bản lĩnh chính trị vững vàng, trở thành lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng. Các nhà báo có mặt trên khắp các chiến trường, vừa cầm bút, vừa cầm súng, góp phần động viên, tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho quân và dân ta trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, gian khổ. Chúng ta trân trọng và ghi ơn rất nhiều nhà báo đã ngã xuống trong tư thế tay bút, tay máy, tay súng.

Non sông liền một dải, báo chí cả nước tiếp tục thực hiện xuất sắc vai trò đưa đường lối cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới đến với các tầng lớp nhân dân ở mọi miền đất nước. Phản ánh thực tiễn phong phú, sáng tạo của từng địa phương, từng ngành, lĩnh vực, những tập thể, cá nhân tiêu biểu; chỉ ra các khó khăn, bất cập trong đời sống KT-XH, QP-AN, xây dựng Đảng và củng cố hệ thống chính trị cần phải được lắng nghe, thấu hiểu, góp phần giải quyết kịp thời những bức xúc, tháo gỡ điểm nghẽn, cổ vũ, động viên những điển hình sáng tạo dám nghĩ, dám làm, mang lại hiệu quả cao. Chủ động tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp đổi mới và hội nhập.

Các phóng viên tác nghiệp tại hội thảo “Quảng Trị hiện thực hóa tầm nhìn trung tâm năng lượng miền Trung”

Mảnh đất Quảng Trị luôn thấm đẫm giá trị lịch sử, truyền thống anh hùng cách mạng, nơi cháy lên niềm tin bất diệt về khát vọng hòa bình, thống nhất và tương lai tươi sáng của dân tộc. Cùng với báo chí cả nước, qua các thời kỳ dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng bộ tỉnh Quảng Trị, các cơ quan báo chí tỉnh nhà đã không ngừng phát triển, ngày càng lớn mạnh về mọi mặt. Đông đảo những người làm báo trên địa bàn tỉnh đã bám sát thực tiễn, hòa mình vào dòng chảy chính trị, kinh tế, văn hóa, vào đời sống của các tầng lớp nhân dân; không ngừng học hỏi, nâng cao tri thức, trình độ tác nghiệp, thực hiện tốt trách nhiệm, sứ mệnh người làm báo cách mạng; tích cực tuyên truyền, phổ biến chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đẩy mạnh tuyên truyền đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống; chú trọng, đề cao tính tư tưởng, tính văn hóa, tính giáo dục trong từng sản phẩm báo chí.

Nhiều nhà báo của quê hương Quảng Trị đã trưởng thành, giữ trọng trách tại các cơ quan báo chí trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam và báo chí địa phương được độc giả yêu mến, tin tưởng như: Phan Quang, Nguyễn Đức Lợi, Đinh Như Hoan, Trần Trọng Dũng,Trần Trọng Tốn, Nguyễn Hà Phương, Nguyễn Quốc Hòa, Minh Tứ, Võ Nguyên Thủy, Nguyễn Hoàn...Chính sự dấn thân, bám sát chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bám dân, bám các phong trào, hoạt động thi đua yêu nước không mệt mỏi của các thế hệ nhà báo đã làm nên sự phát triển rực rỡ của báo chí Quảng Trị.

Thông tin về tình hình mọi mặt của quê hương trên Báo Quảng Trị, Đài PT-TH Quảng Trị (nay là Báo và Đài PT-TH tỉnh Quảng Trị), tạp chí Cửa Việt và đội ngũ phóng viên thường trú trên báo Nhân Dân, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các báo Tuổi trẻ, Thanh Niên, Lao động, Tiền Phong, Nông nghiệp, Người Lao động... ngày càng toàn diện, đa dạng, phong phú; chất lượng chính trị, giá trị văn hóa trong các sản phẩm báo chí không ngừng được nâng cao.

Những tác phẩm báo chí mang tinh thần đổi mới, ủng hộ, cổ vũ động viên những nhân tố mới, phong trào thi đua lao động sáng tạo của các tầng lớp nhân dân ở các địa phương; phản ánh thành tựu về mọi mặt, thông tin kịp thời những vụ việc tham nhũng, tiêu cực, lãng phí hay đề xuất các giải pháp để cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện tốt các mục tiêu phát triển... đã góp phần làm nên thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của quê hương Quảng Trị.

Đến nay, tăng trưởng kinh tế duy trì ở mức khá trong nhiều năm liên tục, quy mô nền kinh tế được nâng lên, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực với gần 80% phi nông nghiệp; thu nhập bình quân đầu người đạt 81,2 triệu đồng/người/năm (năm 2024). Tỉnh đang đẩy mạnh triển khai các dự án động lực nhằm tạo bước đột phá trong phát triển, đáng chú ý là các dự án: Khu bến cảng Mỹ Thủy, Khu công nghiệp Quảng Trị, Cảng hàng không Quảng Trị, Đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông-Tây...

Nhiều đô thị được hình thành và phát triển, trong đó thành phố Đông Hà đã được công nhận đô thị loại II. Nông nghiệp, công nghiệp, thương mại-dịch vụ có bước phát triển mạnh mẽ; môi trường đầu tư của tỉnh ngày càng được cải thiện, thu hút nhiều dự án đầu tư lớn trong và ngoài nước. Toàn tỉnh có 75/101 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 4/7 huyện đạt chuẩn huyện nông thôn mới là Cam Lộ, Vĩnh Linh, Triệu Phong, Hải Lăng.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị không ngừng được đẩy mạnh, củng cố. Lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, an sinh xã hội được quan tâm đầu tư, đạt kết quả khá toàn diện, tỉnh Quảng Trị đã cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người nghèo.

