Phát huy tinh thần học tập suốt đời, lan tỏa mạnh mẽ khí thế phong trào 'Bình dân học vụ số'

Thủ tướng Phạm Minh Chính thực hiện nghi thức phát động phong trào và ra mắt nền tảng "Bình dân học vụ số". (Ảnh: TRẦN HẢI)

Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương: Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an; lãnh đạo một số ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Phong trào "Bình dân học vụ số" có ý nghĩa vô cùng to lớn và nhân văn sâu sắc đối với sự phát triển đất nước, thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công cuộc phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số thông minh, văn minh và nhân văn; phát huy truyền thống hiếu học, ham học hỏi, tinh thần học tập suốt đời của dân tộc Việt Nam.

80 năm trước, khi đất nước vừa giành được độc lập hơn 95% dân số chưa biết đọc, biết viết, "giặc dốt" trở thành một trong ba thứ giặc nguy hiểm (cùng với "giặc đói" và "giặc ngoại xâm"). Phong trào "Bình dân học vụ" ra đời với mục tiêu cấp bách là xóa nạn mù chữ, nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: "Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu". Do đó, việc nâng cao dân trí là nền tảng vững chắc để xây dựng một quốc gia độc lập, hùng cường. Và chỉ trong một thời gian ngắn, hàng triệu người dân Việt Nam đã biết đọc, biết viết, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với các sinh viên Trường đại học Bách khoa Hà Nội (Ảnh: TRẦN HẢI).

Phong trào “Bình dân học vụ” do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động là một biểu tượng của lòng quyết tâm, ý chí, tinh thần đoàn kết giúp người dân thoát khỏi bóng tối mù chữ, tiếp cận tri thức. Phong trào này vẫn nguyên giá trị khi được Tổng Bí thư Tô Lâm nói về Phong trào “Bình dân học vụ số” với tinh thần rộng mở: “Đây không chỉ là một sáng kiến giáo dục, phong trào “Bình dân học vụ số” còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai.

Bằng việc phát huy bài học lịch sử, phấn đấu xây dựng một xã hội không chỉ giàu tri thức mà còn giàu sức mạnh công nghệ, sẵn sàng hội nhập, phát triển” và nhấn mạnh: “Tri thức là chìa khóa, công nghệ là cánh cửa để mở ra một tương lai tươi sáng hơn. Để lan tỏa phong trào “bình dân học vụ số”, không chỉ cần các quyết sách, sự hỗ trợ từ Chính phủ, các tổ chức xã hội, mà hơn hết, người dân chính là chủ thể, cần chủ động học hỏi, sẵn sàng chia sẻ, ứng dụng tri thức số, cùng xây dựng một xã hội tiến bộ trong kỷ nguyên mới”.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, các đồng chí lãnh đạo với lãnh đạo, sinh viên Trường đại học Bách khoa Hà Nội (Ảnh: TRẦN HẢI).

Phát biểu ý kiến tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, sự kiện này là một nhiệm vụ quan trọng nhằm cụ thể hóa các đường lối, chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hưởng ứng tinh thần học tập suốt đời do Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trải nghiệm các dịch vụ công dựa trên nền tảng công nghệ (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao sự nỗ lực, phối hợp hiệu quả của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường đại học Bách khoa Hà Nội và các đơn vị liên quan đã tích cực chuẩn bị tốt cho việc triển khai Phong trào này, cũng như công tác thông tin, tuyên truyền để phong trào được triển khai sâu rộng ngay sau Lễ phát động với tinh thần lấy người dân là trung tâm, chủ thể, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi với các đồng chí lãnh đạo sau khi trải nghiệm các dịch vụ công dựa trên các nền tảng số (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thủ tướng nêu rõ, nhận thức khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là lựa chọn khách quan, chiến lược, ưu tiên hàng đầu, thì không thể không nói đến xã hội số, quốc gia số, công dân số toàn diện, toàn trình, từ đó có thể thấy không thể không có phong trào "Bình dân học vụ số"; từ đó thấy được ý nghĩa quan trọng và tính nhân văn của chương trình, thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công cuộc phát triển, nhất là phát triển kinh tế số, Chính phủ số, công dân số, mang lại văn minh, phát triển bền vững cho đất nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham dự buổi lễ (Ảnh: TRẦN HẢI).

