Phía sau vỏ bọc của nữ thị trưởng Philippines vừa bị bắt

Hồ sơ điều tra cho thấy Alice Guo, tên tiếng Hoa là Quách Hoa Bình (Guo Hua Ping), 35 tuổi, là công dân Trung Quốc, người phụ nữ này đã làm giấy tờ giả mạo để thay đổi thân phận rồi ra tranh cử vào chính quyền địa phương tại Philippines.

Alice Guo từng là thị trưởng thị trấn Bamban nằm ở phía bắc Manila, đây cũng là nơi đặt trung tâm lừa đảo do Guo cầm đầu.

Nữ thị trưởng thụ án tù chung thân

Vừa làm thị trưởng, Guo vừa bảo kê hoạt động cho một trung tâm lừa đảo cung cấp dịch vụ cờ bạc trực tuyến. Tại đây, hàng trăm người bị cưỡng ép thực hiện các phi vụ lừa đảo. Nếu không thực hiện theo yêu cầu, các nạn nhân phải hứng chịu bạo lực và tra tấn.

Ngay trong quá trình điều tra, tòa án tại Manila đã ra phán quyết rằng Guo là công dân mang quốc tịch Trung Quốc, nên người phụ nữ này chưa từng đủ điều kiện được đảm nhiệm chức vụ thị trưởng tại Philippines.

Ngay sau phiên xét xử tại Manila ngày 20/11, công tố viên Olivia Torrevillas đã thông báo với giới truyền thông rằng Alice Guo cùng 7 đồng phạm lãnh án tù chung thân vì tội buôn người.

"Chỉ hơn một năm sau quá trình điều tra và thu thập chứng cứ, tòa án đã đưa ra một bản án nghiêm minh và thích đáng đối với các tội phạm", công tố viên Torrevillas khẳng định.

Guardian cho hay, Đại sứ quán Trung Quốc hiện không phản hồi trước các đề nghị đưa ra bình luận về vụ việc này.

Trại lừa đảo do Alice Guo làm chủ là một khu phức hợp quy mô lớn gồm nhiều tòa văn phòng, trong đó có cả biệt thự cao cấp và hồ bơi rộng.

Cảnh sát Philippines đã đột kích vào khu phức hợp này hồi tháng 3/2024, sau khi một nạn nhân trốn thoát ra ngoài và báo tin cho lực lượng chức năng. Tại đây, cảnh sát phát hiện hơn 700 người đến từ nhiều quốc gia châu Á và châu Phi đang bị khống chế, bị bắt ép tham gia vào đường dây lừa đảo.

Các giấy tờ thu thập tại khu phức hợp cho thấy Guo chính là chủ tịch của công ty lừa đảo. Alice Guo ngay lập tức bỏ trốn khỏi Philippines. Người phụ nữ này bị bắt giữ tại Indonesia trong tháng 9/2024, rồi được dẫn độ về Philippines để phục vụ quá trình điều tra và xét xử.

Alice Guo khi còn là thị trưởng thị trấn Bamban. Ảnh: SCMP.

Theo Ủy ban Phòng chống Tội phạm có tổ chức Philippines, Guo và 3 đồng phạm bị kết tội “tổ chức hoạt động buôn người”, 4 đồng phạm còn lại trực tiếp thực hiện hành vi buôn người.

Hoạt động lừa đảo xuyên biên giới bùng nổ ở Đông Nam Á những năm gần đây. Theo Liên Hợp Quốc, riêng năm 2023, nạn nhân bị lừa đảo trong khu vực này đã mất đến 37 tỷ USD. Con số thực tế của nạn nhân trên toàn thế giới còn “lớn hơn nhiều”.

Các trung tâm lừa đảo từng có thời bùng phát tại Philippines. Đến năm 2024, khi vụ việc liên quan đến Alice Guo bị phanh phui, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đã ra lệnh dừng hoạt động đối với các công ty nước ngoài cung cấp dịch vụ cờ bạc trực tuyến tại Philippines, đồng thời yêu cầu những người nước ngoài làm việc tại các công ty này lập tức rời khỏi Philippines.

Thân thế bà trùm lừa đảo

Từ nữ quan chức trẻ tuổi được yêu mến trở thành tội phạm xuyên quốc gia, Alice Guo là nhân vật khiến hàng triệu người Philippines và cả độc giả quốc tế quan tâm.

