Phim hoạt hình Việt: Khi văn hóa dân gian được kể bằng ngôn ngữ thời đại

Buổi workshop chuyên đề về phim hoạt hình diễn ra sôi nổi.

Đây vừa là dịp giao lưu giữa sinh viên và ê-kíp sản xuất, cũng mở ra cuộc đối thoại sâu sắc về việc gìn giữ và tái hiện văn hóa dân gian trong bối cảnh hiện đại.

Buổi workshop với chủ đề "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu" và sự thật văn hóa bị lãng quên" đã thu hút sự tham gia của đông đảo sinh viên ngành truyền thông, văn hóa, điện ảnh và nhiều khán giả trẻ yêu thích hoạt hình Việt Nam.

"Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu" là bộ phim hoạt hình 3D thương mại chiếu rạp đầu tiên của đạo diễn Trịnh Lâm Tùng. Phim do Alpha Animation Studio sản xuất và Galaxy Studio phát hành, mang nhãn P (dành cho mọi khán giả).

Sự kiện diễn ra trong không khí cởi mở, lôi cuốn.

Sự kiện có sự góp mặt của hai diễn giả: Đạo diễn, Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Lâm Tùng và Nhà báo Hạnh AnAn Nguyễn - Giám đốc truyền thông MV "Bắc Bling", gương mặt quen thuộc trong các chương trình văn hóa nghệ thuật.

Chia sẻ tại sự kiện, đạo diễn Trịnh Lâm Tùng bày tỏ niềm đam mê lâu dài với văn hóa dân gian và sứ mệnh đưa truyền thống đến gần hơn với thế hệ trẻ qua ngôn ngữ hoạt hình: "Chúng tôi hy vọng bộ phim sẽ góp một phần nhỏ trong hành trình giữ gìn, lan tỏa vẻ đẹp văn hóa dân gian và giá trị tín ngưỡng truyền thống bằng cách kể chuyện hiện đại, sống động, gần gũi".

Trong khi đó, nhà báo Hạnh AnAn cho rằng, việc thương mại hóa văn hóa là một bước tất yếu để các giá trị truyền thống được tiếp tục sống và lan tỏa trong thời đại mới: "Nếu không thương mại hóa, văn hóa dân gian có thể sẽ chỉ tồn tại như một trang sử bị đóng bụi. Điều quan trọng là cách ta thương mại hóa, có tâm, có tầm, để giữ trọn hồn cốt văn hóa".

Đạo diễn, Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Lâm Tùng thay mặt ê-kíp chia sẻ nhiều tâm huyết với ngành hoạt hình nước nhà.

Workshop diễn ra sôi nổi với phần warm-up mini game giúp sinh viên tiếp cận truyền thuyết Việt qua lăng kính trẻ trung, hiện đại. Những chia sẻ chân thành của hai diễn giả đã mở ra nhiều góc nhìn mới mẻ, từ việc sáng tạo kịch bản dựa trên truyền thuyết, ranh giới giữa sáng tạo và làm mất đi tinh thần nguyên bản, cho đến áp lực của người làm nghề trước kỳ vọng giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Đặc biệt, buổi trình chiếu teaser bộ phim hoạt hình "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu" đã để lại ấn tượng mạnh. Lấy cảm hứng từ truyền thuyết Kim Ngưu, bộ phim khai thác hành trình kỳ thú, dí dỏm nhưng giàu chiều sâu triết lý, nhằm khơi dậy niềm tự hào dân tộc và khơi gợi lại ký ức văn hóa trong từng khán giả trẻ.

Theo đạo diễn Trịnh Lâm Tùng, những năm gần đây, chất lượng phim hoạt hình trong nước đã được nâng cao lên đáng kể, có sự đột biến cả về số lượng và chất lượng. Các đề tài khai thác cũng phong phú hơn, ngoài các mảng chính có tính hệ thống, như: lịch sử, giáo dục thì các yếu tố về giải trí, gần gũi với đời sống, tính hiện thực cũng như xu hướng đều đáp ứng được một cách mạnh mẽ.

Hình ảnh sống động trong phim hoạt hình "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu".

Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Lâm Tùng nhấn mạnh: Dù hình thức thể hiện mới mẻ hay sáng tạo ở mức độ nào thì tác phẩm phải có giá trị thụ hưởng thực sự mới bền vững và làm nền tảng phát triển lâu bền được. Bên cạnh đó cần bồi đắp mối quan hệ tương hỗ giữa những nhà làm phim và khán giả ngày càng chuyên nghiệp và bền chặt hơn thông qua các tác phẩm sáng tạo đổi mới; khai thác mạnh mẽ sự sáng tạo đến từ các bạn trẻ để có được những nguyên liệu tốt giảm sự già nua trong tư tưởng từ những khâu khởi đầu của một sản phẩm hay tác phẩm. Ngoài ra, ta cần học hỏi không ngừng từ những nền hoạt hình phát triển của thế giới, thậm chí là các sản phẩm giải trí khác đang cạnh tranh mạnh mẽ mỗi ngày.

