Phí vận chuyển dầu thô Nga vẫn tăng vọt

Gần đây, phí bảo hiểm kiếm được khi vận chuyển hàng hóa của Nga thậm chí tăng vọt, theo dữ liệu từ cơ quan báo cáo giá Argus. Trong 8 tuần qua, các tàu chở dầu thô của Nga đã kiếm được nhiều hơn từ 60% đến 100% tiền cước vận chuyển so với các tàu chở dầu trong các ngành nghề tương đương.

Phóng viên thị trường Argus Matthew Mitchell và Phó Tổng biên tập mảng vận chuyển hàng hóa John Ollett đã viết trong một báo cáo gần đây rằng thị trường Nga “ngày càng trở nên mất kết nối” với phần còn lại của hoạt động kinh doanh tàu chở dầu.

Một tàu chở dầu neo tại cảng Kozmino, vịnh Nakhodka, gần thành phố Nakhodka, Nga, tháng 12 năm ngoái. Ảnh: Reuters.

Xuất khẩu năng lượng vẫn mạnh

Dữ liệu mới từ Kpler xác nhận sức mạnh khối lượng xuất khẩu của Nga vẫn liên tục phát triển. Reid I\'Anson, nhà phân tích hàng hóa cao cấp tại Kpler, nói với FreightWaves: “Thực tế Nga tiếp tục tìm kiếm các thị trường hạ nguồn cho dầu thô và các sản phẩm của mình bất chấp các lệnh trừng phạt”.

Trong tháng 5, xuất khẩu dầu thô của Nga đã tăng lên 3,8 triệu thùng mỗi ngày, mức cao nhất kể từ trước đại dịch. Trong khi đó, xuất khẩu dầu thô tháng 6 đạt trung bình 3,5 triệu thùng/ngày tính đến thứ Hai, giảm so với tháng 5 nhưng vẫn cao hơn 15% so với mức trung bình trong 12 tháng trước chiến sự Nga – Ukraine.

Chuyên gia I’Anson cho biết phần lớn dầu thô của Nga đang chảy sang Trung Quốc và Ấn Độ, với khối lượng nhỏ hơn đến Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria.

Theo dữ liệu của Kpler, xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ của Nga đạt trung bình 1,6 triệu thùng/ngày trong tháng này. Con số này giảm so với mức cao kỷ lục 2 triệu thùng/ngày trong tháng 3, nhưng vẫn phù hợp với khối lượng trước khi quốc gia này bị EU “xa lánh”, trước đây là người mua lớn nhất của Nga.

“Luồng các sản phẩm năng lượng tinh chế của Nga đến Brazil đã tăng đáng kể, cùng với các luồng đến Trung Đông, Bắc và Tây Phi”, chuyên gia chia sẻ.

Doanh thu từ dầu mỏ của Nga giảm

Theo Bộ Tài chính Mỹ, trích dẫn dữ liệu của chính phủ Nga, doanh thu từ dầu mỏ của Nga đang giảm mặc dù khối lượng xuất khẩu cao hơn.

Với việc EU, Mỹ và các quốc gia khác từ chối nhận hàng hóa của Nga, sự cạnh tranh giữa những người mua đã giảm đi, buộc Nga phải bán hàng xuất khẩu với giá chiết khấu, quãng đường vận chuyển xa hơn.

Tàu chở hàng chờ đi qua eo biển Bosphorus ngoài khơi bờ biển Yenikapi, thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, cuối tháng 10/2022. Ảnh: Reuters.

Theo dữ liệu của Argus, kể từ thứ Sáu, dầu thô Ural của Nga được bán ở mức thấp hơn từ 23 đến 24 USD/thùng so với dầu thô Brent.

Dữ liệu của Bộ Tài chính Nga xác nhận rằng doanh thu từ dầu mỏ của quốc gia này giảm hơn 40% trong quý đầu tiên của năm 2023 so với cùng kỳ năm ngoái mặc dù sản lượng cao hơn.

Bộ Tài chính Mỹ nhận định doanh thu từ dầu mỏ chiếm 23% tổng ngân sách của Nga so với 30% đến 35% trước chiến tranh.

Tuy nhiên, để mua năng lượng của Nga, khách hàng phải trả nhiều tiền hơn cho cước vận chuyển, lợi ích cho các chủ tàu chở dầu sẵn sàng bốc hàng hóa của Nga.

Hầu hết dầu thô xuất khẩu từ cảng Kozmino ở Thái Bình Dương của Nga được vận chuyển bằng tàu chở dầu và tàu của Trung Quốc và Nga với quyền sở hữu không rõ ràng.

Về phía châu Âu, dầu thô Urals (Nga) xuất cảng Novorossiysk ở Biển Đen và Primorsk ở Biển Baltic được vận chuyển bởi sự kết hợp của các tàu chở dầu ngầm và các tàu chở dầu chính thống thuộc sở hữu của châu Âu - hoạt động theo giới hạn giá của G-7 và EU.