Tại Philippines, Alice Guo từng có 2 năm làm nữ thị trưởng, cô tạo được thiện cảm tại địa phương bằng sự trẻ trung và dáng vẻ trí thức.

Trong chiến dịch tranh cử chức thị trưởng Bamban hồi năm 2022, Guo xuất hiện như một cô gái tỉnh lẻ giản dị, biết làm nghề nông, hình ảnh bình dân và thân thiện ấy giúp cô thắng cử. Không ai ngờ người phụ nữ ấy lại là một tội phạm nguy hiểm.

Tháng 9/2024, sau 2 tháng bỏ trốn khỏi Philippines và đi qua nhiều nước Đông Nam Á, Guo bị nhà chức trách Indonesia bắt giữ, rồi trục xuất về Manila. Tại sân bay, Guo nói với giới báo chí rằng cô đã “phải nhận nhiều lời đe dọa đến tính mạng”, nên cô cảm thấy “an toàn hơn” khi bị lực lượng chức năng bắt giữ.

Trong quá trình xét xử Guo, tòa án tại Philippines liên tục truy vấn về thân phận thực sự của người phụ nữ này: Cô là ai? Tên thật là gì, bao nhiêu tuổi? Cha mẹ cô là ai, họ đã và đang sống ở đâu? Nhưng mọi thông tin về Guo vẫn rất mơ hồ.

Alice Guo giới thiệu nông trại nuôi gà của cô đặt tại thị trấn Bamban trong một video đăng tải trên YouTube ngày 20/4/2022. Ảnh: SCMP.

Khi điều tra thân thế của Alice Guo, nhà chức trách Philippines phát hiện ra nhiều điểm mâu thuẫn. Cô nói thông thạo tiếng Tagalog nhưng không hề biết tiếng Kapampangan, ngôn ngữ địa phương ở tỉnh Tarlac, nơi cô từng khai là đã sinh sống từ thuở nhỏ.

Guo không có bạn bè thời thơ ấu, không có ai biết về quá trình trưởng thành của cô. Trong quá trình làm hồ sơ tranh cử chức thị trưởng, Guo khai man rằng bản thân được gia đình cho “tự học tại nhà” với gia sư. Hành trình trưởng thành của Guo vẫn là một điều bí ẩn.

Khi lật lại dữ liệu nhập cư, các nhà điều tra phát hiện ra năm 2005, một nữ giới người Trung Quốc tên là Guo Hua Ping đã nhập cư vào Philippines, dấu vân tay của người này trùng khớp với dấu vân tay của Alice Guo.

Ngoài ra, các nhà điều tra phát hiện Guo có quan hệ kinh doanh với hai người Trung Quốc đang thụ án tù ở Singapore vì tội rửa tiền.

Nhà chức trách Philippines ước tính Guo và các đồng phạm đã "rửa" hơn 100 triệu peso (1,8 triệu USD) thông qua trại lừa đảo tại thị trấn Bamban.

Hội đồng Phòng chống Rửa tiền của Philippines đã đóng băng tổng tài sản trị giá hơn 6 tỷ peso (106 triệu USD) của Guo và các đồng phạm.

Công ty của Guo được cho là nằm trong đường dây gồm nhiều trại lừa đảo xuyên quốc gia. Khi Guo bị dẫn độ về Philippines để đối diện với sự trừng phạt của pháp luật, người dân Philippines từng kỳ vọng quá trình điều tra sẽ đưa lại câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi: Alice Guo thực sự là ai?

Giờ đây, những kịch bản ly kỳ về Alice Guo đã bị dập tắt, không có những tình tiết rúng động gây sốc như trong các bộ phim làm về đề tài điệp viên.

Tòa án tại Philippines khẳng định Alice Guo là một phụ nữ nhập cư vào Philippines, làm giả giấy tờ tùy thân để ra tranh cử chức thị trưởng. Sau cùng, cô là một mắt xích trong đường dây tội phạm có tổ chức chuyên buôn người, rửa tiền. Khi mắt xích của Guo tại Philippines bị lộ, trước hết Guo và các đồng phạm sẽ bị pháp luật tại nước này nghiêm trị.

An Hòa