Phát triển bền vững chuỗi giá trị tre, luồng tỉnh Thanh Hóa
Chiều 1-3, tại huyện Lang Chánh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Lang Chánh, Công ty CP Bamboo King Vina đã phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội nghị xây dựng mô hình chuỗi giá trị tre, luồng theo hướng phát triển bền vững tại tỉnh Thanh Hóa.
Thanh Hóa có hơn 78.000 ha rừng tre luồng, bình quân mỗi năm cung cấp 60 triệu cây (tương đương 1,6 triệu tấn nguyên liệu) và 80.000 tấn nguyên liệu khác (mùn cưa,...), phục vụ chế biến và xuất khẩu. Giá trị sản xuất hàng năm đạt gần 553 tỷ đồng, chiếm 28,2% giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp, giá trị xuất khẩu bình quân 2,17 triệu USD.
Vùng trồng luồng thâm canh tập trung chủ yếu tại các huyện Quan Hóa, Lang Chánh, Ngọc Lặc, Quan Sơn, Thường Xuân, Bá Thước, Cẩm Thủy giải quyết việc làm cho 102.000 lao động, chiếm 40,8% lao động trong ngành lâm nghiệp. Hiện nay có 2 doanh nghiệp liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ, cấp chứng chỉ FSC cho rừng tre, luồng với 5.414,6 ha. Trong đó, Công ty CP Ngọc Sơn với nhóm hộ huyện Quan Sơn với 69 hộ/3.045 ha rừng luồng, vầu; Công ty CP BWG Mai Châu với nhóm hộ huyện Quan Hóa với 545 hộ/2.369,6 ha rừng luồng. Do đó, tỉnh Thanh Hóa có tiềm năng rất lớn để phát triển chuỗi giá trị tre, luồng và xem đây là loài cây chủ lực của tỉnh.
Tuy nhiên, hình thức liên kết theo chuỗi giá trị trong sản xuất chưa phát triển, các nhà máy chế biến chưa gắn kết với vùng nguyên liệu; việc ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất chưa đáp ứng được yêu cầu; sản phẩm chủ yếu là sản phẩm thô hoặc nguyên liệu trung gian; chưa có nhiều sản phẩm chế biến sâu, giá trị hàng hóa sau chế biến chưa cao. Tỷ lệ nguyên liệu đưa vào chế biến còn thấp (ước đạt khoảng 40%), chủ yếu là tiêu thụ ở dạng nguyên liệu thô, sản phẩm chế biến mới chỉ ở dạng sơ chế nên giá trị sản xuất thấp và gây lãng phí tài nguyên, ô nhiễm môi trường.
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận các giải pháp để nâng cao giá trị, thúc đẩy sự phát triển cây luồng tương xứng với tiềm năng, lợi thế và phát triển tre luồng bền vững. Theo đó, tăng cường sự quản lý, chỉ đạo, điều hành của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương trong việc phát triển vùng nguyên liệu tre, luồng. Quản lý và phát triển bền vững rừng tre, luồng trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở đặc tính sinh thái, điều kiện lập địa, tiếp tục thực hiện tốt các biện pháp thâm canh tăng năng suất, chất lượng rừng.
Thúc đẩy việc cấp chứng chỉ rừng FSC, gắn chế biến với xuất khẩu, đáp ứng yêu cầu của thị trường trong nước và thế giới, góp phần nâng cao giá trị cây tre, luồng. Đẩy mạnh phát triển các mô hình liên kết giữa nông dân - HTX - Doanh nghiệp, tổ chức sản xuất theo chuỗi sản phẩm từ trồng rừng, thu mua nguyên liệu, chế biến và tiêu thụ, nâng cao giá sản phẩm. Tập trung thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực về tài chính, quản trị doanh nghiệp, công nghệ hiện đại, sản xuất quy mô lớn, chế biến sâu, gắn với xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm; hạn chế việc chế biến thô giá trị thấp.