Tinh thần "Bình dân học vụ số" đang tạo động lực, truyền cảm hứng cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thủ tướng nêu rõ, chúng ta đã đề ra 2 mục tiêu phát triển 100 năm là đầy khát vọng nhưng cũng đầy thách thức. Vấn đề là chúng ta phải thích ứng linh hoạt, hiệu quả. Điều này đòi hỏi toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải cố gắng. Phong trào này được kế thừa, nuôi dưỡng, cổ vũ từ phong trào "Bình dân học vụ " do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động, là cầu nối quá khứ và tương lai.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại buổi lễ (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thủ tướng nêu rõ, đất nước đang đứng trước cơ hội lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, phát triển mạnh mẽ với động lực chính đến từ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chúng ta phải thực hiện một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và cấp bách. Đó là, phổ cập tri thức, công nghệ về chuyển đổi số, kỹ năng số cho toàn dân, để mỗi người dân Việt Nam đều có thể tiếp cận, sử dụng hiệu quả các loại hình dịch vụ, nền tảng số, trở thành công dân số, góp phần đẩy nhanh tiến trình, thực hiện thắng lợi cuộc Cách mạng về phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng mong Trường đại học Bách khoa đi đầu trong phong trào "Bình dân học vụ số", là hạt nhân để tạo động lực, truyền cảm hứng cho nhân dân.

Quang cảnh buổi lễ (Ảnh: TRẦN HẢI).

Về kết quả tạo dựng nền tảng cho phong trào, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ số đạt nhiều kết quả tích cực, tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình đạt 45%, người dân đăng nhập Cổng Dịch vụ công quốc gia bằng nền tảng VNeID, với hơn 93 triệu lượt truy cập; Hạ tầng số phát triển mạnh mẽ, đã thương mại hóa 5G, tốc độ internet quốc tế tăng mạnh; 96,4% thôn, bản đã có internet cáp quang, 82,9% hộ gia đình sử dụng Internet cáp quang băng rộng; Kinh tế số có bước phát triển vượt bậc, đóng góp 18,3% GDP, với tốc độ tăng trưởng 20% mỗi năm.

Thương mại điện tử tiếp tục phát triển mạnh mẽ (năm 2024 đạt 28 tỷ USD, tăng 36%). Thanh toán không dùng tiền mặt được triển khai rộng khắp (Tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 57%); Dữ liệu số được xây dựng và đẩy mạnh khai thác; với 10 CSDL quốc gia trọng điểm, trong đó CSDL quốc gia về dân cư đã kết nối với 18 bộ, ngành, 63 địa phương, phục vụ hơn 1,8 tỷ lượt truy vấn.

Triển khai 3 nền tảng thực hiện phong trào: Nền tảng học trực tuyến mở đại trà One Touch và Nền tảng học trực tuyến mở đại trà mobiEdu (đã đào tạo cho hơn 1,2 triệu lượt cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; phổ cập kỹ năng số miễn phí cho hơn 40 triệu lượt người); nền tảng “Bình dân học vụ số”.

Các đại biểu tham dự buổi lễ (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, các Bộ: Công an, Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo, các doanh nghiệp, trường đại học đã chủ động, tích cực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, trong đó có Trường đại học Bách khoa, góp phần vào những thành quả bước đầu hết sức quan trọng. Đây là tiền đề, cơ sở để thực hiện thành công mục tiêu của phong trào.

