Phát huy nguồn lực trí tuệ của văn nghệ sĩ cống hiến cho Thủ đô và đất nước

Phát biểu đề dẫn tọa đàm, nhà báo Vương Minh Huệ, Tổng biên tập tạp chí Người Hà Nội khẳng định, trong hành trình phát triển của Thủ đô, đội ngũ văn nghệ sĩ là những người tiên phong trên mặt trận tư tưởng và sáng tạo, góp phần không nhỏ gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa, định hướng thẩm mỹ, bồi đắp tâm hồn con người.

“Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô, văn nghệ sĩ càng phải nâng cao nhận thức chính trị, ý thức trách nhiệm công dân, trách nhiệm xã hội và bản lĩnh nghề nghiệp, trở thành lực lượng tiên phong trong việc xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản ánh chân thực, sinh động hơi thở của cuộc sống Hà Nội”, nhà báo Vương Minh Huệ cho hay.

Tọa đàm là diễn đàn để các nhà lãnh đạo, nhà quản lý, nhà nghiên cứu và đội ngũ văn nghệ sĩ Thủ đô trao đổi, hiến kế, cùng làm rõ vai trò, trách nhiệm và các giải pháp phát huy tiềm năng sáng tạo của giới văn nghệ sĩ trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội đã đề ra

Tại tọa đàm, các đại biểu phân tích vai trò, vị trí của văn hóa và văn học, nghệ thuật trong chiến lược phát triển Thủ đô Hà Nội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XVIII; phân tích vai trò, trách nhiệm của đội ngũ văn nghệ sĩ Thủ đô trong việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của thành phố giai đoạn 2025-2030, đặc biệt là trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; đồng thời đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm phát huy hiệu quả tài nguyên chất xám và nguồn lực trí tuệ của giới văn nghệ sĩ, từ cơ chế chính sách, môi trường sáng tạo, đầu tư cho văn hóa, đến việc kết nối giữa các hội nghề nghiệp, thiết chế văn hóa và cơ quan quản lý…

Nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam cho rằng, Thủ đô đang có một đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức hùng hậu, đầy tiềm năng, giàu nhiệt huyết cống hiến. Tài năng của văn nghệ sĩ là vốn quý của Thủ đô và đất nước. Bằng sức truyền cảm đặc biệt, văn nghệ sĩ thông qua tác phẩm góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, trở thành luồng ánh sáng có sức lay động và góp phần thức tỉnh đối với những người chưa sống đẹp trên đất Hà thành. Sức truyền tỏa ấy sâu sắc hơn so với hô hào bề nổi.

Nhà thơ Bằng Việt, nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội phát biểu tại tọa đàm.

Lấy ví dụ về những thành công của các Lễ hội Thiết kế sáng tạo thành phố, Festival áo dài, các concert quy mô quốc gia thu hút hàng vạn người, nhà báo Hồ Quang Lợi nhận định, thành phố không chỉ quan tâm mà luôn tạo điều kiện để văn nghệ sĩ phát huy tài năng.
Có thể nói, chưa bao giờ văn nghệ sĩ lại có cơ hội phát huy năng lực sáng tạo như hiện nay. Vì vậy, thời gian tới các văn nghệ sĩ cần vào cuộc với sinh khí mới, tận tâm tận lực, hào hứng sáng tạo và cống hiến cho Thủ đô và đất nước.

Tuy vậy, nhìn lại văn học nghệ thuật Thủ đô thời gian qua, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội Bùi Việt Mỹ cho biết, vẫn thiếu những sáng tác văn học, kịch bản sân khấu, điện ảnh hay những hình tượng nghệ thuật thực sự mang tính đột phá, tương xứng với bề nổi và chiều sâu của đời sống đô thị hiện đại. Con người Hà Nội đang sống giữa truyền thống và hiện đại, giữa cái cũ và cái mới, trong sự va chạm, mâu thuẫn nhưng cũng là động lực phát triển từng ngày. Chính những chuyển động ấy phản ánh quá trình hoàn thiện không ngừng của con người Hà Nội hôm nay.

