Philippines ngừng nhập khẩu, gạo Việt vẫn ổn định nhờ dự trữ và thị trường mới

Liên kết sản xuất - chìa khóa ổn định thị trường

Tại cuộc họp hôm nay (11/9), các doanh nghiệp và hiệp hội lương thực khẳng định nông dân không cần lo lắng về đầu ra hạt lúa. Bà Bùi Thị Thanh Tâm, Chủ tịch Vinafood1, cho biết doanh nghiệp nhà nước đang tạm trữ hàng trăm nghìn tấn gạo, “cứ dân có gạo là mua”, góp phần giữ nguồn hàng và ổn định giá.

Ông Trần Tấn Đức, Thành viên HĐQT Tổng công ty Lương thực Miền Nam, thông tin sau đợt giảm giá ngắn hạn, giá lúa đã phục hồi nhờ xuất khẩu sang châu Phi và thu mua dự trữ quốc gia. Tính đến 11/9, lúa chất lượng cao đã vượt 6.000 đồng/kg, lúa thường giữ mức 5.000 đồng/kg.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh chìa khóa duy trì xuất khẩu là sản xuất theo nhu cầu, liên kết chặt chẽ và giảm chi phí.

Ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT kiêm Phó TGĐ Trung An, đánh giá vụ hè thu cơ bản đã hoàn tất, nên việc Philippines tạm ngừng nhập khẩu không ảnh hưởng nhiều đến kế hoạch xuất khẩu.

Một số doanh nghiệp cũng kiến nghị Chính phủ hỗ trợ xuất khẩu, sớm giải phóng tồn kho để giữ uy tín với đối tác quốc tế.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh cần thực hiện mục tiêu kép: vừa bảo đảm an ninh lương thực trong nước, vừa duy trì giá trị xuất khẩu. Theo ông, chìa khóa là sản xuất theo nhu cầu, liên kết chặt chẽ và giảm chi phí.

Hiện chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải tại ĐBSCL đã triển khai ở 11 địa phương với hơn 320.000 ha đăng ký, giúp tăng năng suất 5–10% và giảm chi phí 10–20%.

Khai thác lợi thế mùa vụ, mở rộng thị trường

Theo Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, đến hết tháng 8/2025, cả nước đã thu hoạch 3,13 triệu ha lúa với sản lượng 20,52 triệu tấn. Phần còn lại của năm chủ yếu tập trung vào vụ thu đông, dự kiến gieo hơn 708.000 ha tại Nam Bộ – dư địa quan trọng để điều tiết cung cầu nếu chuỗi liên kết giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp được vận hành nhịp nhàng.

Cục lưu ý, song song với sản xuất, doanh nghiệp cần đầu tư hạ tầng sau thu hoạch như kho chứa chuyên dụng, dây chuyền xay xát đạt chuẩn, công nghệ bảo quản hiện đại. Thiếu những mắt xích này, chuỗi cung ứng dễ “ùn tắc” khi vào cao điểm thu đông. Ngược lại, hạ tầng đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp chủ động tạm trữ, bán ra đúng thời điểm, thay vì buộc bán vội để xoay vòng vốn.

Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định trong ngắn hạn, xuất khẩu gạo Việt Nam không bị ảnh hưởng đáng kể

Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, sản lượng lúa 4 tháng cuối năm ước đạt thêm 13,8 triệu tấn, trong đó riêng vụ thu đông tại ĐBSCL đóng góp khoảng 6 triệu tấn. Đây là lợi thế đặc thù mà các nước trong khu vực không có. Đây được coi là “đệm an toàn” cho xuất khẩu, nhất là khi Philippines thường tăng nhập khẩu vào dịp cuối năm.

Kết luận phiên họp, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định trong ngắn hạn, xuất khẩu gạo Việt Nam không bị ảnh hưởng đáng kể. Bộ sẽ báo cáo Thủ tướng để các ngân hàng triển khai tín dụng ưu đãi, hỗ trợ cơ cấu lại nợ, tháo gỡ vướng mắc về hoàn thuế VAT. Đồng thời, Việt Nam đã bổ sung 5 tham tán nông nghiệp tại các thị trường trọng điểm nhằm đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng đầu ra sang châu Phi và Nam Mỹ.

“Thị trường gạo Việt cần cả hai cánh tay: ứng phó nhanh trong ngắn hạn và chiến lược dài hạn. Một mặt tháo gỡ tín dụng, thuế, xúc tiến thương mại. Mặt khác khai thác lợi thế vụ thu đông, mở rộng thị trường mới, tái cơ cấu sản xuất để nông dân có lãi và có niềm tin”, ông Thắng nhấn mạnh.

Vân Hồng/VOV.VN