Phát triển sản phẩm OCOP từ tài nguyên bản địa

Qua đó, nhiều sản phẩm từ tài nguyên bản địa góp phần nâng tầm thương hiệu địa phương, khẳng định vị thế trên thị trường trong và ngoài nước.

Vùng nguyên liệu sản xuất Trà Phúc Lộc Thọ của Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long (huyện Chương Mỹ).

Từ sản vật quê hương đến sản phẩm quốc gia

Ngày 26-6 vừa qua, sản phẩm Trà Phúc Lộc Thọ của Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long (xã Đại Yên, huyện Chương Mỹ) chính thức được công nhận đạt chuẩn OCOP 5 sao - sản phẩm cấp quốc gia. Đáng chú ý, đây là một trong những sản phẩm điển hình tiêu biểu trong phát triển sản phẩm OCOP từ tài nguyên bản địa.

Chia sẻ về câu chuyện nguồn gốc sản phẩm, ông Phan Trung Kiên, thành viên Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long cho biết: Thành phần chính của các loại trà được chế biến từ cây cà gai leo - dược liệu quý trong y học cổ truyền của Việt Nam. Chúng tôi đã khéo léo kết hợp cà gai leo với nụ vối, xạ đen… có tác dụng cao trong chăm sóc sức khỏe. Toàn bộ dược liệu để sản xuất các loại trà được công ty phát triển theo chuỗi giá trị khép kín từ nghiên cứu giống cây trồng, xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, đến chế biến sâu và phát triển thương hiệu theo định hướng nông nghiệp sạch, bền vững.

Với chất lượng sản phẩm tốt cùng cách làm bài bản, khoa học, bộ sản phẩm Trà Phúc Lộc Thọ của công ty đã qua các vòng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp huyện, cấp thành phố, cấp trung ương và chính thức được công nhận OCOP 5 sao.

Không chỉ với Trà Phúc Lộc Thọ đến từ huyện Chương Mỹ, nhiều địa phương khác của Hà Nội cũng đang tận dụng tốt nguồn tài nguyên đặc trưng để phát triển sản phẩm OCOP mang bản sắc riêng. Trong đó, huyện Thanh Oai nổi bật với tương Cự Đà, sản phẩm gắn liền với nghề truyền thống của làng cổ Cự Đà; huyện Thanh Trì có rượu Ngâu xã Tam Hiệp được chế biến từ bí quyết dân gian lâu đời; huyện Ba Vì phát triển sản phẩm từ sữa bò, sữa dê; gà đồi, mật ong, khoai lang… Mỗi sản phẩm là một câu chuyện văn hóa, lịch sử được kể bằng hương vị và chất lượng, tạo nên hệ sinh thái OCOP phong phú và bền vững.

Giúp sản phẩm khẳng định vị thế trên trường quốc tế

Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP, với hơn 3.300 sản phẩm được đánh giá, phân hạng từ 3 sao trở lên. Trong đó, nhiều sản phẩm được xây dựng từ chính những tài nguyên bản địa như nông sản đặc trưng, dược liệu quý, nghề truyền thống lâu đời… góp phần định vị thương hiệu nông sản Thủ đô trên bản đồ quốc gia.

Chia sẻ với phóng viên Báo Hànôịmới, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội Hà Thị Vinh, đồng thời là chủ thể của nhiều sản phẩm OCOP 4 sao và 5 sao về gốm sứ, cho biết: Sau khi được đánh giá, công nhận, sản phẩm OCOP không chỉ khẳng định giá trị chất lượng, mà còn góp phần đưa sản phẩm Việt tiến gần hơn tới thị trường quốc tế, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn gắn với phát triển bền vững. Hiện nay, sản phẩm được chứng nhận OCOP 5 sao của Hà Nội đều có tiềm năng phát triển rất lớn. Trong đó, riêng sản phẩm gốm sứ của chúng tôi đã xuất khẩu đến nhiều quốc gia ở châu Âu, châu Mỹ, châu Á… Đây là minh chứng rõ nét cho thấy, nếu biết cách khai thác hiệu quả tài nguyên bản địa kết hợp công nghệ, tiêu chuẩn hóa và chiến lược thương hiệu, sản phẩm OCOP hoàn toàn có thể xuất ngoại, đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế nông thôn gắn với hội nhập quốc tế.

Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội Ngọ Văn Ngôn cho biết, nhận thấy tiềm năng lớn từ giá trị bản địa, thành phố đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm khai thác tối đa lợi ích, gồm: Tập trung quy hoạch và phát triển các vùng nguyên liệu đặc hữu như vùng trồng cây ăn quả, dược liệu, lúa nếp, chè… theo hướng đạt chuẩn VietGAP, hữu cơ. Đây là nền tảng quan trọng để các chủ thể OCOP có thể sản xuất sản phẩm chất lượng cao, an toàn cho người tiêu dùng. Song song đó, thành phố đặc biệt chú trọng hỗ trợ các chủ thể xây dựng “câu chuyện sản phẩm”. Cách làm này sẽ giúp sản phẩm mang đậm "hơi thở" văn hóa, lịch sử vùng miền, tạo dấu ấn riêng biệt và dễ dàng chạm đến cảm xúc người tiêu dùng. Đồng thời, các doanh nghiệp, hợp tác xã cũng được hướng dẫn áp dụng công nghệ chế biến sâu, cải tiến bao bì, nhãn mác chuyên nghiệp để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường trong và ngoài nước.

Phát triển sản phẩm OCOP từ tài nguyên bản địa không chỉ là quá trình sản xuất - tiêu thụ hàng hóa mà còn là hành trình gìn giữ và lan tỏa tri thức dân gian, bản sắc quê hương. Từ những nguyên liệu gần gũi, qua bàn tay khéo léo và tâm huyết của người nông dân, nghệ nhân, các sản phẩm OCOP không ngừng được nâng tầm giá trị, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nông dân và làm giàu cho quê hương.

Nguyễn Mai