Thủ tướng cũng lưu ý, trong quá trình triển khai thực hiện phong trào, theo thẩm quyền, các bộ, ngành, địa phương phải chủ động đề xuất, khen thưởng kịp thời những tấm gương tốt, điển hình tiên tiến, cách làm hay. Đồng thời, phải chỉ ra những địa chỉ, tập thể, cá nhân chưa hoàn thành, chưa quan tâm đúng mức đến phong trào này để kiểm điểm và xử lý trách nhiệm theo quy định của Đảng, Nhà nước.

Thủ tướng nhấn mạnh cần coi trọng cơ sở dữ liệu, kết nối các cơ sở dữ liệu, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin thì mới phát huy tốt nhất hiệu quả vì đây là vấn đề toàn cầu. Nếu mỗi người có ý thức bảo vệ dữ liệu thì sẽ bảo vệ cơ sở dữ liệu quốc gia; phải xác định có đột phá trong lĩnh vực này; cả dân tộc, toàn dân phải tham gia để đột phá trong công tác này; phải có giải pháp, quyết tâm của toàn xã hội, toàn dân để đạt được mục tiêu.

Phong trào này phải là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, là mệnh lệnh của trái tim, tư duy thông minh của khối óc, sự hành động quyết liệt của mỗi người dân; khơi dậy và lan tỏa khí thế cách mạng, truyền thống đại đoàn kết, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường và tự hào dân tộc, truyền thống nghìn năm văn hiến, “học, học nữa, học mãi”; dứt khoát phải hoàn thành theo tiến độ đề ra; thi đua lập thành tích hướng tới kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm 2025 và chào mừng đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Thủ tướng yêu cầu phải nỗ lực để sau 1 năm, phong trào "Bình dân học vụ số" phải hoàn thành mục tiêu đề ra.

Mỗi đảng viên, cán bộ, công chức phải tiên phong, gương mẫu trong thực hiện Phong trào, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động; chuyển đổi quá trình học tập, rèn luyện và ứng dụng tri thức, kỹ năng số trở thành nhu cầu tự thân của mỗi người dân; đẩy mạnh cắt giảm chi phí đào tạo, tập huấn; hướng tới miễn phí toàn bộ cho người yếu thế, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tinh thần là “đi từng ngõ, đến từng nhà, hướng dẫn từng người” và với phương châm “Triển khai nhanh chóng-Kết nối rộng khắp-Ứng dụng thông minh”.

Về mục tiêu, Thủ tướng nhấn mạnh, tập trung thực hiện “Một mục tiêu, hai phát huy, ba bảo đảm, bốn nhiệm vụ trọng tâm”

Một mục tiêu: Phổ cập tri thức, kỹ năng số cơ bản cho mọi người dân với tinh thần cách mạng, toàn dân, toàn diện, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau.

Hai phát huy: Phát huy tổng thể, có hiệu quả các nguồn lực của nhà nước, của xã hội, của doanh nghiệp và của toàn dân; Phát huy truyền thống văn hóa, hiếu học, khát vọng vươn lên của con người Việt Nam, tinh thần học tập suốt đời.

Ba bảo đảm: Bảo đảm các cơ chế, chính sách thông thoáng, phù hợp để triển khai Phong trào thiết thực, hiệu quả; Bảo đảm chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh, tính đồng bộ, tính liên kết, tính linh hoạt, không hình thức, màu mè và đúng đối tượng; Bảo đảm sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tăng cường công khai minh bạch, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.

Bốn nhiệm vụ trọng tâm: Nhiệm vụ xây dựng hệ sinh thái học tập số (Phát triển nền tảng học tập số toàn dân, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn); Nhiệm vụ xây dựng cơ chế khuyến khích và tạo động lực học tập (Đưa kỹ năng số vào hệ thống đánh giá lao động, tuyển dụng; ưu đãi cho đối tượng yếu thế; khuyến khích doanh nghiệp tham gia); Nhiệm vụ xây dựng và nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên số (Phát triển đội ngũ giảng viên, tình nguyện viên số; huy động lực lượng đoàn viên, thanh niên, hội viên tham gia); Nhiệm vụ xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát và đánh giá hiệu quả (Xây dựng cơ chế đánh giá; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền; thực hiện giám sát độc lập từ tổ chức xã hội, báo chí và cộng đồng để bảo đảm tính minh bạch).

