Phó Chủ tịch VAFI: Cần mở chiến dịch làm trong sạch thị trường chứng khoán

Thanh tra Bộ Tài chính vừa quyết định thanh tra hành chính tại Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) do nghẽn lệnh giao dịch trong suốt thời gian qua.

Chia sẻ với VTC News ngày 11/6, ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng quá trình thanh tra sẽ giúp xác định nguyên nhân và tình trạng nghẽn lệnh giao dịch, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để không bao giờ xảy ra tình trạng này nữa.

HoSE nhận nhiều chỉ trích vì tình trạng nghẽn lệnh khiến nhà đầu tư không thể đặt lệnh mua, lệnh bán.

Về các nội dung thanh tra, ông Hải cho rằng nên tập trung làm rõ vì sao đã qua 20 năm vận hành phần mềm giao dịch do Sở Giao dịch chứng khoán Thái Lan cung cấp, sàn HoSE vẫn không thể làm chủ công nghệ vận hành.

Phân tích sâu hơn, ông Hải cho rằng bản thân các sở giao dịch chứng khoán của Thái Lan hay Hàn Quốc không thể tự làm ra phần mềm giao dịch ban đầu mà phải mua công nghệ từ các công ty chuyên làm phần mềm. Nhưng sau đó họ nhanh chóng làm chủ công nghệ và còn có khả năng bán phần mềm cho các đối tác nhỏ khác như HoSE.

Thanh tra Bộ cũng cần nhắm vào dự án làm phần mềm giao dịch mới được cung cấp bởi Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc. Vì sao một dự án nhỏ, được khởi động từ năm 2012 nhưng đã 10 năm rồi vẫn chưa hoàn thành?

Đặc biệt, ông Hải cho rằng cần tập trung làm rõ tình trạng doanh thu, lợi nhuận giả, vốn điều lệ khống, thanh tra tình trạng thổi giá chứng khoán nhằm thu lợi bất chính cũng như “làm sạch” tình trạng cổ phiếu rác, mã thực chất không đủ tiêu chuẩn vẫn niêm yết tại sàn HoSE.

"Hiện có nhiều loại cổ phiếu rác, cổ phiếu kém chất lượng niêm yết tại sàn.

Bên cạnh đó, thời gian qua cũng xuất hiện tình trạng thao túng, làm giá cổ phiếu bằng nhiều thủ đoạn như lập hàng ngàn tài khoản để tạo cung cầu giả, làm giả báo cáo tài chính… để thực hiện hành vi bán giấy lấy tiền thực. Do đó, cần thiết phải mở chiến dịch làm trong sạch thị trường chứng khoán", ông Hải kiến nghị.

Ông Hải nói thêm: “Hầu như các nhà đầu tư giá trị tránh xa cổ phiếu rác này và chỉ có nhà đầu tư nhỏ lẻ không am hiểu chứng khoán bị dụ lao vào giao dịch. Từ đó, các chủ doanh nghiệp này có cơ hội bán giấy thu lợi hàng nghìn tỷ đồng."

Trong những phiên giao dịch gần đây, tình trạng bảng giá chứng khoán chậm và không chính xác gây khó khăn cho việc đặt lệnh. Nhiều nhà đầu tư bức xúc khi phải giao dịch trong trạng thái "năm ăn năm thua".

Tháng 6 sẽ giải quyết được cảnh chứng khoán nghẽn lệnh

Chia sẻ với báo chí, ông Lê Hải Trà, Tổng Giám đốc HoSE cho biết, hệ thống giao dịch HoSE quá tải từ cuối tháng 12/2020 do tốc độ tăng trưởng quá nhanh. Theo thống kê của Liên đoàn Các sở giao dịch chứng khoán thế giới (WFE), các thị trường chứng khoán tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương tăng trưởng giao dịch khoảng gần 60% trong năm 2020.

Tại HoSE, giá trị giao dịch đầu năm 2020 chỉ ở khoảng 3,8 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, đến tháng 12/2020, giá trị giao dịch bình quân đạt 12,7 nghìn tỷ đồng. Thời điểm quá tải gây nghẽn lệnh đạt 15-16 nghìn tỷ đồng. Tháng 5/2021 vừa qua, giá trị giao dịch đạt mức 22,4 nghìn tỷ đồng, làm trầm trọng thêm mức độ quá tải, dẫn đến tình trạng hệ thống xử lý chậm, trễ. Mức độ tăng trưởng giao dịch trên HoSE lên tới hơn 400%.

Để giải quyết tình trạng quá tải, ông Trà cho biết, HoSE đã nâng lô giao dịch từ 10 lên 100, vận động doanh nghiệp niêm yết chuyển giao dịch ra HNX để giảm tải; phối hợp với FPT triển khai hệ thống giao dịch mới, dự kiến hoàn thành cuối tháng 6/2021 để giải quyết triệt để tình trạng quá tải. “Việc thay đổi hệ thống giao dịch để nâng cao năng lực là quá trình phức tạp, mất nhiều thời gian và chi phí đầu tư”, ông Trà nói.

Hòa Bình