Phát triển đô thị bền vững theo hướng xanh sạch, thân thiện với môi trường

"Cuộc chiến" chống biến đổi khí hậu là ưu tiên hàng đầu

Phó Chủ tịch vùng Ile de France (Pháp) Beaudet Stephane cho rằng, các TP và cộng đồng bền vững có thể mang đến cho mọi người cơ hội việc làm, tiếp cận các dịch vụ cơ bản như năng lượng, nhà ở, giao thông, không gian công cộng xanh, đồng thời cải thiện việc sử dụng tài nguyên và giảm tác động tới môi trường. “Ở Pháp, 1 xe bus sẽ tiêu thụ 40% năng lượng so với phương tiện cá nhân chở cùng lượng người, đặc biệt với xe bus sạch", Phó Chủ tịch Hội đồng Vùng Ile de France, ông Beaudet Stephane chia sẻ tại hội thảo.

Theo ông Beaudet Stephane, phát triển giao thông công cộng xanh, đảm bảo khả năng tiếp cận cơ bản của người dân về không gian xanh, năng lượng, tối ưu hóa nguồn tài nguyên, chính là những yếu tố một đô thị bền vững cần có.

Hội thảo "Đô thị bền vững" thu hút nhiều ý kiến tham luận đáng chú ý.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các địa phương phải vượt qua nhiều khó khăn. Vấn đề này đặc biệt quan trọng ở Việt Nam, nơi dân cư đô thị, chủ yếu sống ở vùng đồng bằng, đang phải đối mặt với hậu quả của sự nóng lên toàn cầu (nước dâng cao, lũ lụt, bão...). "Cuộc chiến" chống biến đổi khí hậu cũng là ưu tiên hàng đầu của chính quyền địa phương Pháp. Ông Beaudet Stephane hy vọng, hợp tác địa phương Việt Nam - Pháp sẽ tìm ra những biện pháp ứng phó với những thách thức để đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Theo ông Beaudet Stephane, tại vùng Ile de france, hiện đã có một số dự án thí điểm và điển hình, theo đó thành lập nhóm chuyên gia biến đổi khí hậu và sinh học, hỗ trợ các chủ thể kinh tế nông nghiệp, bảo vệ rừng, đổi mới sáng tạo.

Đối với Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng Vùng Ile de France cho biết, điểm tương đồng với Hà Nội và vùng là mục tiêu chú trọng giảm thiểu chất thải, chất nhựa trong các dự án xây dựng, tiến tới cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Ile de France có kế hoạch hợp tác giúp cho Hà Nội nghiên cứu và hướng dẫn phát triển bền vững qua các chính sách cụ thể vể xử lý rác thải dự án, xây những “khu chợ không rác” với sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp Pháp. Phía vùng Ile de France rất khuyến khích mở rộng mô hình Phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm sang khu vực lân cận, đồng thời đã và đang triển khai hỗ trợ Hà Nội trong các dự án thiên nhiên ở phố như cải tạo vườn hoa Diên Hồng.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn, các chương trình hợp tác về đô thị của Hà Nội thời gian qua được triển khai ở nhiều cấp độ và hình thức, nhằm giải quyết các thách thức của đô thị hóa, đảm bảo dung hòa những giá trị hiện đại với truyền thống, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, hội nhập và giữ gìn văn hóa để đô thị đáng sống hơn.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn chia sẻ tại hội thảo.

"Tính tới hết năm 2022, riêng Hà Nội, là trung tâm văn hóa – kinh tế- chính trị của cả nước, hiện có dân số khoảng 8,5 triệu người, diện tích xấp xỉ 3.360km2, chịu áp lực giải quyết khối lượng công việc lớn, phức tạp. “Những thách thức này đòi hỏi phương án triển khai quy hoạch, phát triển đô thị đồng bộ, mang tính chiến lược. Trong tiến trình đó, Hà Nội rất chú trọng đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các quốc gia có bề dày trong phát triển đô thị, trong đó có vùng Ile de France và nhiều địa phương của Pháp có hệ thống giao thông công cộng hàng đầu thế giới và kinh nghiệm sâu sắc trong lĩnh vực này”, ông Tuấn nói.

Nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý phát triển đô thị bền vững

Tại hội thảo, đại diện quận Hoàn Kiếm đã chia sẻ về hợp tác với Pháp trong lĩnh vực quy hoạch không gian xanh trên địa bàn. Trong đó, nổi bật là Dự án cải tạo, chỉnh trang khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm và Dự án cải tạo vườn hoa Diên Hồng. Dự án đã góp phần hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật đô thị và cảnh quan khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm, xứng tầm di tích Quốc gia đặc biệt, bảo đảm gìn giữ và phát huy được các giá trị di sản nhưng vẫn đáp ứng được những nhu cầu hiện tại của người dân Hà Nội.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn cho biết, định hướng phát triển đô thị Việt Nam, thời gian tới, sẽ tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ chủ yếu. Trong đó, cần thống nhất nhận thức, tư duy, hành động về vai trò của đô thị. Nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị bền vững. Cùng với đó là đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết, thích ứng với biến đổi khí hậu. Xây dựng các cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật tạo ra hành lang pháp lý, khơi thông nguồn lực và các điểm nghẽn trong phát triển đô thị thời gian qua, tạo sức bật và lợi thế nhất định cho phát triển đô thị thời gian tới. Ngoài ra, cần thúc đẩy quan hệ hợp tác và đối tác trong phát triển đô thị để xây dựng mô hình phát triển đô thị bền vững, tăng trưởng xanh, có khả năng thích ứng biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai, dịch bệnh.

Nhiều ý kiến tại hội thảo tập trung vào các tiêu chí xây dựng đô thị bền vững.

Chia sẻ về những kinh nghiệm tại cộng đồng đô thị Grand Poitiers, ông Aloïs Gaborit, Phó Chủ tịch Cộng đồng đề cập tới 3 nguyên tắc về năng lượng có thể đưa ra để đảm bảo cho quá trình điều chỉnh đô thị theo hướng xanh sạch, thân thiện với môi trường và bền vững.

Thứ nhất là tiết kiệm đất đai, TP cam kết hạn chế tiêu dùng đất đai để chống lại hiện tượng nhân tạo hóa mặt đất, bảo vệ sản xuất nông nghiệp gần thành phố. Thứ hai, tiết kiệm sử dụng tài nguyên, đó là việc tăng cường sử dụng vật liệu nguồn gốc tự nhiên, khuyến khích đổi mới trong kinh tế tuần hoàn và tái sử dụng vật liệu góp phần tái cơ cấu các ngành tái sử dụng.

Thứ ba là đảm bảo đô thị có khả năng chống chịu, thích ứng với biến đổi khí hậu, ví dụ như khuyến khích hiệu quả năng lượng tối ưu tòa nhà, tích hợp thực vật hóa vào các dự án, quản lý tối ưu nguồn nước …

“Những nguyên tắc này hướng đến xây dựng các đô thị đang và sẽ trở thành những TP đáng sống. Mặt khác, để đảm bảo được những nguyên tắc này, quá trình đô thị hóa cần tính đến yêu cầu bao trùm xã hội”, ông Aloïs Gaborit lưu ý.

T.Linh