Hiện dầu diesel của Nga được bán với giá thấp hơn nhiều so với giá trần (100USD/thùng) vì vậy không có lo ngại về lệnh trừng phạt.

Bên cạnh đó, dầu thô xuất cảng Kozmino đang được bán cao hơn mức giới hạn (60 USD/thùng) - có nghĩa là các tàu chở dầu chịu lệnh trừng phạt của EU và G-7 không nên tham gia. (Tuy nhiên, một số đã tham gia, khiến cơ quan quản lý Mỹ phải cảnh báo).

Các bể chứa dầu tại cơ sở lọc dầu Novokuibyshevsk của Nga. (Ảnh: TASS/TTXVN)

Cước vận chuyển vọt tăng

Khi giá dầu Brent tăng vào tháng 4, giá chiết khấu bốc dỡ dầu Urals ở cảng Novorossiysk và Primorsk đã bị kéo lên gần mức giới hạn, làm tăng nguy cơ bị trừng phạt đối với các chủ tàu châu Âu. Kể từ đó, giá dầu Brent đã giảm trở lại, kéo theo dầu Urals đi xuống, vốn không còn có nguy cơ phá vỡ giới hạn sắp xảy ra.

Tình hình giá cả trong tháng 4 “đã khiến rất nhiều chủ tàu rút lui khỏi thị trường”, chuyên gia Argus’ Mitchell và Ollett viết. Hiện giá dầu Urals đã đi xuống, "các chủ tàu chính thống đã quay trở lại."

Giá giao ngay của tàu chở dầu thô và sản phẩm tinh chế đã giảm trên toàn cầu kể từ tháng 4 do bảo trì nhà máy lọc dầu, cắt giảm sản xuất và các vấn đề khác gây áp lực cho nhu cầu vận chuyển.

Nhưng dữ liệu vận chuyển hàng hóa từ Argus cho thấy các tàu chở dầu trong thương mại của Nga đã được bảo vệ phần lớn khỏi những sự sụt giảm này. Do đó, phí bảo hiểm mà các chủ tàu kiếm được so với phí bảo hiểm trong thương mại không phải của Nga có thể tăng lên kể từ tháng Tư.

Argus gần đây đã tung ra một sản phẩm định giá mới so sánh giá cước vận chuyển dầu thô xuất khẩu hàng tuần của Nga với mức cơ sở không phải của Nga. Dữ liệu này cho thấy phí vận chuyển hàng hóa của Nga tăng vọt bắt đầu từ giữa tháng 4, vào khoảng thời gian dầu Urals đang tiến gần mức giới hạn 60 USD/thùng.

Đối với một lô hàng 80.000 tấn dầu Urals (Nga) được chất ở cảng Novorossiysk trên một tàu chở dầu lớp Aframax và được vận chuyển đến bờ biển phía Tây của Ấn Độ, dữ liệu của Argus cho thấy rằng cước vận chuyển trung bình cao hơn 3,43 USD/thùng hoặc cao hơn 42% so với mức cơ sở từ đầu tháng 3 đến giữa tháng 3.

Trong 8 tuần từ ngày 21/4 đến 15/6, các chủ tàu phí kiếm được nhiều tiền từ Nga, trung bình cao hơn 4,59 USD/thùng hoặc cao hơn 81% so với mức cơ bản.

Trong tuần gần đây nhất, các chủ sở hữu tàu cở lỡn (Aframax) vận chuyển hàng hóa của Nga trên tuyến đường tới bờ biển Tây Ấn Độ đã kiếm được 92% “phí trừng phạt”, theo dữ liệu của Argus.

Aframaxes bốc các lô hàng 100.000 tấn tại Primorsk ở Biển Baltic để giao đến bờ biển phía Tây của Ấn Độ, kiếm được phí bảo hiểm trung bình là 1,87 USD/thùng, cao hơn 20% so với mức cơ sở, từ đầu tháng 3 đến giữa tháng 4.

Sau đó, phí bảo hiểm trung bình tăng vọt lên 3,98 đô la một thùng, cao hơn 61% so với mức cơ bản, trong những tuần kể từ đó, theo dữ liệu của Argus. Tỷ lệ Primorsk-Ấn Độ cao hơn 78% so với tỷ lệ cơ bản trong tuần gần đây nhất.

Sự gia tăng ban đầu trong phí vận chuyển hàng hóa của Nga xảy ra đồng thời với việc giảm lợi ích hàng hóa từ các nhà khai thác chính lo lắng về mức giá trần trong tháng Tư. Nhưng kể từ đó, sự trở lại của những tàu chở dầu chủ đạo này đối với thị trường Nga đã không làm giảm phí bảo hiểm.

Mitchell và Ollett cho hay: “Giá cước không giảm do các chủ tàu nhất quyết lặp lại các mức đã thực hiện lần trước và không hạ giá chào hàng của họ".

Khánh Vy (Theo HSNW)