Phiên tòa giả - bài học thật

Mới đây, Đoàn trường Trung cấp Nghề Hà Tĩnh phối hợp với Chi đoàn Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh tổ chức “Phiên tòa giả định” với chủ đề tuyên truyền PBGDPL về an toàn giao thông cho đoàn viên, thanh niên. Kịch bản phiên tòa được xây dựng dựa trên tình tiết một vụ án có thật, tiến hành xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Trần Đình Trung với tội danh “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.

Theo “cáo trạng”, vào chiều 20-3-2021, Trần Đình Trung (sinh năm 2004, nghề nghiệp: Học sinh) sau khi tan trường đã rủ bạn là Nguyễn Văn Tuấn đi chơi điện tử tại quán internet. Trên đường về, Tuấn nói với bị cáo về việc có những clip điều khiển xe bằng một bánh trên mạng xã hội TikTok. Sau đó, Trung đã chở Tuấn thực hiện việc điều khiển xe máy bằng một bánh phía sau, được khoảng 50m thì Trung cho xe trở lại bình thường. Sau đó, Trung lại tiếp tục điều khiển xe chạy bằng một bánh sau, được khoảng 100m thì bất ngờ mất lái, lao về phía ông Lê Thanh Hải đang điều khiển xe đạp phía bên phải cùng hướng với hướng xe Trung đang điều khiển. Hậu quả là trên đường đi cấp cứu, ông Hải tử vong. Tại "Phiên tòa giả định", hội đồng xét xử căn cứ các điều, khoản cụ thể của Bộ luật Hình sự, tuyên bố bị cáo Trần Đình Trung phạm tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”, xử phạt bị cáo 12 tháng tù giam.

"Phiên tòa giả định" diễn ra với đầy đủ trình tự, thủ tục, thành phần theo quy định. Phần xét hỏi, tranh tụng và tuyên án giúp các đoàn viên, thanh niên hiểu rõ hơn những quy định của pháp luật về hành vi phạm tội, mức án áp dụng cũng như hoạt động của cơ quan tiến hành tố tụng, tính nghiêm minh của pháp luật.

“Phiên tòa giả định” do Ban chỉ đạo Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Bình Dương tham gia tuyên truyền và phòng, chống ma túy cho thanh thiếu nhi tổ chức. Ảnh: THÀNH TIẾN

Đầu tháng 11 vừa qua, “Phiên tòa giả định” do Tỉnh đoàn Đắk Lắk phối hợp cùng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh tổ chức đã thu hút hơn 1.600 đoàn viên, thanh niên, học sinh tham gia. “Phiên tòa giả định” tiến hành xét xử công khai vụ án “Cố ý gây thương tích”, đối tượng gây án chủ yếu tập trung ở độ tuổi thanh thiếu niên. Thông qua quá trình xét hỏi, tranh tụng và tuyên án, Hội đồng xét xử TTPBGDPL về tội “Cố ý gây thương tích”. Để những người tham dự hiểu và rút ra bài học, phiên tòa chỉ ra hậu quả gây ảnh hưởng nặng nề về vật chất, sức khỏe, tinh thần cho bị hại và người thân; tổn hại đối với bản thân và gia đình của đối tượng phạm tội; gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Theo đồng chí Phan Thị Trinh, Phó bí thư Tỉnh đoàn Đắk Lắk, năm 2023, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn chỉ đạo các cơ sở đoàn tăng cường tổ chức hoạt động tuyên truyền PBGDPL. “Phiên tòa giả định” là cách làm mới nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho đoàn viên, thanh niên, học sinh, từ đó hình thành chuẩn mực ứng xử văn minh, xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, thân thiện.

Một buổi tuyên truyền PBGDPL vừa được Quận đoàn Liên Chiểu (TP Đà Nẵng) phối hợp với Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân quận thực hiện tại Trường Cao đẳng Giao thông vận tải dưới hình thức "Phiên tòa giả định". Phiên tòa được dựng lại đúng quy trình tố tụng một vụ án hình sự về tội "Tổ chức sử dụng, mua bán trái phép chất ma túy". Với sự tham gia của hàng trăm sinh viên cùng giáo viên, "Phiên tòa giả định" kết hợp tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật, ý thức cảnh giác cho sinh viên trước thủ đoạn của tội phạm ma túy. Các bạn trẻ dự phiên tòa còn tham gia trả lời những câu hỏi liên quan đến vụ án, qua đó củng cố kiến thức pháp luật liên quan đến tội danh được xét xử. Thay vì tiếp cận những điều, khoản, quy định của pháp luật một cách khô khan, những "Phiên tòa giả định" với các tình tiết chân thật, cụ thể đã giúp nhiều bạn trẻ dễ tiếp thu, nắm bắt những nội dung và nâng cao nhận thức pháp luật khi trực tiếp chứng kiến toàn bộ quá trình xét xử theo quy định.

Sinh viên Dương Xuân Thắng (Trường Cao đẳng Giao thông vận tải) bộc bạch: "Trước đây, tôi có tham gia nhiều buổi tuyên truyền pháp luật ở trường học cũng như khu dân cư tổ chức. Đây là lần đầu tiên tôi dự buổi tuyên truyền về ma túy với hình thức "Phiên tòa giả định". Tôi thấy rất dễ hiểu, dễ nhớ bởi các tình huống xảy ra, sự việc được chỉ rõ vi phạm ở điều, khoản nào của luật quy định. Từ đó giúp tôi hiểu biết sâu hơn để tự bảo vệ bản thân trước những cám dỗ".

Nhằm giúp đoàn viên, thanh niên hiểu biết sâu sắc về pháp luật và nêu cao tinh thần thượng tôn pháp luật, thời gian qua, nhiều tổ chức đoàn trong cả nước phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức các “Phiên tòa giả định” tại trường học, khu dân cư... Đây là mô hình giáo dục trực quan sinh động, bổ ích, nhận được sự hưởng ứng tích cực của đông đảo đoàn viên, thanh niên và người dân. Những kết quả bước đầu là nền tảng, gợi mở để đoàn các cấp tiếp tục nhân rộng, tìm tòi, sáng tạo những cách làm hiệu quả trong tuyên truyền PBGDPL cho thanh thiếu niên.

BẢO ANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.