Phát triển ngành công nghệ sinh học

“Cụ thể như lĩnh vực nông nghiệp, chúng tôi đã làm chủ được quy trình nhân giống cấy mô, cây keo lai cấy mô. Trung tâm có năng lực sản xuất hơn 1 triệu cây để cung ứng cho thị trường. Ngoài ra, Trung tâm còn làm chủ công nghệ về sinh sản nguồn lợi giống cá đồng (cá trê vàng, cá sặt rằn, cá lóc...). Ðồng thời, làm chủ quy trình sản xuất chế phẩm sinh học để xử lý nguồn nước nuôi trồng cũng như xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh", ông Nghị cho biết thêm.

Hằng năm, với đội ngũ có trình độ kỹ thuật cao, Trung tâm đã đăng ký thực hiện nhiều nhiệm vụ để phát triển CNSH trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2023, Trung tâm đã triển khai ứng dụng CNSH để nhân giống, phát triển các dòng keo lai, keo lá tràm phù hợp trên vùng đất ở tỉnh Cà Mau, thực hiện các kỹ thuật nuôi cấy tế bào thực vật để tạo giống chuối, keo lai, keo lá tràm 38.300 cây giống; sản xuất và tiêu thụ 702 ngàn cây giống chuối cấy mô; sản xuất và cung ứng được 52 ngàn lít chế phẩm vi sinh phục vụ nuôi trồng thủy sản và xử lý ô nhiễm môi trường.

Kỹ sư của Trung tâm đang chăm sóc giống cây lan kim tuyến, loại dược liệu quý, để trồng nhân rộng.

Ðồng thời, hỗ trợ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu và ứng dụng CNSH trong nông nghiệp, tạo ra các giống cây trồng, vật nuôi thích nghi với biến đổi khí hậu, chống chịu sâu bệnh, có năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao; các chế phẩm sinh học phòng bệnh cho cây trồng, vật nuôi, nhất là các loại dịch bệnh nguy hiểm, mới phát sinh, góp phần xây dựng nền nông nghiệp an toàn, hiệu quả, bảo tồn và phát triển các nguồn gen quý, hiếm theo đặc thù bản địa của tỉnh.

Triển khai thực hiện dự án cấp tỉnh “Ứng dụng công nghệ xây dựng mô hình nuôi thẻ chân trắng siêu thâm canh tuần hoàn khép kín, đạt năng suất và hiệu quả tại Cà Mau”, nhằm ứng dụng công nghệ để xây dựng và phát triển thành công mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh, tuần hoàn khép kín, không sử dụng hóa chất, kháng sinh, có hệ số an toàn cao, năng suất cao, tỷ suất lợi nhuận cao, không tác động xấu đến môi trường, sản phẩm tạo ra giá thành sản xuất thấp, khí thải các bon thấp, góp phần phát triển ngành nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh hiệu quả, bền vững.

“Ðặc biệt, khoảng 2 năm trở lại đây, trên các lĩnh vực hoạt động phát triển kinh tế của tỉnh luôn chú trọng phát triển và ứng dụng CNSH trong bảo vệ môi trường; giảm thiểu suy thoái, phục hồi và cải thiện chất lượng môi trường đất, nước, không khí, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, sử dụng bền vững nguồn tài nguyên thiên nhiên của tỉnh, từng bước tiến đến xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; ứng dụng, chuyển giao công nghệ sản xuất sản phẩm sinh học thân thiện với môi trường; tập trung vào lợi thế về phát triển kinh tế biển, đảo và du lịch”, ông Nghị phấn khởi.

Mô hình nuôi tôm không thay nước tại huyện Cái Nước, do Trung tâm Thông tin và Ứng dụng KH&CN phối hợp với Trường Ðại học Cần Thơ thử nghiệm và thành công.

Ông Nghị thông tin, thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 30/1/2023 của Bộ Chính trị về phát triển và ứng dụng CNSH phục vụ phát triển bền vững đất nước trong tình hình mới, Trung tâm đã tham mưu Sở KH&CN trình với Tỉnh ủy ban hành Chương trình số 46-CTr/TU, ngày 27/4/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; trình UBND tỉnh để ban hành Kế hoạch số 212/KH-UBND về nghiên cứu, ứng dụng phát triển CNSH để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh giai đoạn 2020-2030. Kế hoạch đề cập việc phát triển, nghiên cứu CNSH bao trùm trên nhiều lĩnh vực (nông nghiệp, tài nguyên môi trường, y tế, công nghệ thực phẩm...).

"Thời gian tới, Trung tâm sẽ thực hiện nhiệm vụ của UBND tỉnh giao là xây dựng đề án tổng thể phát triển CNSH của tỉnh, bao gồm những lĩnh vực như nông nghiệp, môi trường và nhiều lĩnh vực khác theo thế mạnh của tỉnh. Trong đó, tập trung phát triển các đối tượng cây trồng, vật nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu. Ðầu tư thêm cơ sở hạ tầng, xây dựng các mô hình ứng dụng CNSH sinh thái nước ngọt và nước lợ. Ðồng thời, đào tạo nguồn nhân lực, cán bộ kỹ thuật để phát triển nghiên cứu, ứng dụng CNSH đáp ứng cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ngoài ra, đề án này nhằm thực hiện nhiệm vụ của tỉnh giao là phát triển CNSH trở thành ngành kinh tế - kỹ thuật đóng góp khoảng 10% trong tỷ trọng GRDP của tỉnh trở lên”, ông Nghị chia sẻ.

Đa dạng nguồn giống được nhân tại Trung tâm để cung ứng cho người dân và thị trường.

Cụ thể, về nghiên cứu phát triển, ứng dụng CNSH, hằng năm thực hiện từ 1-2 nhiệm vụ KH&CN cấp Trung ương, cấp tỉnh về nghiên cứu phát triển, ứng dụng CNSH trong các lĩnh vực sản xuất và đời sống. Tập trung đầu tư cơ sở vật chất để tăng cường tiềm lực nghiên cứu phát triển, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực KH&CN, có đủ năng lực dẫn dắt, phát triển ngành CNSH của tỉnh. Ứng dụng rộng rãi, có hiệu quả CNSH vào sản xuất và đời sống, phấn đấu có trên 50% cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, hộ dân sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên các lĩnh vực có tiềm năng, thế mạnh ứng dụng các sản phẩm CNSH để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả. Tận dụng tiềm năng, thế mạnh của tỉnh để phát triển doanh nghiệp khoa học - công nghệ, có đủ năng lực tham gia nghiên cứu, phát triển, tiếp nhận CNSH; phát triển ít nhất 4 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sản phẩm CNSH chủ lực trên các lĩnh vực ứng dụng CNSH theo thế mạnh của tỉnh như: nông nghiệp, công thương, bảo vệ môi trường, y dược.

Ðến năm 2045, hoạt động nghiên cứu, phát triển và ứng dụng CNSH tỉnh đạt trình độ tiên tiến, cơ bản bắt kịp trình độ của các tỉnh, thành phố phát triển trong cả nước. Phấn đấu toàn tỉnh có trên 80% cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, đơn vị, hộ dân sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên các lĩnh vực có tiềm năng, thế mạnh, tích cực ứng dụng các sản phẩm có nguồn gốc sinh học để nâng cao năng suất, chất lượng dịch vụ. Phát triển hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo về CNSH của tỉnh thuộc nhóm các địa phương dẫn đầu trong khu vực ÐBSCL và đóng góp từ 15% trở lên trong tỷ trọng GRDP của tỉnh./.

Kim Cương