Sự cống hiến không ngừng nghỉ của các thế hệ nhà báo vì sự nghiệp báo chí trên quê hương Quảng Trị anh hùng được ghi nhận, tôn vinh xứng đáng. Chúng ta tự hào trong đội hình báo chí cả nước, báo chí Quảng Trị luôn khẳng định được thương hiệu khi có nhiều nhà báo có tác phẩm đoạt các giải thưởng Báo chí quốc gia.

Học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhất là phong cách làm báo của Người và truyền thống, bản sắc của báo chí cách mạng Quảng Trị. Trong bối cảnh hiện nay, để báo chí Quảng Trị tiếp tục hoàn thành tốt sứ mệnh lịch sử của mình, các cơ quan báo chí, mỗi nhà báo cần quan tâm một số nội dung sau:

Thứ nhất, hiện nay, bên cạnh sức mạnh của dân tộc và cơ hội quốc tế to lớn, chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức không nhỏ. Nhất là tình hình thế giới và khu vực đang trải qua thời kỳ nhiều biến động mạnh, nhanh chóng, phức tạp khó lường. Những thành tựu của khoa học- công nghệ làm cho báo chí có bước phát triển vượt bậc nhưng cũng tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của báo chí truyền thống...

Tình hình này đặt ra cho báo chí cách mạng Việt Nam nói chung và báo chí Quảng Trị nói riêng những nhiệm vụ nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang trên chặng đường phía trước. Do vậy, mỗi nhà báo phải luôn nhạy bén, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhiệt huyết và thái độ bình tĩnh trước mọi vấn đề; phải có tấm lòng trong sáng, không để tiêu cực chi phối, không bị tình cảm cá nhân lấn át, mất đi tính khách quan, trung thực của mỗi tác phẩm báo chí.

Không ngừng học tập, nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn và làm chủ công nghệ làm báo hiện đại, đa phương tiện, không ngừng đổi mới, sáng tạo về hình thức thể hiện. Cũng cần phải thấy rằng, khoa học-công nghệ dù phát triển, tạo thuận lợi cho nhà báo tác nghiệp nhưng không thể thay thế được trái tim, khối óc, ý chí, bản lĩnh và nhân cách của người làm báo.

Thứ hai, cơ quan báo chí cần phải tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin tuyên truyền, góp phần củng cố, tăng cường lòng tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà nước, vào thắng lợi của công cuộc đổi mới; tạo sự đồng thuận xã hội, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước; phát hiện, nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt. Phản ánh chính xác, trung thực tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của Nhân dân để báo chí thực sự là tiếng nói của Nhân dân, cầu nối giữa Nhân dân với Đảng, Nhà nước. Báo chí phải là lực lượng xung kích bảo vệ nền tảng tư tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đấu tranh với những quan điểm sai trái, thù địch.

Hiện nay, chúng ta đang đẩy mạnh thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã để nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị, mở rộng không gian phát triển của các địa phương. Để góp phần làm tốt nhiệm vụ đặc biệt quan trọng này, báo chí địa phương cần thông tin tuyên truyền thường xuyên, sâu rộng về chủ trương, chính sách, quy định của trung ương, tỉnh để tạo sự đồng thuận thống nhất cao trong triển khai thực hiện của cả hệ thống chính trị và cán bộ, Nhân dân.

Không lâu nữa sẽ diễn ra đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, Đại hội XIV của Đảng. Do vậy, báo chí địa phương tiếp tục phát huy vai trò là kênh quan trọng trong tiếp nhận ý kiến góp ý, huy động trí tuệ, tinh thần dân chủ, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và Nhân dân tỉnh nhà tham gia góp phần quyết định những quyết sách lớn của tỉnh. Cùng với đó, báo chí phản ánh kịp thời, sinh động các phong trào, hoạt động thi đua chào mừng đại hội đảng các cấp; tiếp tục đề xuất, hiến kế các chủ trương, giải pháp và cơ chế để Quảng Trị tăng tốc phát triển.

Thứ ba, Báo và Đài PT-TH tỉnh Quảng Trị cần triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục ổn định tổ chức bộ máy, các nguồn lực phục vụ hoạt động trên cơ sở các chủ trương, quy định hiện hành để làm tốt chức năng, nhiệm vụ cung cấp thông tin chính thống, định hướng dư luận xã hội và diễn đàn của nhân dân.

Điều này càng có ý nghĩa hơn khi mà hiện nay công nghệ thông tin phát triển như vũ bão, sự bùng nổ của mạng xã hội, mọi người dân đều có thể trở thành nguồn phát thông tin. Cơ quan chủ quản, quản lý báo chí cần quan tâm hơn nữa công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị và nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ những người làm báo. Chủ động, nhạy bén, kịp thời hơn trong việc định hướng thông tin, cung cấp thông tin cho bạn đọc và khán thính giả. Chỉ đạo, kiểm tra, xác minh, xử lý và thông tin kịp thời các vấn đề dư luận quan tâm.

Phát huy truyền thống vẻ vang 100 năm của Báo chí Cách mạng Việt Nam, chúng ta tin tưởng rằng, đội ngũ những người làm báo quê hương Quảng Trị hôm nay, bằng tình cảm, lương tâm, trách nhiệm với sự nghiệp báo chí cách mạng, nghĩa vụ công dân và trách nhiệm xã hội, sẽ tiếp nối truyền thống của các thế hệ đi trước để xây dựng nền báo chí đa phương tiện, thông tin chính xác, kịp thời; giàu tính chiến đấu, tính phản biện, đồng thời rất nhân văn, sáng tạo để đáp ứng nhu cầu phát triển không ngừng của quê hương, đất nước.