Phim Việt thành công nhờ thị hiếu bình dân

“Bộ tứ báo thủ” bị chê nhưng vẫn hút người xem

Bên cạnh những lời khen có cánh, bộ phim Tết năm nay của đạo diễn Trấn Thành mang tên “Bộ tứ báo thủ”, vẫn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều khi bị nhận xét là có đề tài gần gũi nhưng thiếu chiều sâu, xây dựng nhiều chi tiết có phần gượng ép, đường dây tính cách nhân vật chưa hợp lý.

Trên các diễn đàn mạng xã hội, nhiều ý kiến tranh cãi nổ ra xoay quanh tác phẩm này: người khen ngợi vì tính giải trí cao, người lại cho rằng phim đơn giản, thiếu chiều sâu.

So với hai bộ phim ra mắt cùng thời điểm là “Nụ hôn bạc tỷ” của đạo diễn Thu Trang và “Yêu nhầm bạn thân” của đạo diễn Diệp Thế Vinh và Nguyễn Quang Dũng, “Bộ tứ báo thủ” có độ phủ sóng rộng rãi hơn cả, chiếm lĩnh mọi khung giờ chiếu tại các rạp trên toàn quốc và đặc biệt ghi điểm mạnh mẽ trong lòng khán giả trẻ. Phim hiện có vị trí đứng đầu danh sách doanh thu phòng vé Việt tính theo ngày, cũng như danh sách doanh thu mùa phim Tết năm nay, vớ hơn 200 tỷ đồng sau một tuần công chiếu.

Chị Nguyễn Hà Vy ở phường Cống Vị, quận Ba Đình, chia sẻ: “Mình cảm thấy bộ phim này rất thực tế về tình trạng của giới trẻ hiện nay trong chuyện tình cảm, cũng thấy mình trong quá khứ ở đó. Do tùy cảm nhận và suy nghĩ của mỗi người đi xem nên phim, nên sẽ có cảm nhận khác nhau.”.

Phim Việt ăn khách vì đáp ứng thị hiếu bình dân

Trước đó, những bộ phim lọt top doanh thu phòng vé Việt (theo Box Office Vietnam) gọi tên một số tác phẩm của Trấn Thành và Lí Hải: phim “Mai” - doanh thu 551,2 tỷ đồng; “Nhà bà Nữ” - doanh thu 459,6 tỷ đồng; “Bố già” - doanh thu 395,1 tỷ đồng; “Lật mặt 7: Một điều ước” - doanh thu 482 tỷ đồng; “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh” - doanh thu 273,1 tỷ đồng.

Không phải ngẫu nhiên mà tính “đời” hay được đưa ra bàn luận về phim của Trấn Thành và Lý Hải. Hai tác giả này thường chú trọng vào câu chuyện xảy ra trong đời thường, song mang theo nhiều mâu thuẫn khó hòa giải, như: mâu thuẫn gia đình, mâu thuẫn thế hệ, tình yêu đôi lứa, rào cản và định kiến từ xã hội.

Mỗi phim có cách xử lý mâu thuẫn khác nhau, có lúc thuyết phục và chưa thuyết phục, thậm chí có phần phi thực tế, huyễn hoặc. Nhưng qua tình huống, lời thoại đều cho thấy lời giải chung là sự tha thứ, tình yêu thương và thấu cảm. Đây là những giá trị bền vững mà xã hội muốn hướng tới, vì vậy luôn thu hút bình luận của khán giả. Có thể nói, yếu tố bình dân trong phong cách của hai tác giả vốn được phát triển từ tệp khán giả tới rạp hiện nay.

Bên cạnh nội dung kịch bản, riêng ở khâu quảng bá, tiếp thị, các e-kip ngày càng cho thấy mức độ đầu tư, sự quan tâm đúng mực với các chiến dịch bài bản; liên tục tung ra các đoạn cắt, nhạc phim hấp dẫn. Đã qua rồi thời “hữu xạ tự nhiên hương”, khâu PR phim hiện nay phần nào quyết định thành - bại doanh thu phòng vé, định hình trong lòng khán giả thời điểm phim ra mắt và mang đến cho họ những hình dung ban đầu về bộ phim.

Dù khen có, chê có, mỗi mùa phim Tết lại là một sự sáng tạo mới mà các nhà sản xuất dày công đầu tư, từ kịch bản, cách dàn cảnh, cú máy, màu phim.... để rồi doanh thu các phim mới đều cao hơn so với phim trước. Đây là yếu tố giúp các nhà làm phim không ngừng trau dồi cho các tác phẩm trong tương lai.

Trên trường quốc tế, những tác phẩm ít nhiều có yếu tố bình dân như “Cu li không bao giờ khóc” của Phạm Ngọc Lân, “Mưa trên cánh bướm” của Dương Diệu Linh hay “Bên trong vỏ kén vàng” của Phạm Thiên Ân nhận nhiều giải thưởng danh giá tại các liên hoan phim uy tín trên thế giới, qua đó khẳng định tài năng của các đạo diễn trẻ và tiềm năng sáng tạo vượt trội trong ngành.

Làm sao để phim Việt có sức sống cùng năm tháng

Thị trường điện ảnh Việt năm 2024 có một số bước tiến so với năm 2023, về cả doanh thu lẫn sự đa dạng trên thị trường. Ở góc độ doanh thu, “Mai” và “Lật mặt 7: Một điều ước” đạt tổng cộng 1.033 tỷ đồng, chiếm gần 1/4 tổng doanh thu thị trường. Ở mặt nghệ thuật, điện ảnh đã, đang và sẽ có đến ba tác phẩm thắng giải tại top 3 liên hoan phim lâu đời nhất thế giới, với câu chuyện về người Việt hoặc có liên quan mật thiết đến Việt Nam, được đem chiếu cho chính người Việt thụ hưởng. Sự đa dạng này cho thấy thị trường đang đi theo chiều hướng tích cực và không ngừng nhắc nhở một quy tắc đặc biệt quan trọng: làm thật chỉn chu, ưu tiên chất lượng.

Khán giả và giới chuyên môn có thể kỳ vọng vào thị trường phim 2025 phát triển với màn khởi động mùa phim tết khá nhiều cạnh tranh và doanh thu khả quan.

Bên cạnh đó, mấu chốt để phát triển điện ảnh là phải giải bài toán phát triển cả ba dòng phim: phim Nhà nước đặt hàng với các tác phẩm xứng tầm và có khả năng ra rạp phục vụ khán giả; phim giải trí do tư nhân sản xuất, khuyến khích những phim lành mạnh, mang thông điệp tích cực về cuộc sống; phim nghệ thuật được ghi nhận tại các liên hoan phim quốc tế do quỹ điện ảnh hỗ trợ sản xuất.

Bên cạnh đó là thực hiện các chiến lược quảng bá, thu hút các hãng phim nước ngoài đầu tư, hợp tác sản xuất phim với Việt Nam. Trong thời gian tới, muốn điện ảnh Việt Nam có tác phẩm đạt tầm cỡ thế giới, cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, phát hiện những tài năng mới.

Ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - cho biết: “Chúng ta cần có thêm những nhà đầu tư trong việc phát triển cơ sở trường quay, máy móc kỹ thuật… Bên cạnh đó, cần đầu tư thêm nhân lực vì hiện nay còn thiếu rất nhiều nhân lực ở một số vị trí khác nhau. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên tôi nghĩ rằng, nền điện ảnh Việt Nam đang có những bước phát triển đáng mừng”.

Như vậy, dù doanh thu khả quan và cho thấy tiềm năng to lớn của phim Việt, nhưng để khai thác hiệu quả, ngành điện ảnh cần thay đổi tư duy trong sản xuất và phát hành. Theo Hội Điện ảnh Việt Nam, các nhà làm phim cần đầu tư nhiều hơn vào kịch bản, bởi đây là yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công của một bộ phim. Ngoài ra, việc hướng đến các thị trường quốc tế không chỉ nên dừng lại ở doanh thu mà cần tập trung vào giá trị nghệ thuật thực sự.

Thu Trà