Phim nghệ thuật cần khán giả thấu hiểu, ủng hộ

Bởi anh quan niệm, điều tối thượng của người làm điện ảnh là mang tình yêu nghệ thuật, tình yêu cuộc sống đến với khán giả. Vậy nên hãy làm đến cùng, đừng vì những khó khăn trước mắt mà hạ thấp giá trị nghệ thuật của mình.

Sức mạnh của điện ảnh bắt nguồn từ điều giản dị

Phóng viên (PV): Xin chúc mừng đạo diễn với những thắng lợi lớn mà “Tro tàn rực rỡ” vừa gặt hái được trong nước và quốc tế thời gian qua. Anh có thể chia sẻ thêm với độc giả của Báo Quân đội nhân dân về niềm vui của mình?

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên.

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên:“Tro tàn rực rỡ” với tôi là một phim chữa lành, vì thời điểm sau năm 2012, tôi bị trầm cảm và nghĩ là mình chẳng thể làm phim nữa. Một lần, tôi quyết định đi vào phương Nam, đến vùng đất mà chưa bao giờ tôi đi tới, được bơi trên cánh đồng mùa nước nổi, được ăn cá nướng bờ đê xung quanh nước ngập mênh mông, được nhìn thấy thiên nhiên và con người nhập lại làm một ở một vùng đất mà sự tự nhiên còn được duy trì.

Thật may mắn, tôi đã tìm thấy một nguồn năng lượng mới khi bắt gặp những câu chuyện của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư là “Tro tàn rực rỡ” và “Củi mục trôi về”. Nội dung tác phẩm kể về những người phụ nữ miền Tây với nhiều tâm sự, khát khao được yêu thương và mong được người đàn ông của mình quan tâm. Cảm hứng từ những câu chuyện và trải nghiệm thực tế, tôi đã bắt tay vào viết kịch bản. Từ khi hoàn thành kịch bản cho đến khi quay phim, đến lúc bộ phim được những giải thưởng, tôi vẫn không tin là “Tro tàn rực rỡ” lại có một đời sống như thế. Chính bản thân tôi cũng ngạc nhiên bởi sức mạnh của điện ảnh bắt nguồn từ những điều rất giản dị. Trong bộ phim này cũng như vậy, tôi cố gắng đi tìm những điều rất giản dị như thế. Rất mừng là các nhân vật của tôi đã chạm đến trái tim khán giả.

PV: Anh luôn tự nhận mình là một nhà làm phim độc lập. Tức là anh làm phim để thể hiện quan điểm nghệ thuật riêng qua tác phẩm. Có phải thế mà từng có ý kiến cho rằng phim của Bùi Thạc Chuyên không dễ xem. Anh nghĩ sao về nhận xét này?

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên:Với mỗi bộ phim, tôi thường có sự chuẩn bị rất kỹ lưỡng. Ví dụ từ “Lời nguyền huyết ngải” đến “Tro tàn rực rỡ” là khoảng thời gian 10 năm. Một bộ phim cũng giống như cái duyên, phim chọn mình.

Ở một nước có nền công nghiệp điện ảnh lớn, những người làm phim độc lập có tên tuổi có thể làm nghề dễ dàng hơn, họ có một đội ngũ hay một cộng đồng nào đó thì cùng nhau làm rất chuyên nghiệp. Tuy nhiên ở nước mình, phim độc lập luôn luôn là một hành trình “đơn thương độc mã” của người đạo diễn. Anh ta phải tự đi tìm dự án, chuẩn bị dự án, viết kịch bản, lên tất cả mọi thứ, đi tìm nhà sản xuất, từ đó mới tìm tiền, tìm ê kíp, tìm diễn viên…

Khi lên nhận giải Bông sen Vàng cho phim hay nhất ở Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23 (năm 2023) tại TP Đà Lạt, tôi đã nói lời cảm ơn ê kíp của mình, nhất là những diễn viên, họ là người cống hiến hình ảnh để khán giả hình dung về nhân vật. Điều tối thượng của người làm điện ảnh là mang tình yêu nghệ thuật, tình yêu cuộc sống đến với khán giả. Vậy nên hãy làm đến cùng, đừng vì những khó khăn trước mắt mà hạ thấp giá trị nghệ thuật của mình.

Điện ảnh Việt cần khán giả ủng hộ

PV: Anh theo đuổi và tâm huyết làm phim nghệ thuật. Nhưng thực tế là dù “Tro tàn rực rỡ” chiến thắng nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế thì ra rạp doanh thu vẫn không như mong muốn. Anh có chạnh lòng?

