Phó Chủ tịch Quốc hội: Cán bộ xã phải như 'con dao pha', làm được nhiều việc

Cho phép xã lập phòng/ban chuyên môn

Ngày 28/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết dự thảo luật sửa đổi cơ bản các quy định về phân định đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương để phù hợp với chủ trương nhằm chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ ba cấp như hiện nay thành hai cấp.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tờ trình (Ảnh: Media Quốc hội).

Dự thảo luật gồm 7 chương, 54 điều trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Đáng chú ý, dự thảo luật phân định cấp tỉnh gồm tỉnh, thành phố. Cấp xã gồm xã, phường và đặc khu (ở hải đảo). Đối với đơn vị hành chính kinh tế - đặc biệt giữ như quy định hiện hành do Quốc hội quyết định thành lập.

Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND để bảo đảm bộ máy chính quyền thống nhất, hoạt động thông suốt từ Trung ương đến cấp xã.

Dự thảo luậtbổ sung một số quy định để phân quyền từ Trung ương cho chính quyền địa phương cấp tỉnh, nhất là trong việc ban hành các cơ chế, chính sách, các lĩnh vực quy hoạch, tài chính, ngân sách, đầu tư… của địa phương.

Chính quyền địa phương cấp xã sẽ thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện và cấp xã hiện nay, được ban hành văn bản quy phạm pháp luật để quyết định vấn đề thuộc thẩm quyền và phạm vi, nhiệm vụ quản lý của chính quyền địa phương cấp xã (mới).

Đồng thời, theo dự thảo luật, cả UBND cấp tỉnh, cấp xã đều phân cấp cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp mình...

Về tổ chức chính quyền địa phương, đối với chính quyền địa phương cấp xã, dự thảo quy định HĐND cấp xã có hai ban là Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội.

UBND cấp xã được tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác hoặc bố trí các chức danh công chức chuyên môn để tham mưu, giúp UBND cấp xã quản lý ngành, lĩnh vực trên địa bàn phù hợp với quy mô của đơn vị hành chính cấp xã (mới).

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra (Ảnh: Media Quốc hội).

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, chỉnh lý, làm rõ việc quy định UBND cấp xã có thẩm quyền phân cấp cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp mình có đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền cấp xã gần dân, sát dân, chịu trách nhiệm về mọi vấn đề ở địa phương hay không?

Ngoài ra, cần rà soát các quy định về số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã; Việc tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp xã bảo đảm phù hợp với yêu cầu, thực tiễn của địa phương và chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Cán bộ lãnh đạo nhiều hơn công chức sẽ gây bất cập

Phát biểu ý kiến trong phần thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định bày tỏ lo ngại việc cho phép cấp xã tổ chức cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác sẽ dẫn tới tình trạng bộ máy địa phương có thêm phòng/ban, trong đó thêm trưởng phòng, phó phòng.

"Cán bộ lãnh đạo nhiều hơn công chức làm nhiệm vụ sẽ phát sinh thêm bất cập", ông Định nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).

Theo ông, có ý kiến cho rằng cần phải phân ra một số xã lớn mới có thể lập thêm phòng/ban chuyên môn vì nếu lập thêm sẽ dẫn tới cán bộ làm việc quá chuyên sâu, khó làm việc tổng hợp.

"Với cấp xã là cấp cơ sở, cán bộ cấp này phải như "con dao pha", làm được nhiều việc. Có mấy chục người mà chia ra kinh tế, xã hội, văn hóa, dịch vụ hành chính công, dẫn đến việc không huy động được lực lượng tổng thể để giải quyết vấn đề cấp bách", ông Định nói và cho rằng cần tính toán thêm để có quy định phù hợp.

Giải trình làm rõ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết ban đầu khi xây dựng đề án, cơ quan soạn thảo tính sắp xếp cơ quan chuyên môn luôn theo vị trí việc làm và điều chỉnh tăng từ 17 vị trí lên 23 vị trí việc làm.

"Việc này sẽ giúp giảm bớt số lượng lãnh đạo. Nếu thêm phòng ban chuyên môn thì số lượng lãnh đạo sẽ chiếm tỉ lệ 1/3", bà Trà nói.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).

Để phù hợp với thực tế, cơ quan soạn thảo sẽ vận dụng theo hướng linh hoạt, đó là giao cho địa phương căn cứ quy mô phát triển, dân số đặc thù để bố trí cơ quan chuyên môn tương đương, hoặc theo vị trí việc làm.

Chính phủ sẽ hướng dẫn chi tiết cụ thể và phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để định hình tổ chức bộ máy.

Nếu đã thiết kế theo hướng tổ chức bộ máy thì bắt buộc các vị trí lãnh đạo sẽ phải kiêm nhiệm, ví dụ Bí thư phải kiêm Chủ tịch HĐND; Phó Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban Mặt trận cấp xã… để giảm bớt vị trí lãnh đạo và không nhất thiết tổ chức cấp phó của các cơ quan chuyên môn.

Theo bà, mục tiêu cao nhất là phục vụ người dân doanh nghiệp, còn nếu để hình thành tầng nấc vị trí lãnh đạo trong khi chỉ còn vài công chức, chuyên viên để giải quyết vấn đề của người dân thì rất khó đáp ứng phục vụ người dân, doanh nghiệp một cách khẩn trương cấp bách.

Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định dự thảo luật đã đủ điều kiện để trình tại kỳ họp thứ 9, đề nghị tiếp thu, bổ sung, sửa đổi để bảo đảm đồng bộ với Hiến pháp và các dự thảo luật đang sửa hiện nay.

Trang Trần