Phát huy vai trò doanh nghiệp nữ trong phát triển kinh tế

Khảo sát của VCCI cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp do nữ doanh nhân làm chủ tại Việt Nam có xu hướng ngày càng tăng, hiện chiếm khoảng 24-25% tổng số DN đang hoạt động. Nếu tính cả khu vực kinh tế hộ gia đình, thì tỷ lệ DN do nữ doanh nhân làm chủ chiếm khoảng 30%. Kết quả kinh doanh của khu vực DN do nữ làm chủ không thua kém khu vực DN do nam giới làm chủ, thậm chí có những lĩnh vực còn nổi trội hơn.

Xét về bình đẳng giới, Việt Nam là quốc gia có nhiều tiến bộ, trong đó có bình đẳng giới trong phát triển kinh tế. Theo đánh giá về Chỉ số doanh nhân nữ của MasterCard (MIWE) 2019 mới được công bố tháng 11/2019, Việt Nam nằm trong Top 20 thị trường trên thế giới doanh nhân nữ có điều kiện thuận lợi nhất để phát triển, là 1 trong 7 thị trường có mức độ bình đẳng giới cao trong hoạt động khởi nghiệp…

Tuy nhiên, những con số nêu trên vẫn cho thấy, chỉ tiêu trong Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới 2011-2020 đề ra đến năm 2020 Việt Nam có khoảng 35% DN do nữ làm chủ sẽ không thể thành hiện thực. Nguyên nhân, phụ nữ làm kinh tế vẫn phải gánh 2 vai trong việc cân bằng thiên chức của phụ nữ trong gia đình với công việc kinh doanh, chịu nhiều áp lực định kiến xã hội. Bên cạnh đó, môi trường kinh doanh dù đã có nhiều cải thiện, song phát triển sản xuất, kinh doanh, nhất là hoạt động của các DN do nữ làm chủ vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế VCCI - cho biết: Vấn đề tìm kiếm khách hàng, biến động thị trường, tiếp cận các nguồn vốn, là những khó khăn hàng đầu đối với DN do nữ làm chủ. Tính minh bạch, điều kiện gia nhập thị trường… các doanh nhân nữ đánh giá còn kém lạc quan, nhất là việc tiếp cận thông tin, tài liệu về biểu mẫu thủ tục hành chính, các luật, pháp lệnh, các văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành... Khoảng 34% doanh nhân nữ cho biết, gặp khó khăn khi xin các loại giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh…; 45% đánh giá thủ tục hành chính đất đai phức tạp; 32,9% đánh giá qui hoạch đất đai cấp tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu. Ngoài ra, các nữ doanh nhân cho rằng, chính sách hỗ trợ cho DN do nữ làm chủ phát triển tại các địa phương còn khiêm tốn, thủ tục phức tạp, dịch vụ hỗ trợ kinh doanh còn hạn chế…

VCCI khuyến nghị, cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện thể chế, chính sách để thúc đẩy phụ nữ khởi nghiệp và phát triển DN. Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, cải thiện tính minh bạch và tiếp cận thông tin, gia nhập thị trường, tiếp cận đất đai. Đặc biệt, cần xây dựng khung chiến lược quốc gia phát triển DN do nữ lãnh đạo. Thúc đẩy thị trường dịch vụ hỗ trợ kinh doanh, nâng cao năng lực cho các DN do nữ làm chủ...

Ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch VCCI - cho rằng: Quan niệm và giá trị về sự phát triển đang thay đổi theo hướng nhân văn, bền vững. Phát triển kinh tế cần có những động lực mới mang tính đột phá, bao gồm việc phát huy tốt hơn vai trò của phụ nữ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đó không phải là tranh giành quyền lực, mà là phụ nữ nhận thêm trách nhiệm. Đây cũng là một nội hàm mới trong chính sách phát triển kinh tế của nhiều quốc gia, nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong lãnh đạo phát triển kinh tế và lãnh đạo xã hội.

Bà Lê Thị Nguyệt - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội - đề nghị: VCCI cần đề xuất thêm nhóm giải pháp cụ thể về thúc đẩy bình đẳng giới trong kinh doanh. Trong đó, cần khuyến nghị nâng cao nhận thức của xã hội, các cấp, ngành về vị trí, vai trò của của nữ doanh nhân trong phát triển kinh tế; nâng cao năng lực, phát huy tiềm năng, sức sáng tạo của doanh nhân nữ; tăng cường phát triển các hình thức vườn ươm nữ doanh nhân; hỗ trợ sinh viên nữ trong học tập các ngành nghề kinh doanh, quản lý, phát triển các dự án sáng tạo, khởi nghiệp; thực hiện các nghiên cứu khoa học để phục vụ hoạch định chính sách phát triển doanh nghiệp, doanh nhân nữ trong bối cảnh mới…

Ngọc Quỳnh