Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục cân nhắc can thiệp thị trường vàng
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, giá vàng tăng ngoài theo xu hướng của thị trường thế giới còn do tâm lý và sự kỳ vọng. Bên cạnh đó, có khả năng vàng tăng giá do hành vi thao túng thị trường. Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục cân nhắc can thiệp thị trường vàng.
Theo báo cáo của NHNN trả lời một số vấn đề được chất vấn tại Quốc hội, thời gian qua, thị trường vàng miếng đã được sắp xếp lại một cách căn bản, với 16 doanh nghiệp và 22 tổ chức tín dụng được cấp phép kinh doanh. Còn đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, có 6.681 doanh nghiệp đủ điều kiện kinh doanh.
Giai đoạn 2014-2019, giá vàng thế giới tương đối ổn định và có xu hướng giảm. Tuy nhiên từ năm 2020 đến nay, giá vàng thế giới biến động rất phức tạp, khó lường theo xu hướng tăng là chủ đạo. Chịu ảnh hưởng từ giá vàng thế giới, giá vàng trong nước biến động tăng mạnh cùng chiều. Từ đầu năm 2024 đến tháng 6/2024, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới nới rộng, đặc biệt là đối với vàng miếng SJC. Mức chênh lệch giá vàng miếng SJC so với giá vàng thế giới có những thời điểm lên đến 18 triệu đồng/lượng (tháng 5/2024). Tại thời điểm sáng 5/11/2024, giá vàng miếng SJC được giao dịch ở mức 87- 89 triệu đồng/lượng, tăng 13,5 triệu đồng/lượng (khoảng 18%) so với đầu năm 2024.
NHNN cho biết, biến động giá vàng trong nước cơ bản phụ thuộc vào diễn biến của giá vàng thế giới và quan hệ cung-cầu trên thị trường. Nhu cầu mua vàng chủ yếu tập trung tại 2 địa bàn lớn là TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và có yếu tố tâm lý, kỳ vọng. "Không loại trừ khả năng có sự tồn tại của các hành vi thao túng thị trường, vi phạm các quy định liên quan của pháp luật về thuế, cạnh tranh…, dẫn đến tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước, đặc biệt là vàng SJC và thế giới", NHNN nhận định.
Để quản lý thị trường vàng, NHNN đã triển khai các phiên đấu thầu bán vàng miếng SJC với nguyên tắc tương tự như các phiên đấu thầu bán vàng miếng đã thực hiện trong năm 2013. Từ 19/4/2024 đến 23/5/2024, NHNN đã tổ chức 9 phiên đấu thầu với tổng khối lượng trúng thầu là 48.500 lượng, tương đương khoảng 1,82 tấn. Tuy nhiên, sau 9 phiên can thiệp theo phương thức đấu thầu, chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá thế giới vẫn ở mức cao.
Để nhanh chóng kiểm soát và giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước so với giá thế giới, NHNN chuyển sang phương thức bán vàng miếng với khối lượng phù hợp, qua 4 ngân hàng và Công ty SJC. Kết quả là từ ngày 3/6 đến 29/10/2024, NHNN đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC, tương đương khoảng 11,46 tấn vàng.
Trước thời điểm NHNN thông báo chủ trương thực hiện bán vàng miếng SJC trực tiếp, vàng miếng SJC trên thị trường trong nước được mua bán ở mức 89-92 triệu đồng/lượng, chênh lệch so với giá thế giới hơn 18 triệu đồng/lượng (~25%). Kể từ khi chính thức thông báo thực hiện phương án bán vàng miếng trực tiếp, chênh lệch giá bán vàng miếng trong nước so với giá thế giới đã giảm, hiện chỉ còn chênh khoảng 3-5 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới (khoảng 5-7%).
Cùng với đó, NHNN đã tăng cường công tác kiểm tra, phối hợp với các cơ quan chức năng trên địa bàn các tỉnh, thành phố (Cục Quản lý thị trường, Sở Khoa học và Công nghệ, Công an...) kiểm tra các đơn vị có hoạt động kinh doanh vàng, chấn chỉnh hoạt động kinh doanh vàng. NHNN đã ban hành quyết định thanh tra đối với 6 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh vàng việc chấp hành chính sách pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng…
Tuy nhiên, hiện vẫn còn chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế, vì thế, NHNN sẽ tiếp tục cân nhắc can thiệp thị trường vàng (nếu cần thiết) với khối lượng, tần suất phù hợp nhằm mục tiêu ổn định thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ.
Bên cạnh đó, phối hợp với các bộ, ngành liên quan để triển khai công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, kịp thời phát hiện những sơ hở, bất cập để xử lý; tiến hành tổng kết đầy đủ việc thực hiện Nghị định 24/2012/NĐ-CP, đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn, góp phần ngăn chặn tình trạng vàng hóa nền kinh tế, không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô…