Phiến quân M23 của CHDC Congo muốn cai trị sau khi chiếm được thành phố Goma
Khi phiến quân M23 tràn vào thành phố Goma của CHDC Congo tuần này, các cường quốc thế giới đã thúc giục họ rút lui ngay lập tức. Tuy nhiên, phiến quân này có ý định khôi phục trật tự và cai trị.
Vào thứ Năm, dịch vụ điện và dữ liệu di động, vốn đã ngừng hoạt động trong nhiều ngày, đã được khôi phục. Biên giới với Rwanda, một tuyến đường huyết mạch của thành phố, đã được mở lại. Các chỉ huy M23 cho biết họ đã đào tạo hàng trăm quản lý sẵn sàng triển khai.
"Chúng tôi yêu cầu toàn thể người dân Goma quay trở lại các hoạt động bình thường", Corneille Nangaa, người đứng đầu Liên minh Fleuve Congo, liên minh chính trị ủng hộ M23, cho biết - chỉ hai ngày sau khi giao tranh dữ dội lắng xuống, để lại xác chết trên đường phố và khiến thành phố bị cô lập với thế giới bên ngoài.
Nangaa cũng cam kết đưa trẻ em trở lại trường trong vòng 48 giờ và mở một hành lang nhân đạo để những người phải di dời vì chiến sự có thể trở về nhà.
Mức độ M23 duy trì trật tự và điều hành các dịch vụ ở Goma, một thành phố có 2 triệu dân, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định liệu họ có thể mở rộng hoạt động ở những nơi khác tại miền đông Congo hay không hoặc liệu sự thống trị của họ sẽ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn như năm 2012.
Một quan chức Liên hợp quốc cho biết một số thành viên của phong trào RCD-Goma, một nhóm được Rwanda hậu thuẫn từ cuộc chiến tranh 1998-2003, đã tham gia vào M23.
Một quan chức M23 cho biết trước đây phong trào này đã phải vật lộn để quản lý lãnh thổ một cách hợp lý do thiếu nhân sự và tiền bạc, nhưng kể từ khi các cuộc đàm phán hòa bình ở Angola sụp đổ vào năm ngoái, họ đã bắt đầu chuẩn bị.
M23 là cuộc nổi loạn mới nhất do người Tutsi lãnh đạo, nổ ra sau thỏa thuận năm 2003 nhằm chấm dứt chiến tranh ở Congo khiến khoảng 6 triệu người thiệt mạng, chủ yếu là do đói và bệnh tật.
Tổng thống Congo Felix Tshisekedi đã loại trừ nhiều binh lính, quan chức hoặc doanh nhân được cho là có liên hệ với Rwanda. Ông cho biết quân đội Congo đang lên kế hoạch đáp trả để giành lại các vùng lãnh thổ đã mất.
Trong khi đó, áp lực ngoại giao đang gia tăng đối với Rwanda nhằm cắt giảm mọi hỗ trợ cho M23 hoặc phải đối mặt với các lệnh trừng phạt như đình chỉ viện trợ. Tuy nhiên, Tổng thống Rwanda Paul Kagame đã bác bỏ mọi lời chỉ trích.