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên:Có hai đối tượng khán giả. Khán giả ra rạp với mục đích giải trí thì tìm đến dòng phim thương mại. Bên cạnh đó còn có một lượng người xem vì yêu nghệ thuật, muốn làm giàu có vốn kiến thức, văn hóa… Tôi xác định làm phim cho nhóm đối tượng thứ hai. Thực tế rất hiếm có phim đạt được thành công ở cả hai mặt. Đó là thách thức lớn đối với ngành điện ảnh lúc này, ngay cả các quốc gia có nền điện ảnh phát triển.

Nền điện ảnh mạnh không phải chỉ là nền điện ảnh có doanh thu tốt mà còn phải có sự đa dạng về tâm hồn, sự hấp dẫn về cốt truyện, cách kể chuyện còn phải rất sang trọng, phong phú, giàu sức sống. Ngoài việc chúng ta có một rạp chiếu đầy khán giả thì cần có những bộ phim đi vào tận cùng thân phận con người bằng những ngôn ngữ điện ảnh mới. Đó cũng là một điều rất cần thiết cho những người làm nghề và cả người thưởng thức điện ảnh.

Nền điện ảnh Việt Nam chưa phải là mạnh. Do đó cần được khán giả ủng hộ chứ không thể là vùi dập. Những bộ phim tốt, thấy tâm của người sản xuất phim hơn là để ý vào những chi tiết không cần thiết, họ cần được sẻ chia, thấu hiểu và khuyến khích để “xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam giàu bản sắc dân tộc, hiện đại và nhân văn”-thông điệp mà Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23 lan tỏa.

Hình ảnh trong phim “Tro tàn rực rỡ”. Ảnh do nhân vật cung cấp

PV: Cùng với việc làm phim, nhiều năm nay, anh vẫn duy trì hoạt động Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển tài năng điện ảnh (TPD) trực thuộc Hội Điện ảnh Việt Nam. Với các bạn làm phim trẻ, anh thường nhắn nhủ họ điều gì?

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên:Tôi truyền cho họ cảm hứng dấn thân. Làm nghệ thuật không được phép lùi bước trước những khó khăn. Có niềm tin, tình yêu và khả năng kể chuyện thuyết phục người khác chính là những phẩm chất quan trọng mà nhà làm phim phải có. Đó cũng chính là phẩm chất mà nhà đầu tư rất muốn nhìn thấy ở những nhà làm phim trẻ.

Để “nuôi” giấc mơ làm phim dài thì những người trẻ trước hết hãy làm phim ngắn. Từ cá nhân tôi, hay mới đây nhất là đạo diễn trẻ Hà Lệ Diễm với những chiến thắng của phim ngắn “Những đứa trẻ trong sương” cho thấy, đây là cuộc chơi vừa sức với những người mới bắt đầu sự nghiệp, nơi họ có thể chứng tỏ khả năng sáng tạo không chỉ trong nghệ thuật mà còn là khả năng làm chủ cuộc chơi. Đó cũng là một phẩm chất để có thể thuyết phục các nhà đầu tư trong tương lai.

PV: Anh có thể tiết lộ bộ phim vừa bấm máy và ra mắt khán giả trong thời gian tới?

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên:Tôi đang triển khai một dự án điện ảnh khá đặc biệt. Một tác phẩm nói về đề tài cách mạng, về những con người đã dâng hiến cuộc đời cho ngày thống nhất đất nước. Một bộ phim có bối cảnh lớn và khốc liệt, giàu tính nhân văn và tôi hy vọng đây là bộ phim hay.

Tôi đã dành nhiều năm qua để đi thực tế, viết và sửa đi sửa lại kịch bản. Sau đó là kiếm kinh phí làm phim. Thực sự phim về đề tài anh hùng cách mạng mà lại không dùng ngân sách, đó là hành trình cực nhọc. Tôi không thể phủ nhận nhờ thành công của “Tro tàn rực rỡ”, việc gọi vốn và tìm nhà sản xuất cho phim cũng thuận lợi hơn.

Mọi thứ vẫn đang được tiến hành và tôi mong “đứa con” này sớm được thành hình, ra mắt khán giả vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước (1975-2025).

PV: Trân trọng cảm ơn đạo diễn!

“Tro tàn rực rỡ” thắng 5 giải tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23, trong đó, phim đoạt giải Bông sen Vàng và giúp đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đoạt giải Đạo diễn xuất sắc nhất. Trước đó, phim chiến thắng các hạng mục quan trọng khi giành giải thưởng Đạo diễn xuất sắc và Phim điện ảnh xuất sắc Cánh diều Vàng 2023. Tại Liên hoan phim 3 châu lục tổ chức tại Pháp cuối năm 2022, phim giành giải Khinh khí cầu Vàng. Hội đồng quốc gia tuyển chọn phim đi Oscar 2024 đã chọn “Tro tàn rực rỡ” đại diện cho điện ảnh Việt Nam dự vòng sơ tuyển hạng mục Phim quốc tế hay nhất.

Nguồn: https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/phim-nghe-thuat-can-khan-gia-thau-hieu-ung-ho-765194