Bên cạnh đó, theo nhiều đại biểu dự hội nghị, vẫn tồn tại một số biểu hiện và khuynh hướng sáng tác thiếu ý thức, thiếu trách nhiệm, đặc biệt trong khoảng 15 năm trở lại đây, khi các phương tiện truyền thông điện tử và mạng xã hội trở nên phổ biến.

Hoạt động sáng tác văn học, nghệ thuật vì thế cũng nảy sinh nhiều diễn biến phức tạp, một phần do tác động của cơ chế thị trường, dẫn đến sáng tác tùy tiện, chạy theo thị hiếu, câu khách…

Trước thực trạng đó, nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, nhà thơ Bằng Việt cho rằng, văn nghệ sĩ phải có chương trình hành động mới mẻ, táo bạo, quyết liệt để thu được kết quả có quy mô và chất lượng.

Từ MV "Bắc Bling" của Hòa Minzy đạt triệu view; ca khúc "Phù Đổng Thiên Vương" của nhạc sĩ Hồ Hoài Anh, phổ một đoạn bài thơ "Tre Việt Nam" của Nguyễn Duy, được ca sĩ Đức Phúc dàn dựng công phu và biểu diễn thành công tại cuộc thi âm nhạc Intervision ở Moscow năm nay; đến sự bùng nổ 2 bộ phim về chiến tranh "Địa đạo - Mặt trời trong bóng tối" và "Mưa đỏ", đem lại doanh thu cao kỷ lục so với trước đây, chúng ta rút ra rằng: “phải rèn luyện khả năng sáng tạo cao, vượt lên nhiều lần hơn, so với yêu cầu trước đây, làm sao để năng lực sáng tạo của văn nghệ sĩ phải được công nhận chính thức ở tầm châu lục và quốc tế”, nhà thơ Bằng Việt góp ý.

Nhà thơ Bùi Việt Mỹ, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội cho rằng, để phát huy chất xám, nguồn lực trí tuệ của văn nghệ sĩ Thủ đô đúng trọng tâm thì cần cụ thể hóa hơn nữa các giải pháp thúc đẩy sáng tác văn học, nghệ thuật gắn liền với từng nhiệm vụ của Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ mới. Thành phố định hướng và tổ chức các hoạt động thúc đẩy văn nghệ sĩ sáng tác về những thành tựu to lớn trong mọi lĩnh vực lao động, xây dựng và phát triển vì hạnh phúc của nhân dân Thủ đô; khắc họa gương người tốt, việc tốt, con người có lối sống đẹp, dám đổi mới, biết hy sinh vì cộng đồng; làm mới văn hóa truyền thống bằng sáng tạo đương đại; khuyến khích góp ý vào quy hoạch kiến trúc đô thị, giao thông, vệ sinh môi trường; đấu tranh với biểu hiện sai trái, tiêu cực…

Tiến sĩ Trần Thị Minh Thu (Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam) đề xuất, đội ngũ văn nghệ sĩ Thủ đô cần chủ động đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức về công nghiệp văn hóa; không ngừng phát huy tài năng, nâng cao chất lượng chuyên môn, đồng thời am hiểu văn hóa Hà Nội để phát huy những giá trị ưu trội trong sáng tác, thu hút công chúng yêu thích, trải nghiệm.

Hiến kế đưa tác phẩm đến công chúng một cách rộng rãi, nhà báo Nguyễn Quang Hưng, Phó Trưởng Ban Chuyên đề, Báo Nhân Dân, đưa giải pháp cần hỗ trợ tài năng, thúc đẩy chính sách đầu tư sáng tạo, phát triển các không gian và thiết chế văn hóa phục vụ việc thụ hưởng của công chúng nhằm góp phần lan tỏa tác phẩm văn học nghệ thuật...

Thanh Xuân