Phát triển cụm công nghiệp - Động lực tăng trưởng bền vững của tỉnh Bình Định

Phát triển cụm công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường

Mới đây, UBND tỉnh Bình Định vừa có Quyết định số 1695/QĐ-UBND ngày 20/5/2025 chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp Cầu 16, xã Tây Thuận, huyện Tây Sơn.

Theo đó, dự án có tổng vốn đầu tư 180,6 tỷ đồng, quy mô đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trên toàn bộ diện tích được quy hoạch 37 ha, bao gồm các hạng mục chính như: san nền; xây dựng hệ thống giao thông nội bộ; hệ thống cấp, thoát nước; hệ thống thu gom và xử lý nước thải; hệ thống cấp điện; cây xanh.

Mục tiêu của dự án là tạo quỹ đất để thu hút đầu tư của các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất vào địa bàn; tạo việc làm cho lao động ở địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng tăng tỷ lệ lao động phi nông nghiệp và tỷ trọng đóng góp của ngành công nghiệp trong cơ cấu kinh tế. Thời hạn hoạt động của dự án là 50 năm, tiến độ xây dựng trong 36 tháng.

Tỉnh Bình Định hiện có 46 cụm công nghiệp với tổng diện tích 1.639 ha được quyết định thành lập. Ảnh: Dũng Nhân

Được biết, thời gian gần đây, tỉnh Bình Định liên tiếp chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng hàng loạt cụm công nghiệp trên địa bàn, đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ trong chiến lược phát triển công nghiệp gắn với tăng trưởng bền vững và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Cụ thể, nhiều cụm công nghiệp quy mô lớn đã được phê duyệt như: Cụm công nghiệp Trung Hiệp (huyện Vĩnh Thạnh) với diện tích 61 ha, tổng vốn đầu tư hơn 364 tỷ đồng; Cụm công nghiệp Tà Súc giai đoạn 3 (huyện Vĩnh Thạnh) có quy mô 35 ha; hay Cụm công nghiệp Nhơn Tân (thị xã An Nhơn) rộng 30 ha, tổng vốn hơn 185 tỷ đồng. Đây là các khu vực được định hướng thu hút doanh nghiệp vừa và nhỏ trong các lĩnh vực ít gây ô nhiễm như cơ khí, chế biến gỗ, may mặc, và sản xuất vật liệu xây dựng.

Việc mở rộng và hình thành các cụm công nghiệp không chỉ nhằm đẩy mạnh phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn tỉnh, mà còn giải quyết bài toán quy hoạch đô thị và bảo vệ môi trường. Điển hình là Cụm công nghiệp Bùi Thị Xuân mở rộng tại TP. Quy Nhơn (18,3 ha), được xây dựng để di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư, góp phần đảm bảo mỹ quan đô thị và chất lượng sống cho người dân.

Bên cạnh đó, các cụm công nghiệp mới còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương, đặc biệt tại các huyện miền núi như Vĩnh Thạnh, Phù Mỹ, Hoài Ân. Đây cũng là tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế vùng sâu, vùng xa – nơi trước đây gặp nhiều khó khăn trong thu hút đầu tư.

Siết quản lý, phát triển công nghiệp sinh thái

Theo định hướng đến năm 2025, Bình Định đặt mục tiêu có trên 90% cụm công nghiệp hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, thu hút ít nhất 26 dự án thứ cấp. Giai đoạn 2026-2030, tỉnh kỳ vọng thu hút trên 200 dự án sản xuất kinh doanh, với diện tích sử dụng đất bình quân 4-5 ha/dự án. Song song đó, tỉnh cũng khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư hạ tầng các cụm công nghiệp, tiến tới mô hình phát triển năng động và bền vững hơn.

Việc đẩy mạnh phát triển hệ thống cụm công nghiệp thời gian qua đã thể hiện quyết tâm của Bình Định trong việc cải thiện môi trường đầu tư, đồng thời từng bước xây dựng nền công nghiệp địa phương theo hướng hiện đại, hiệu quả và thân thiện với môi trường. Đây sẽ là một trong những động lực quan trọng đưa Bình Định vươn lên trở thành điểm đến hấp dẫn trong bản đồ công nghiệp khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Các cụm công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Kết luận tại cuộc họp về tình hình hoạt động, triển khai thực hiện các khu công nghiệp và một số cụm công nghiệp trọng điểm trên địa bàn tỉnh vào tháng 4/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn cho biết, quan điểm chung của tỉnh Bình Định là sẽ lựa chọn chủ đầu tư khu, cụm công nghiệp đảm bảo năng lực tài chính; có khả năng thu hút các nhà đầu tư thứ cấp lấp đầy khu, cụm công nghiệp và triển khai thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường cũng như kiên quyết xử lý đối với các trường hợp chủ đầu tư chây ì, chậm tiến độ, không đảm bảo năng lực thực hiện dự án và không hoàn thành chỉ tiêu đầu tư, phát triển được giao trong vòng 02 năm liên tiếp.

Theo đó để phát triển các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan và Chủ đầu tư các khu, cụm công nghiệp phải làm "thật" và phải tập trung thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để đảm bảo mặt bằng sạch phục vụ thu hút nhà đầu tư thứ cấp vào đầu tư sản xuất kinh doanh trong các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng cần chuyển sang khu, cụm công nghiệp sinh thái. Trong đó, đối với khu, cụm công nghiệp mới phải xây dựng theo tiêu chí thực hiện cộng sinh công nghiệp, sử dụng năng lượng xanh, tái chế, tuần hoàn... và thực hiện mô hình khu, cụm công nghiệp sinh thái theo quy định. Đối với các khu, cụm công nghiệp cũ cũng phải thực hiện chuyển đổi dần sang sinh thái.

Hạ Vĩ