Phần giao lưu giữa sinh viên và diễn giả cũng là điểm nhấn đặc biệt. Những câu hỏi phản biện, như: "Có phải thương mại hóa là đánh đổi văn hóa để lấy sự phổ biến?", hay "Làm sao để kể lại truyền thuyết cho Gen Z một cách hấp dẫn mà không làm sai lệch tinh thần gốc?" đã cho thấy sự quan tâm và góc nhìn sâu sắc từ thế hệ trẻ.

Nhận định về câu chuyện giữ gìn bản sắc Việt để vừa hội nhập một cách mạnh mẽ với quốc tế, đạo diễn Trịnh Lâm Tùng cho rằng: Đây là điều vô cùng cần thiết cho một dân tộc, một đất nước. Nhìn rộng ra ta thấy dù các nền điện ảnh, cụ thể là hoạt hình trên thế giới rất phát triển nhưng khi phân tích kỹ các bộ phim chúng ta đều nhận thấy thấm đẫm văn hóa của đất nước đó từ câu chuyện, bối cảnh, tạo hình, phục trang hay lời thoại. Có thể kể đến một vài tác phẩm tiêu biểu, như: Coco, Kungfu Panda, Natra, Masha and Bear, Mộ đom đóm…

Cùng việc thúc đẩy sáng tạo, sáng tác luôn cần niềm đam mê nghiên cứu, gìn giữ văn hóa dân tộc. Đó là một sứ mệnh. Dù vậy, để tác phẩm đến được với số đông khán giả cũng như có tính quốc tế thì những nhà làm phim cần nghiên cứu, tìm hiểu rất kỹ các quy tắc cốt lõi như: Tính kế thừa, tính phổ quát, tính khám phá, tính trải nghiệm… và tính sáng tạo trong đó chiếm sự quan trọng nổi bật. - Đạo diễn, Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Lâm Tùng

"Với tôi, cùng việc thúc đẩy sáng tạo, sáng tác luôn cần niềm đam mê nghiên cứu, gìn giữ văn hóa dân tộc. Đó là một sứ mệnh. Dù vậy, để tác phẩm đến được với số đông khán giả cũng như có tính quốc tế thì những nhà làm phim cần nghiên cứu, tìm hiểu rất kỹ các quy tắc cốt lõi như: Tính kế thừa, tính phổ quát, tính khám phá, tính trải nghiệm… và tính sáng tạo trong đó chiếm sự quan trọng nổi bật. Chúng ta cần kể một câu chuyện bằng hình ảnh hấp dẫn người xem nhưng vẫn gần gũi dễ hiểu, thôi thúc khán giả muốn tìm hiểu, khám phá thêm", Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Lâm Tùng nói.

Cuộc giao lưu đã giúp giới trẻ tiếp cận ngành hoạt hình ở góc độ thực tế.

Đạo diễn Trịnh Lâm Tùng chia sẻ: Văn hóa dân gian luôn chờ các hình thức kể chuyện mới. Và có thể, người đó chính là một trong các bạn sinh viên hôm nay. Tiếp sự thành công được đón nhận về series "Trạng Quỳnh thời nhí nhố" phát hành trên nền tảng số, Alpha Animation Studio đã bắt tay ngay vào sứ mệnh cao cả hơn cho ngành đó là mục tiêu trở thành đơn vị đầu tiên sản xuất phim hoạt hình 3D bản thương mại chiếu rạp.

"Chúng tôi luôn ý thức được sứ mệnh của mình, là cầu nối gắn kết các đơn vị sản xuất phim hoạt hình trong và ngoài nước cùng nhau hợp tác nâng cao vị thế ngành và ngày càng có nhiều tác phẩm hay tri ân khán giả Việt cũng như trong tương lai không xa sẽ chinh phục được khán giả trên thị trường quốc tế", đạo diễn Trịnh Lâm Tùng thay mặt ê-kíp bày tỏ tâm huyết.

"Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu" sẽ chính thức ra mắt tại các rạp trên toàn quốc vào ngày 30/5/2025. Bộ phim hứa hẹn là một làn gió mới đầy bản sắc trong dòng phim hoạt hình Việt, góp phần đưa những giá trị văn hóa xưa trở lại mạnh mẽ với thế hệ trẻ hôm nay.

Mai Lữ