Để thực hiện thành công Phong trào “Bình dân học vụ số” với những quyết tâm cao, kỳ vọng lớn và với những quan điểm, mục tiêu nêu trên, Thủ tướng đề nghị:

Một là, cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt người đứng đầu, cần tiên phong nâng cao năng lực số, thúc đẩy chuyển đổi số tại địa phương và cơ quan, đơn vị mình; xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, gắn kết với cải cách hành chính và phát triển kinh tế-xã hội; tạo điều kiện để người dân tiếp cận kỹ năng số, dịch vụ, nền tảng số, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể.

Hai là, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và người dân cần tích cực hưởng ứng phong trào. Doanh nghiệp công nghệ giữ vai trò tiên phong, phổ cập kỹ năng số thông qua các nền tảng, dịch vụ và giải pháp phù hợp; đồng hành cùng chính quyền và nhân dân trong công cuộc chuyển đổi số.

Ba là, đẩy nhanh triển khai Đề án nâng cao kỹ năng số, tích hợp kiến thức số và trí tuệ nhân tạo vào giáo dục phổ thông. Đầu tư hạ tầng số, đặc biệt cho vùng sâu, vùng xa và hỗ trợ thiết bị số cho người khó khăn. Phát huy tổ công nghệ số cộng đồng, cùng các mô hình gia đình số, nông thôn số, thành thị số để lan tỏa kỹ năng số rộng khắp.

Bốn là, giao Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp xây dựng khung năng lực số và tài liệu phù hợp từng đối tượng. Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cần được cập nhật, nâng cao kỹ năng số, dùng nền tảng số hiệu quả. Học sinh, sinh viên được trang bị kiến thức số phục vụ học tập và bảo vệ bản thân, từ đó lan tỏa cho người thân, gia đình. Người lao động biết dùng thiết bị thông minh để tăng năng suất. Người dân dùng biết các dịch vụ số thiết yếu, dịch vụ công trực tuyến an toàn.

Năm là, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp các Bộ: Công an, Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện Phong trào, báo cáo kịp thời Ban Chỉ đạo Trung ương về kết quả thực hiện; định hướng các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về phong trào.

Sáu là, phong trào cần gắn kết chặt chẽ, hữu cơ với các phong trào đang triển khai thực hiện, nhất là phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030”. Phát huy vai trò nền tảng khóa học trực tuyến mở đại chúng (MOOC) đáp ứng số lượng lớn người dân tham gia học tập, cập nhật về chuyển đổi số, kỹ năng số.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành địa phương chủ động cung cấp học liệu lên các Nền tảng, đồng thời chủ động cắt giảm ngay 80% chi phí đào tạo, tập huấn trên các nền tảng, đẩy mạnh hợp tác công-tư theo cơ chế thị trường trong phát triển, triển khai các nền tảng; giao Bộ Khoa học và Công nghệ sớm công bố Nền tảng quốc gia khóa học trực tuyến mở đại chúng của Bộ Công an (binhdanhocvuso.gov.vn), lấy ứng dụng VNeID để định danh người học.

Tại buổi Lễ phát động này, Thủ tướng kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, các tổ chức xã hội, xã hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp, doanh nhân, các cơ sở giáo dục, các nhà khoa học, các tổ chức, cộng đồng cùng chung tay tích cực hưởng ứng phong trào có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này.

Tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo đã thực hiện nghi thức phát động và ra mắt nền tảng "Bình dân học vụ số".

* Trước giờ buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan triển lãm một số thành tựu về khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Bộ Công an, Đại học Bách khoa Hà Nội và một số cơ sở giáo dục.

Thanh Giang