Phát triển Khu công nghệ cao Láng Hòa Lạc:'Trụ cột' trong tăng trưởng kinh tế, tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thủ đô

Đưa khu CNC Láng Hòa Lạc trở thành “thung lũng công nghệ sáng tạo” của Việt Nam

Sau hơn 25 năm xây dựng, Khu CNC đã thu hút 110 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 5 tỷ USD; đồng thời bước đầu Khu CNC Hòa Lạc đã hình thành được các cụm nghiên cứu - đào tạo - sản xuất công nghệ cao. Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy nhiều điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng xã hội, nhân lực chất lượng cao và cơ chế thu hút hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cần sớm được tháo gỡ.

TS Nguyễn Quân - Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN nhấn mạnh: “Trái tim của Khu CNC Hòa Lạc phải là Khu nghiên cứu và phát triển (R&D), đây là hạt nhân để lan tỏa đổi mới sáng tạo và thu hút đầu tư công nghệ cao”.

TS Nguyễn Quân cho rằng, Khu CNC Hòa Lạc cần tiếp tục phát triển theo sứ mệnh đã được Chính phủ đặt ra ngay từ khi thành lập, đồng thời phải thích ứng với bối cảnh mới của kinh tế số và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Để đạt được điều này, TS Nguyễn Quân đề xuất một số giải pháp trọng tâm như: Cho phép xây dựng nhà ở và dịch vụ ngay trong Khu CNC Hòa Lạc nhằm phục vụ nhu cầu của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học, lao động chất lượng cao đến làm việc; hình thành một môi trường sống - làm việc đồng bộ, hấp dẫn; hình thành và vận hành Quỹ đầu tư mạo hiểm để thúc đẩy thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, hỗ trợ startup và kết nối hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; điều chỉnh, hoàn thiện quy hoạch Khu CNC Hòa Lạc theo hướng hợp lý, tích hợp các không gian nghiên cứu, sản xuất, dịch vụ và đô thị sáng tạo.

Theo TS Nguyễn Quân, đây là những yếu tố then chốt để Khu CNC Hòa Lạc thực sự trở thành “thung lũng công nghệ sáng tạo” của Việt Nam, đáp ứng kỳ vọng của Chính phủ và TP/Hà Nội trong giai đoạn tới.

Phó Trưởng ban Chính sách, Chiến lược T.Ư Phạm Đại Dương cho rằng, Ban Quản lý cần tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng, cụ thể hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Kế hoạch số 01 của Ban Chỉ đạo T.Ư, nhất là các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển công nghệ cao để từ đó định hướng xây dựng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc trong thời gian tới. Việc triển khai đồng bộ các văn bản chiến lược này sẽ giúp Hòa Lạc gắn kết với quy hoạch vùng Thủ đô và các mục tiêu Quốc gia về khoa học - công nghệ trong tương lai.

Đồng thời nhấn mạnh, cần hình thành sàn giao dịch công nghệ nhằm thúc đẩy chuyển giao kết quả nghiên cứu, hỗ trợ thương mại hóa sản phẩm công nghệ cao, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Ban Quản lý cần tham mưu UBND TP.Hà Nội làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ để đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Khu CNC Hòa Lạc, bảo đảm tính đột phá và hấp dẫn trong thu hút đầu tư công nghệ cao.

Một góc KCNC Hòa Lạc. Ảnh: PV

Bên cạnh đó, các đại biểu đã đưa ra nhiều phân tích sâu sắc, đánh giá thực trạng, đồng thời đề xuất giải pháp như: hoàn thiện cơ chế tự chủ cho Ban Quản lý, xây dựng mô hình đô thị đổi mới sáng tạo tích hợp, ưu tiên các ngành công nghệ lõi (AI, bán dẫn, công nghệ sinh học, vật liệu mới), phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp - viện - trường - doanh nghiệp và tăng cường liên kết vùng để tạo sức lan tỏa. Ngoài ra, các đại biểu cũng đề xuất cần tăng cường hoạt động quảng bá, xúc tiến đầu tư cho Khu CNC Hòa Lạc và điều chỉnh quy hoạch tổng thể, phân khu chức năng để phù hợp hơn với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới…

Đề án phát triển Khu CNC Hòa Lạc hướng tới mục tiêu: đến năm 2030, cơ bản hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, thu hút tối thiểu 500 doanh nghiệp công nghệ cao; đến năm 2035, hình thành đô thị khoa học - công nghệ xanh, thông minh với cộng đồng hơn 100.000 nhân lực và đến 2045 trở thành “thung lũng công nghệ sáng tạo” của Việt Nam và khu vực châu Á.

Chính sách đặc thù nhằm tạo sự khác biệt và sức cạnh tranh

Hà Nội đang khẩn trương hoàn thiện Đề án Phát triển Khu công nghệ cao (KCNC) Hòa Lạc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, với kỳ vọng đưa nơi đây trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu - phát triển và sản xuất công nghệ cao hàng đầu cả nước, góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa Thủ đô và đất nước.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Trương Việt Dũng mục tiêu phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc trở thành động lực tăng trưởng kinh tế, tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Trong đó, số giải pháp lớn Đề án đặt ra bao gồm đẩy nhanh hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng khoa học công nghệ và kết nối giao thông; trong đó việc cần phải làm ngay là các giải pháp đầu tư xây dựng để cung cấp điện ổn định, đầy đủ với chất lượng cao, điện xanh-điện sạch; cung cấp nước sạch sinh hoạt cũng như nước phục vụ cho sản xuất tại KCNC; cung cấp viễn thông, cáp quang internet và các dịch vụ thiết yếu để phục vụ các doanh nghiệp,nhà đầu tư đã và sẽ đầu tư trong KCNC Hòa Lạc. Bên cạnh đó là các giải pháp nhằm thúc đẩy công tác thu hút đầu tư có chọn lọc;phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo;phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao…

Điểm nhấn quan trọng của Đề án là các kiến nghị cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo sự khác biệt và sức cạnh tranh cho KCNC Hòa Lạc so với các khu công nghệ cao và khu công nghiệp khác trên cả nước, hướng tới xây dựng một môi trường đầu tư đột phá, linh hoạt, hiệu quả; đồng thời nâng cao năng lực quản trị, tự chủ của Ban Quản lý và thu hút mạnh mẽ nguồn lực chất lượng cao trong và ngoài nước

Từ nay đến năm 2030, Đề án xác định xây dựng Hòa Lạc trở thành đô thị công nghệ cao thông minh, hiện đại, có môi trường sống, làm việc lý tưởng cho chuyên gia công nghệ. Tầm nhìn đến 2045, Hòa Lạc sẽ trở thành trung tâm R&D, sản xuất công nghệ cao quy mô khu vực, với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hoàn chỉnh, đóng góp lớn vào GDP và năng suất lao động của Hà Nội và Việt Nam.

Việc triển khai thành công Đề án không chỉ có ý nghĩa riêng với Hà Nội mà còn góp phần thực hiện các chiến lược lớn của T.Ư về khoa học - công nghệ và công nghiệp hóa đất nước trong kỷ nguyên số, mà đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Văn Anh